به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از وزارت راه و شهرسازی، محمد آئینی مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری در گفت‌وگو با برنامه پایش شبکه یک با اشاره به اینکه بیش از ۱۶۶ هزار هکتار از مساحت شهرها معادل یک چهارم سطوح شهری بناهای ناپایدار و لرزان هستند، گفت: در حدود ۱ میلیون و ۴۰۰ هزار واحد در بافت میانی (بافت فرسوده) حدود ۳۲۸ هزار واحد در بافت فرسوده تاریخی و در حدود یک میلیون واحد بنای ناپایدار در سکونتگاه‌های غیررسمی و حاشیه‌نشینی شناسایی شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه در استان خراسان رضوی حدود ۲۷۸ هزار و استان تهران ۲۴۸ هزار بالاترین تعداد بناهای ناپایدار را دارند که پس از این دو استان، استان اصفهان بیشترین بنای ناپایدار را نسبت به دیگر استان‌های کشور دارد.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران با اشاره به اینکه ۲ میلیون و هفتصد هزار بنای ناپایدار لرزان و ایمن نیستند و با کوچک‌ترین زلزله آوار خواهند شد، گفت: نفوذناپذیری این محدوده از مشکلات اساسی است در حال حاضر هم اگر زلزله پیش نیاید، برای خدمات اورژانس و آتش‌نشانی هم به سختی دسترسی دارند.
وی اظهارکرد: به دلیل تبعیض صورت گرفته این مناطق محروم و از روند توسعه شهری عقب افتاده‌اند و عمده حمایت‌ها، رانت‌ها و ارزش افزوده‌ها در مناطق بالای شهرها بوده است.
آئینی نا مقاوم بودن، نفوذناپذیری و عقب‌ماندگی محدوده‌های ناکارآمد از توسعه شهری را سه ویژگی اصلی محدوده ناکارآمد شهری برشمرد و اظهار کرد: با درک این موضوع، مجموع مسئولان وزارت راه و شهرسازی به دنبال این هستند که فاصله را کم کنند و امر بازآفرینی شهری در کشور را شتاب دهند.
وی با یادآوری زلزله بم که در یک شب ۳۵ هزار نفر به کام مرگ فرو رفتند، گفت: در سالگرد زلزله بم، در یک حرکت جهادی و با استفاده از ظرفیت بم، ۳۵ سفیر نوسازی از شهرستان بم به همراه نمایندگان شرکت بازآفرینی شهری به ۱۰۱ شهر کشور سفر کردند.
معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: سفیران نوسازی بم، برای ایران قوی در طی این روزها با مدیران شهری، سازندگان، توسعه‌گران و مردم ساکن در محلات فرسوده نشست‌ها و جلسات متعددی برگزار کردند و به آنان یادآور شدند که با نوسازی واحدهای فرسوده می‌توان از حادثه‌ای مجدد مانند بم جلوگیری کرد.
آئینی افزود: سفیران در این نشست‌ها از ساکنین محلات هدف در گفت‌وگوهای چهره به چهره از مردم خواستند ناظر بر ساخت و ساز باشید و از مهندسان ناظرتان به اصرار بخواهید که حتماً تمامی ضوابط ساخت در ساختمان را رعایت کنند، واقعیت این است که اگر در ساخت جدید، مقرارت ملی ساختمان رعایت شود، هیچ هم وطنی در زلزله شدید هم جانش در خطر نخواهد بود.
دبیر ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار با بیان در این محدوده‌ها با دو مشکل مواجه هستیم، گفت: مردم ساکن در این واحدها به تنهایی و بدون حمایت، توانایی بازسازی واحدهای خود را ندارند و از سوی دیگر سازندگان و توسعه‌گران به دلیل اینکه این محدوده‌ها برای آنها بازده اقتصادی ندارد، رغبت به حضور ندارند.
