چندی پیش، زلزله‌ای سنگین در کشور ترکیه اتفاق افتاد، که سبب مرگ چند هزار نفر شد. ساختمان‌های بسیاری تخریب شدند و عده‌ای هم از زیر آوار زنده بیرون آمدند. حال این زلزله سنگین چه پیامدهایی برای روابط ترکیه با سایر کشورها دارد؟ آیا مانع از پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا خواهد شد؟ چه عواملی در ایجاد این زلزله نقش اساسی را ایفا کردند؟؟ در این گزارش به بررسی ابعاد زلزله ترکیه پرداخته‌ایم.
محمد پارسا نجفی، کارشناس مسائل ترکیه در گفت‌وگو با گسترش نیوز اظهار کرد: ترکیه ۵۰سال است که سودای پیوستن به اتحادیه اروپا را دارد. همواره با مخالفت‌های شدید و شرط و شروط‌های تند اتحادیه اروپا همراه بوده است. در نهایت پاسخی که ترکیه از اتحادیه اروپا گرفت منفی بود.
وی ادامه داد: یکی از علت‌های مهمی که ترکیه توسط اتحادیه اروپا پذیرفته نمی‌شود، جمعیت بالای مسلمان در این کشور است. بارها مقامات اروپایی چنین موضوعی را با کنایه‌های بسیار به ترکیه اطلاع داده‌اند. بعضی از مقامات سابق فرانسوی، رسما اعلام کرده‌اند که اتحادیه اروپا یک جامعه مسیحی است و ترکیه نمی‌تواند عضو آن باشد.
این کارشناس مسائل ترکیه افزود: آنگلا مرکر هم اعلام کرده بود که اتحادیه اروپا، جایی برای کشور وسیع و بزرگی مانند ترکیه ندارد. دلایل تاریخی هم دارد. کشورهای اتحادیه اروپا، چه شرقی چه غربی، به دلیل سابقه‌ای که عثمانی داشت، دید مثبت تاریخی نسبت به ترکیه ندارند. بنابراین پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا، یک امر محال است.
نجفی درباره تاثیرات زلزله بر روی بحث گردشگری ترکیه گفت: گردشگری یکی از پایه‌های مهم اقتصاد ترکیه به شمار می‌رود و طبیعتا محل سرمایه گذاری‌های سنگینی چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی است اما این کشور بخش‌های بسیاری را برای گردشگری دارد. حاشیه غربی این کشور در قسمت‌های سواحل دریای مرمره، اژه و همچنین استان استامبول، جاذبه گردشگری و همچنین گردشگر بیشماری را دارد.
این کارشناس مسائل ترکیه در ادامه به گسترش نیوز گفت: مناطقی که در کشور ترکیه درگیر زلزله شده است چندان تاثیری بر روی بحث گردشگری ندارد. چرا که گردشگران به مناطق دیگری سفر می‌کنند.
نجفی ادامه داد: زلزله نمی‌تواند تاثیری در روابط بین‌الملل این کشور با سایر کشورها ایجاد کند اما درباره کشور سوریه چنین چیزی صدق می‌کند. چرا که سوریه تحت تحریم‌های امریکا و اروپا قرار دارد. اینکه سوریه به جامعه اقتصادی بعد از مدت‌ها برگردد جای بحث دارد.
وی گفت: ترکیه تحت تحریم قرار ندارد و همانطور که مشاهده کردید، کمک مجامع بین‌الملل را بعد از زلزله دریافت کرده است. حتی کمک‌های صورت گرفته به این کشور، از سوریه هم بیشتر بوده است.
این کارشناس مسائل ترکیه در ادامه گفتگو افزود: مسئله‌ای که قبل از زلزله اتفاق افتاد، تهدید کشورهای اروپایی مبنی بر خروج سفرا و بستن کنسولگری‌ها از استامبول و آنکارا بود که البته فقط در حد تهدید قرار داشت و بیشتر جنبه افزایش فشارها بر ترکیه مبنی بر اینکه روابطش را با سوریه، تحت نظر امریکا قرار دهد. یعنی بیشتر فشارها بر همین مبنا بود.
