به گزارش خبرگزاری صدا و سیما دکتر نادرقلی ابراهیمی مشاور معاون علمی و فناوری رئیس جمهور در امور آب و دبیر تخصصی آب، خشکسالی و محیط زیست با رادیو گفتگو در برنامه صبح و گفتگو - رودررو گفتگو کرده است.
سئوال: با توجه به بارشهایی که امسال داشتیم هم باران و هم برف میتوانیم بگوییم که وضعیت بهتر شده؟
ابراهیمی: الهی شکر وضعیت خیلی نسبت به سال گذشته از جهت پوشش برفی به خصوص در بارشهای زمستانی بهتر شده، بارشهای پائیزی مان وضعیت خوبی نداشت سال زراعی جاری، سالهای زراعی معمولاً از مهر تا مهر است و بحمدالله پوشش برفی ایران تقریباً دو برابر نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده تقریباً ۱۴ و نیم درصد تا ۱۵ درصد سطح کشور را برف گرفته و مثلاً در حوزههایی مثل کارون ۱۱۲ درصد، فلات مرکزی ۳۰۰ درصد یعنی سه برابر در کل ایران ما دو برابر ما بارشهای جوی را در زمستان داشتیم که اون هم به صورت برف که بایستی خدا را شکر کنیم از این جهت که این نعمت را به ما داده
سئوال: پس از اون حالتی که احتمال داده میشد که وضعیت بحرانی است میتوانیم بگوییم که عبور کردیم اگرچه مراقبتهایی باید داشته باشیم؟
ابراهیمی: خدمتتان عرض شود ما به طور کلی خدمت آقای دکتر حسینی و شنوندگان محترم عرض کنم که متوسط بارشهای طی حدود ۵۰ سال گذشته کاهش پیدا کرده ما چندین سال است که در دوره خشکسالی به سر میبریم مثلاً از ۲۵۰ میلیمتر به حدود ۲۲۰ میلیمتر رسیدیم دما هم افزایش پیدا کرده مصارف هم اضافه شده ما هنوز نتوانستیم کمبودها و کاستیهای منابع زیرزمینی را جبران کنیم، ولی در مجموع با توجه به شرایط خشکی و خشکسالی که طبیعت ایران است تقریباً به حمدالله بارندگیهای زمستانی توانسته یک قسمتی از مشکلات را حل کند اون هم به خصوص ریزشهای جامد به صورت برفی که میتواند به عنوان منابع مطمئنی برای سدهای ما باشد قطعاً بحث مدیریت منابع و مصارف یکی از اولیترین و مهمترین و با اولویتترین دستور کار مسئولین و مردم خوب ایران خواهد بود و باید باشد اصلاً غیر از این ما راهی نداریم، چون منابع و مصارفمان اصلاً با هم توازن ندارد.
سئوال: یعنی چی؟
ابراهیمی: یعنی ما بیشتر از آن چیزی که داریم مصرف میکنیم دارد برای ما ریزش و تولید میشود و شرایط ما شرایط بهینهای نیست ما خیلی از منابع آب زیرزمینی مان تخلیه شده طی سالهای گذشته بسیاری از ریزشهای جوی معمولی که داشتیم نداریم و با توجه به رشد جمعیت و شرایط افزایش تقاضا برای غذا و سایر مسائلی که اتفاق افتاده ما بیشتر از آن چیزی که وارد این منبع و مخزن میشود داریم استفاده میکنیم و کسریهای سالهای گذشته را اصلاً ما جبران نکردیم به صورت مقطعی امسال زمستان خوبی داشتیم، ولی کسریهای تجمعی سالهای گذشته به خصوص در آبخوانهای زیرزمینی هنوز جبران نشده و ما حتماً نیاز به یک حکمرانی مطلوب و تکمیل برنامههای تامین و عرضه آب به صورت همزمان داریم که بتوانیم یک پایداری برای منابع آبهای زیرزمینی و سطحی مان ایجادکنیم لذا من خواهشم و تقاضایم به عنوان یک کارشناس آب این است که همه ملت ما عزیزان مسئول هچنان بحث بهبود وضعیت کمی و کیفی و پایداری مصارف را در دستور کار داشته باشند ما در بخش کشاورزی در بخش صنعت در بخش شرب روشی را اعمال کنیم که بتوانیم سال زراعی آتی تا مهر سال آینده به خوبی طی کنیم هر چند بحمدالله پیش بینیهای عزیزان هواشناسی ریزشهای جوی مناسبی ایشالا در بهار خواهیم داشت.
سئوال: ایشالا یک سئوالی که مطرح است با توجه به اینکه اشاره کردید که بارشهای خوبی به حمدالله داشتیم آیا شرایط نگهداری مناسب هم داریم یعنی شرایط ذخیره سازی آب آن طور که باید و شاید هست؟
ابراهیمی: ببینید ما در بحث ساخت انواع سدها در کشور و اجرای طرحهای آبخوانداری و آبخیزداری بحمدالله قدمهای بسیار بزرگی کشور ما برداشته اولاً از سرآمدان طراحی و مهندسی سد و طراحی و مهندسی آبخوانداری و آبخیزداری در منطقه خاورمیانه ایران است این شرایط خوبی ایجادکرده، ولی هنوز با توجه با شرایطی که اتفاق افتاده ما قسمت اعظمی از مناطقمان هنوز آبهای از دست رفت داریم به خصوص در مناطق مرزی در بعضی از مناطقی که به دریا منتهی میشود ما هنوز اونجاها نتوانستیم اون امکانات و شرایط لازم را برای استفاده از سطوح آبگیر باران و جمع آوری آبهای باران داشته باشیم ریزشهای جوی ما وقتی به صورت برف است در نقاط ارتفاعی میبارد با توجه به سرمای ارتفاعی که ما داریم اینها میماند برای سالهای آتی، ولی یک قسمتی از ریزشهایی که به صورت مایع باران ریزش میکند قطعاً از دسترس خارج میشود لذا ما توسعه طرحهای آبخوانداری و آبخیزداری مکمل اجرای سدهای مخزنی که در کشور ساخته شده بسیار ضروری است یک قسمتی از بحث ما برمیگرده به مناطق شهری و آبخیزداری و استفاده از نزولات جوی در سطح شهرها برای استفاده آب باران در بخش فضای سبز و یا سایر مصارف غیرشرب که در این موضوع مدیریت شهری ما و شهرداریها و عزیزان وزارت کشور بایستی کار کنند و دستاوردهای خوبی هم فناوران کشور داشته اند که در این جهت میتواند کمک بدهد که ما در بحث آبخیزداری شهری از ریزشهای جوی استفاده کنیم که معظل روان آب و سیلاب شهری نداشته باشیم در عین حال بتوانیم از این آب در مصارف غیر شرب هم استفاده بکنیم.
