تنگی نفس - وضعیتی است که در آن گرفتگی شدید قفسه سینه، نیاز شدید به هوا، دشواری در تنفس تنگی نفس یا احساس خفگی وجود دارد.
فعالیتهای شدید بدنی، دمای بسیار زیاد یا کم، چاقی شدید و ارتفاع زیاد میتواند باعث تنگی نفس در فرد سالم شود و علاوه بر این مثال ها، تنگی نفس احتمالاً نشانه یک مشکل پزشکی است.
اگر تنگی نفس غیرموجه دارید، خصوصاً اگر به طور ناگهانی و به صورت تشنج شدید اتفاق بیفتد، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر موارد تنگی نفس به دلیل مشکلات قلب یا ریهها ایجاد میشود. قلب و ریهها در رساندن اکسیژن به بافتهای بدن و از بین بردن دی اکسید کربن نقش دارند، بنابراین مشکلات موجود در هر یک از این فرایندها بر تنفس شما تأثیر میگذارد. علت تنگی نفس که به طور ناگهانی ایجاد میشود (معروف به حاد) به دلایل محدودی از جمله موارد زیر است:
آنافیلاکسی (واکنش آلرژیک شدید)، آسم، مسمومیت با مونوکسیدکربن، تامپوناد قلب (وجود مایعات بیش از حد در اطراف قلب)، بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD) و تشدید آن، بیماری کرونا، حمله قلبی، آریتمی قلب، نارسایی قلبی، ذات الریه، خونریزی ناگهانی، گرفتگی راه هوایی فوقانی، چاقی، پلورال افیوژن (تجمع مایعات در اطراف ریه ها)، سرطان ریه، پلوریت (تحریک غشای اطراف ریه ها)، ادم ریوی (مایعات اضافی در ریه ها)، فیبروز ریوی (ریههای زخمی و آسیب دیده) و فشار خون ریوی.
در صورت مشاهده علائم زیر و تنگی نفس، باید به پزشک خود مراجعه کنید:
تورم پا و مچ پا، مشکل در تنفس هنگام خوابیدن به پشت، تب بالا، لرز و سرفه، خس خس سینه و افزایش دشواری در تنفس.
مراقبتهایی که باید برای جلوگیری از بدتر شدن تنگی نفس انجام دهیم:
۱- ترک سیگار: سیگار کشیدن علت اصلی بیماری COPD است.
۲- از قرار گرفتن در معرض سموم خودداری کنید: از استنشاق مواد آلرژی زا و سموم محیطی مانند بخارات شیمیایی یا دود سیگار خودداری کنید.
۳- یک برنامه عملیاتی ایجاد کنید: اگر مشکل پزشکی دارید که باعث تنگی نفس میشود، اگر احساس میکنید علائم شما بدتر میشوند با پزشک خود مشورت کنید.
۴- به طور منظم ورزش کنید: ورزش به بهبود آمادگی جسمانی و افزایش استقامت در فعالیتهای بدنی کمک میکند.
۵- داروهای خود را مصرف کنید: غفلت از داروهایی که برای مشکلات مزمن قلب و ریه در نظر گرفته شده اند، ممکن است حل مشکل تنفس را با مشکل روبرو کنند.