نجفی خاطرنشان کرد: البته مسائل دیگری هم وجود دارد، مانند مسائلی که در سوریه می‌گذرد. همچنین روابط ترکیه با ایران و رابطه پر تنش این کشور با یونان نیز تاثیر گذار است. بیشتر مسائل این بود که ترکیه هم راستا با اروپا و امریکا درباره فشار به روسیه عمل نمی‌کند.
وی گفت: بعد از کودتای ۲۰۱۶ در ترکیه، اردوغان و حاکمیت ترکیه به این نتیجه رسید که باید روابطش را با اروپا و امریکا متعادل کند. و این تصمیم را از طریق روابطی که با ایران و روسیه دارد گرفت. چرا که ایران و روسیه کمک کردند تا این کودتای امریکایی در ترکیه با شکست روبه رو شود و دولت اردوغان حفظ شود.
این کارشناس مسائل ترکیه به گسترش نیوز گفت: ترکیه سعی می‌کند روابطش را با ایران و روسیه به عنوان یک وزنه تعادلی در برابر اتحادیه اروپا و امریکا حفظ کند. امریکایی‌ها و اروپایی‌ها سعی بر این دارند که چنین قضیه‌ای را بشکند و ترکیه تحت نظر و تحت حمایت بلوک غرب عمل کند. گاهی هم به بهانه‌های مختلف به آنکارا فشارهایی را وارد می‌کنند اما هرگز ترکیه را رها نخواهند کرد که یک کشور آزاد و مستقل باشد. از طرف دیگر باوجود این مسائل، اتحادیه اروپا و امریکا حاضر نیستند که ترکیه را به عنوان یک عضو قبول کنند.
نجفی گفت: در ارتباط با بحث زلزله، بحث‌های زیادی بین کارشناسان زمین شناسی وجود دارد. این زلزله تحت تاثیر فشارهای ناشی از سدسازی‌های سنگین پروژه ( جی‌ای پی) در سرچشمه‌های رود دجله و فرات است. سدهایی مانند آتا تورک سبب شده است تا این زلزله پدید آید.
وی در بخش‌های دیگر این گفت‌وگو و همچنین پیرامون زلزله اخیر ترکیه عنوان کرد: افرادی که برای این اتفاق مدعی هستند، به آسیب‌های جدی به سد آتاتورک و خالی شدن بخشی از مخزن آب اشاره می‌کنند. این مواردی هست که به زلزله اخیر مرتبط می‌شود.
این کارشناس مسائل ترکیه گفت: دولت ترکیه متهم است به عنوان حکومتی که، با اجرایی کردن پروژه ( جی‌ای پی) سبب خشکسالی در سوریه و عراق و همچنین بحران ریزگردها در ایران و کویت شد. این یکی از محصولات طرح ( جی‌ای پی) است. هم اینکه متهم است به برهم زدن اکوسیستم منطقه آسیا صغیر یا ترکیه امروزی، که سبب شده است چنین زلزله هایی پدید آید.
نجفی افزود: این نخستین بار نیست که در منطقه ترکیه، زلزله‌های سنگینی رخ می‌دهد که تمام این‌ها به دلیل ساخت پروژه گاپ (جی‌ای پی) اتفاق افتاده است. پیش‌بینی می‌شود که در آینده زلزله‌های سنگین تری در ترکیه، ناشی از همین پروژه گاپ اتفاق بی‌افتد.
این کارشناس مسائل ترکیه در ادامه این گفت‌وگو به گسترش نیوز گفت: پروژه گاپ پروژه‌ای نیست که محصول دولت ترکیه باشد. چه سد آتاتورک و چه سدهایی که در سرچشمه دجله و فرات ساخته شد و چه سدهایی که اتیوپی به روی سرچشمه رود نیل ساخت، موسوم به پروژه رونسانس، توسط شرکت‌های اسرائیلی ساخته شد. به نوعی رژیم صهیونیستی پروژه دجله تا فرات را از طریق همین بحران سازی‌های کمبود آب برای کشورهای اسلامی پیگیری می‌کرد.
نجفی در پایان گفت: رژیم صهیونیستی با پروژه‌هایی که در ترکیه و اتیوپی اجرایی کرد، همان سیاست‌های از دجله تا فرات را پیگیری کرده است. بنابراین متهم ردیف اول در مورد سدسازی، هم در ترکیه و هم در اتیوپی که باعث خشکسالی و بحران آب و همچنین نابودی اکوسیستم شد، رژیم صهیونیستی است.
