اگر تا به حال برای کودکتان کتابی نخوانده اید و یا به هر دلیلی او به کتاب و کتابخوانی علاقه ای نشان نمی دهد؛ برای علاقه مند کردن او از همین حالا شروع کنید.
کودکان به طور یکسان رشد نمی کنند و نمی آموزند. شما بهترین فرد برای قضاوت و ارزیابی نیازهای کودک خود هستید.بعضی توانایی های معمول کودکان سه ساله در زمینه کتاب خوانی به این صورت است که در زیر ارائه می شود. این فهرست را به عنوان راهنما انتخاب کنید نه به عنوان قانون باید ها:
-علاقه دارد که در کنار بزرگسالان کتاب بخواند.
-به قصه هایی که برایش می خوانید یا تعریف می کنید ، گوش می دهد.
-کتاب ها را از روی جلدشان می شناسد.
-وانمود می کند که کتاب می خواند
-می فهمد که کتاب ها را باید به شیوه خاصی در دست گرفت و از آن ها استفاده کرد.
-به تصاویر آن ها نگاه می کند و می داند که این تصاویر جایگزین اشیای واقعی هستند.
-اشیای تصویر شده در کتاب را نام می برد.
-شخصیت های داستان را توصیف می کند.
-از بزرگ ترهای خود می خواهد که برایش بخوانند یا به او کمک کنند که بنویسد.
-کم و بیش به یادگیری اسامی حروف الفبا توجهی نشان می دهد.
-در آغاز ِ درک تفاوت بین نوشتن و نقاشی کردن است.
-به منظور نوشتن، ورق ها را خط خطی می کند و چیزهایی می کشد که به حروف الفبا شبیه اند.
چگونه کودکی علاقه مند به مطالعه داشته باشیم؟
کتاب مورد علاقه او را بارها و بارها برایش بخوانید. شاید شما از درخواست مکرر او برای خواندن کتاب محبوبش خسته شوید، اما بدانید که بچه ها عاشق شنیدن قصه های تکراری اند. و مهم تر از آن این که تکرار خواندن قصه ها به آن ها کمک می کند که با شنیدن مکرر کلمه ها ، آن ها را بیاموزند و با شکل نوشتاری این واژه ها آشنا شوند.
کودک خود را از حدود شش ماهگی تشویق کنید که کتاب ها را ورق بزند. کتاب های مقوایی محکم را به دست او بدهید تا به آن ها نگاه کند ، با دستان خودش نگه دارد و عکس هایش را لمس کند . صفحات را ورق بزند. وقتی کودکتان کمی بزرگ تر شد ، کتاب ها را در قفسه های پایین تر یا درون سبد هایی روی زمین بگذارید تا به راحتی آن ها ببیند و بردارد. وقتی برای کودک چهار یا پنج ساله خود قصه ای می خوانید، روی کلمات انگشت بگذارید تا شروع هر کلمه و فاصله بین دو کلمه و آغاز کلمه بعدی را درک کند ، تا بیاموزد که نوشته هر کلمه با دیگری متفاوت است و دریابد که زمانی که آخرین کلمه یک صفحه خوانده شد، باید صفحه را ورق زد.
کودکان سه چهار ساله به سرعت استفاده از زبان را یاد می گیرند . از فرصت استفاده کنید و در هر موقعیتی برایش حرف بزنید . وقتی از خیابان می گذرید و چیزهای تازه می بینید، تمام جزئیات را برایش شرح دهید. سعی کنید که لغات جدید را برایش معنی کنید. حتی تابلوها را به او نشان دهید و برایش بخوانید.
-با کلمه ها بازی کنید . برایش تکرار کنید و از او بخواهید مثلا سه بار بگوید: " کشتم شپش شپش کش شش پا را" یا " دایی چاقه، چایی داغه" یا " گرد است گردو نیست، قرمز است لبو نیست"
-اسم اشیای داخل خانه یا عکس های کتاب ها و مجلات را برایش بگویید و آن ها را توضیح دهید: " این عکس یک وال است . وال حیوان خیلی بزرگی است. به بزرگی یک کامیون. وال ها در اقیانوس زندگی می کنند." شاید بعد از آن که وال را شناخت ، معنی اقیانوس را بپرسد. آن را هم با زبان ساده توضیح دهید. " اقیانوس دریای خیلی بزرگی است. مثلا از اینجا تا خانه مریم( که در یک شهر دیگری زندگی می کند.)
-به او کمک کنید تا دستورالعمل ها را دنبال کند. مثلا " لطفا کاپشنت را در بیاور و به من بده تا آویزان کنم. حالا جوراب هایت را در بیاور و سرجایشان بگذار." با در نظر گرفتن سن او حتی الامکان از جمله های کوتاه و ساده استفاده کنید.
-باز هم برایش کتاب بخوانید. اگر تا به حال کتابی نخوانده اید و یا به هر دلیلی کودک شما به کتاب و کتابخوانی علاقه ای نشان نمی دهد؛ برای علاقه مند کردن او می توانید شیوه زیر را به کار ببندید:
یک ورق کاغذ را تا بزنید و آن را دوباره تا بزنید و از آن کتابی چهار برگی درست کنید. از او بپرسید که دلش می خواهد کتابش را درباره چه چیزی بنویسد. اگر نظری داد آن را ادامه دهید. و اگر نه، به اسباب بازی یا شیء مورد علاقه اش اشاره کنید و بگویید : " چه طور است درباره ماشین یا توپ و یا عروسک سفید و صورتی ات بنویسیم؟" به احتمال زیاد با پیشنهاد شما موافقت خواهد کرد. روی جلد کتاب اسم عروسک یا اسباب بازی مورد علاقه او را بنویسید. گاهی می توانید نام حیوانی را انتخاب کنید که او می شناسد و دوستش دارد. با مثال گربه ادامه می دهیم: از او بپرسید گربه چه چیزی دوست دارد بخورد؟ او در پاسخ خواهد گفت "موش" شما جمله او را کامل کنید: " گربه موش می خورد" حالا این جمله را در صفحه اول کتاب بنویسید. بعد از او بپرسید: گربه چه چیزی دارد که تو نداری؟ باز هم پاسخ او را به شکل یک جمله کامل در آورید و در صفحه دوم بنویسید و همین طور ادامه دهید .روی کتاب هم بنویسید: نویسنده:( نام کودک را بنویسید) . می توانید تصاویری متناسب با موضوع هر صفحه هم رسم کنید. سپس همه کتاب را بار دیگر با هم بخوانید.
منبع: تبیان