آئینی با یادآوری اینکه مجموعه شهرداری‌ها و دولت در قالب بسته‌های تشویقی حمایت مؤثری داشته باشند، گفت: در قانون و در برنامه ششم توسعه آمده است، و همچنین در قانون حمایت از احیا و بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شهری وزارت راه و شهرسازی و کشور و شهرداری‌ها در سطوح مختلف مجری بازآفرینی شهری هستند.
وی با بیان اینکه وزارت راه و شهرسازی در امر بازآفرینی در سطوح ملی به عنوان سیاست‌گذار به شمار می‌آید، گفت: در سطوح محلی شهرداری‌ها مسئول نوسازی بافت‌های فرسوده هستند و در قالب سه سطح ستاد بازآفرینی شهری پایدار ملی، استانی و شهرستانی با یکدیگر کار می‌کنیم. که در سطح ملی شخص رئیس جمهور رئیس آن و وزیر راه و شهرسازی نایب رئیس آن و سیاست‌گذار و دبیرخانه این ستاد به شرکت بازآفرینی شهری ایران محول شده و در سطح استان، ریاست آن برعهده استاندار و در سطح شهرستان بر عهده فرماندار است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه در سه حوزه بسته تشویقی تعریف شده است، گفت: حوزه اول مربوط به تسهیلات اداری کاری و در رابطه با مجوز صدور پروانه و تراکم ساخت توسط شهرداری‌هاست هم اکنون شهرداری‌ها برای صدور پروانه ساختمانی مکلف هستند تا ۵۰ درصد تخفیف بدهند که می‌توانند ۱۰۰ درصد را هم تخفیف دهند و معادل آن جز مطالبات شهرداری‌ها از دولت هست و دولت پرداخت خواهد کرد، گفت: زمان صدور پروانه ساختمانی به طور متوسط بیش از ۶ ماه طول می‌کشد که طبق مصوبه شورایعالی اداری، شهرداری‌ها باید ظرف دو هفته برای متقاضیان در محدوده بافت‌های ناکارآمد شهری پروانه ساخت صادر کنند.
آئینی با بیان باید یک مطالبه عمومی در رابطه با تخفیف عوارض نوسازی و تراکم ساخت و زمان صدور پروانه ساخت ایجاد شود، گفت: اعضای شورای شهر به عنوان سفیران نوسازی باید در رابطه با مطالبات عمومی مردم در بافت‌های فرسوده توجه جدی داشته باشند.
او در رابطه با بسته تشویقی در قالب تسهیلات ارزان قیمت گفت: توسعه‌گران، سازندگان و مالکان واحدهای فرسوده می‌توانند همزمان با استفاده از حمایت‌ها، تسهیلات و تخفیفات در سامانه تسهیلات بافت فرسوده از سامانه تسهیلات ویژه نهضت ملی مسکن نیز استفاده کنند.
دبیر ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار با اشاره به اینکه پروژه‌های دانشگاهی و تجارب سالیان گذشته نشان می‌دهد که بسته تشویقی شهر سازانه به عنوان بسته مؤثر برای سازندگان و توسعه‌گران به شمار می‌آید، اظهار کرد: در بخشی از این بسته تشویقی افزایش معقول تراکم مدنظر است بدین ترتیب دو طبقه به سه طبقه، سه طبقه به چهار طبقه و یا اینکه یک طبقه اضافه شده و همچنین تسهیلات در رابطه با ضوابط پارکینگ، معماری و کاربری‌ها دیده شده است.
