قطعا برایتان پیش آمده است که وقتی پشت چراغ قرمز ایستاده‌اید و یا حتی در خیابان تردد می‌کنید، یک خودرو نوستالوژیک را ببینید و مدت زمان کوتاهی به آن خیره شوید.
در کشور ما خودروهای نوستالژیک بسیاری وجود دارد که هرکدام دارای لقب‌های خاصی هستند و در واقع به یک اسم معروف‌اند. به عنوام مثال خودروی قدیمی بنز که بنز معماری معروف است و یا نسخه قدیمی فولکس که به قورباغه‌ای معروف شده است. برای همه ما سوار شدن در این خودروها و رانندگی با آنها دارای جذابیت‌های بسیاری است.
روزگار خودرو در این گزارش به بررسی خودروهای نوستالوژیک در کشور پرداخته است.
اگر به شهر اصفهان سفر کرده باشید، متوجه خواهید شد که ژیان یکی از خودروهای محبوب این استان در زمان گذشته بوده است و مردم این شهر علاقه بسیاری به این خودرو داشتند. کم تر خانواده اصفهانی بود که یک خودرو ژیان در پارکینگ خود نداشته باشد. ژیان یکی از پر فروش‌ترین خودروها در ایران و مخصوصا در اصفهان بوده اسـت. ژیان را می‌توان از خاطره‌انگیزترین ماشین‌های بازار ایران دانست. این هاچ‌بک سوپر مینی که از اواخر دهه ۱۳۴۰ روی خط تولید سیتروئن قرار گرفت، بـه نوعی فرزند سیتروئن «CV۲» محسوب می‌شود و تولید آن تا سال ۱۳۶۲ ادامه داشت. اما هرچند کوچولوی خاطره انگیز فرانسوی «دیان» نام داشت، با قدم گذاشتن آن روی خط تولید شرکت سهامی سیتروئن ایران، نام ایرانی «ژیان» برای این خودرو در نظر گرفته شد.
بد نیست با مشخصات فنی این خودرو محبوب آشنا شوید. حجم موتور ژیان ۶۰۲ سی سی هوا خنک و همچنین دارای ۲سیلندر است. قدرت موتور ژیان معادل ۳۵ اسب بخار است. این خودرو می‌تواند به حداکثر سرعت ۱۱۸ کیلومتر بر ساعت هم برسد. مصرف بنزین ژیان حدود ۵ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر و حدود ۳۰ لیتر سوخت را نیز قادر است حمل کند.
فولکس قورباغه‌ای یکی دیگر از خودروهای نوستالوژیک در ایران است که طرفدارهای خاص خودش را دارد. بسیاری از جوانان علاقه دارند که به جای رانندگی با خودروهای لوکس، این خودروی محبوب و با نمک را داشته باشند. این کوچولوی دوست داشتنی آلمانی که از اواخر دهه ۳۰ میلادی روی خط تولید شرکت فولکس‌واگن قرار گرفت و بـه نوعی نخستین محصول سواری این خودروساز محسوب می‌شود، با فروش بیش از ۲۱ میلیون دستگاه تا سال ۲۰۰۳ دومین نام پرفروش در صنعت خودروسازی، پس از تویوتا کرولا بود. اما نام این خودرو در زبان لاتین «بیتل» بـه معنای «سوسک» اسـت.
فولکس قورباغه‌ای قدیمی از پیشرانه ۱۲۰۰ سی‌سی با حداکثر ۳۰ اسب بخار قدرت و ۷۰ نیوتن‌متر گشتاور بهره می‌برد. سرعت بیتل به معنای واقعی کلمه پایین بود و در سرعت بالای ۹۰ کیلومتر بر ساعت، سر و صدای زیادِ پیشرانه را باید تحمل کرد.
یکی از دیگر خودروهای نوستالوژیک، یک مدل از کارخانه بنز است که به بنز معماری معروف است. در دهه ۴۰ و ۵۰ شمسی، تعداد زیادی از معماران و افرادی که به کار ساخت‌وساز ساختمان مشغول بودند، سراغ مرسدس بنز «معماری» می‌رفتند. اما معماری، کدام اتاق مرسدس بنز بود؟ در زبان تخصصی این برند، این اتاق تحت عنوان دبلیو ۱۱۴/۱۱۵ شناخته می‌شود و در بازار کشورمان هم نسخه ۲۳۰؛ ۲۳۰.۴ و در نهایت ۲۸۰ این ماشین را بیش از نسخه‌های دیگر داشتیم. حجم موتور بنز معماری، ۲۲۹۹ سی سی است و دارای ۴ سیلندر و همچنین ۲ سوپاپ است. میزان مصرف بنزین در خارج از شهر ۸لیتر و در داخل شهر ۱۲.۷ لیتر است. این خودرو تقریبا برابر با ۱۸۰ اسب‌بخار قدرت دارد.
خودروی نوستالوژیک بعدی معروف به بنز کپل است. در اواخر دهه ۱۳۶۰ نسل جدید آن روز‌های مرسدس بنز با مدل ۲۳۰ای اتاق دبلیو ۱۲۴ وارد بازار کشورمان شد که با توجه بـه خطوط نرم‌تر بدنه در قیاس با نمونه‌های کلاسیک محصولات این خودروساز، لقب «کپل» را برای آن در نظر گرفتند. البته تعداد زیادی از افراد برای مرسدس بنز ۱۹۰ای «اتاق دبلیو ۲۰۱» هم همین لفظ را استفاده میکردند.
حجم موتور این خودرو ۲۲۹۹ سی سی و همچنین دارای دیفرانسیل عقب است. این خودرو ۴سیلندر دارد و تعداد سوپاپ‌های آن ۸ عدد است. بنز کپل قدرتی برابر با ۱۳۰ اسب بخار در ۵۱۰۰ دور در دقیقه دارد.
بامو نیوکاسل جزو خودروهای نوستالوژیک است که همچنان طرفداران خود را دارد. با ورود به دهه ۱۹۶۰ میلادی، بامو سیاست‌های خودروسازی خود را به کلی دگرگون کرد. این خودروساز سری جدیدی از خودروهای سدان و کوپه نیمه لوکس را روانه بازار کرد که آغازگر هویت نوین این برند باواریایی برای دهه‌های بعدی تا به امروز بود. خودروهای کلاس جدید (New Class/Neue Klasse) به طور کلی از زبان طراحی کاملاً متفاوت بهره می‌بردند که هدف آنها ایجاد بازار هدف و ارائه تعریفی جدید از محصولات بامو بود که باعث شد این برند پرآوازه آلمانی از آن پس به تولید‌کننده خودروهای سدان (و کوپه) اسپرت مشهور شود. این کلاس بین سال‌های ۱۹۶۲ تا ۱۹۷۷ بر خط تولید قرار داشت تا اینکه در سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۷ با تغییر در رویه تولیدات محصولات نوین بامو، با مدل E۲۱ سری ۳ به طورکامل جایگزین شد.
از مشخصات فنی این خودرو می‌توان به پیشرانه ۴سیلندر از نوع m۱۰ مشترک با ۲۰۰۲ ولی به حجم ۱۷۷۶سی‌سی و کاربراتور تک‌دهانه که توانایی تولید حداکثر قدرت ۹۷ اسب‌بخار و حداکثر گشتاور ۱۴۳ نیوتن‌متری را دارد اشاره کرد.
آن روزها بین سازنده‌ی انگلیسی، روتس، و ایران‌خودروی وقت، ایران ناسیونال، قراردادی بسته شد که منجر بـه تولید پیکان شد. پیکانی که ۴دهه همراه مـا بود و محال اسـت که «ایرانی» باشی و با آن خاطره‌ای نداشته باشی. محال اسـت که یکی از خودرو هـای پدران مان «پیکان» نبوده باشد و… امیدواریم که تکرار چنین موفقیت هایی در این صنعت، دیگر محال نباشد. پیکان یادآور گذشته اسـت. گذشته ای خاطره انگیز و زیبا با خودروی جذاب.
این خودرو دارای ۴سیلند و قدرتی برابر با ۴۸ اسب بخار دارد و همچنین حداکثر گشتاور ۱۱۰ نیوتن متر است. حجم موتور پیکان ۱۵۹۸ سی سی بوده و دارای ۸ سوپاپ است.