آئینی در تشریح بسته تشویقی کالبدی شهر سازانه مصوب شورای عالی شهرسازی و معماری کشور با اشاره به اینکه بر اساس این مصوبه پلاک فرسوده که امکان تجمیع ندارند و یا پلاک فرسوده‌ای که از سه طرف به کاربری‌های عمومی نظیر درمانگاه، مدرسه، بانک و غیره متصل باشد این پلاک‌ها حتی کمتر از حد نصاب تفکیک، می‌توانند پروانه ساخت از شهرداری‌ها دریافت کنند و اظهار کرد: در بافت‌های فرسوده، پلاک‌هایی هستند که حدنصاب تجمیع را دارند که به ۱۵۰ متر می‌رسد، دو متر می‌توانند طولی سطح اشغالی بمنظور ساخت واحدهای بزرگ‌تر، تسهیلات مربوط به پارکینگ و امکان درب اضافه هم به آنها داده می‌شود و مهمتر اینکه اجازه می‌دهد که سازندگان مسکن استطاعت (واحدهای کمتر از ۷۰ متر) برای گروه‌های کم درآمد بسازند و بالکن و تراس به عنوان تراکم محاسبه نمی‌شود.
او در رابطه با نوسازی در مقیاس محورهای اصلی محلات فرسوده گفت: متقاضیان این گروه باید دارای حد نصاب تفکیک (که در هر شهر متفاوت است) یا حاصل از تجمیع به حد نصاب تفکیک برسند یک طبقه تشویقی و علاوه بر آن مشوق‌های که در گروه قبل بیان شد، اعطا می‌شود.
در ادامه دبیر ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار با بیان اینکه شهرداری تهران در صدور عوارض نوسازی و تراکم ساخت به طور ۱۰۰ درصد و در سایر شهرها شهرداری‌ها به طور متوسط ۸۰ درصد تخفیف می‌دهند، افزود: سازندگانی که در مقیاس محله محور اقدام به نوسازی می‌کنند علاوه بر اعطای حداکثر یک طبقه تشویقی، امکان تخصیص سطح اشغال مجاز طبقه همکف به کاربری‌های تجاری، خدماتی و اداری در نظر گرفته شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی اظهار کرد: برای کسانی است که در مقیاس محله‌ای و بلوک شهری اقدام به بازآفرینی شهری می‌کنند، اعطای حداکثر دو طبقه تشویقی نسبت به تراکم مجاز طرح مصوب، امکان تخصیص سطح اشغال مجاز طبقه همکف به کاربری‌های مشاغل نظیر تجاری، خدماتی و اداری، امکان تخصیص ۲۰ درصد از فضای باز غیر مسقف مجموعه به منظور تأمین بخشی از پارکینگ‌های مورد نیاز، از جمله ضوابط تشویقی نوسازی در مقیاس محله‌ای و بلوک شهری به شمار می‌رود.
او تصریح‌کرد؛ شهرداری‌ها می‌توانند بسته تشویقی شهر سازانه خودشان را متناسب با شرایط اقتصادی، اجتماعی و اقلیم شهر خودشان را با توجه به بسته تشویقی شهرسازانه مصوب شواری عالی شهرسازی و معماری کشور و اسناد بالادستی تهیه و در کمیسیون ماده ۵ استان مصوب کنند. آئینی با اشاره به تجربه ۲۴ ساله خودش در زمینه بازآفرینی شهری اظهار کرد: در هر دوره که دولت و شهرداری‌ها در امر بازآفرینی شهری دخالت مستقیم داشته‌اند، پروژه‌های بازآفرینی شهری به نتایج قابل قبولی منجر نشده است، زیرا بازآفرینی شهری میدانی برای حضور مستقیم مردم است و اینکه که هر زمان بسته‌های تشویقی و حمایتی از سوی دولت و شهرداری برای مردم ساکن و سازندگان تدارک دیده شده، پروژه‌های بازآفرینی با موفقیت روبرو بوده است.
او افزود: از سال ۸۸ الی ۹۲ که بخشی از منابع و حمایت‌های مسکن مهر به سمت نوسازی بافت‌های فرسوده هدایت شد، موفقیت‌های خوبی در زمینه بازآفرینی شهری دست پیدا کردیم و هر زمان بسته‌های تشویقی و مشوق را برداشتیم، امر بازآفرینی شهری ۹۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه تا کنون در حدود ۲۲۰ هزار بنای فرسوده تخریب شده و ۷۱۰ هزار واحد جدید ساخته شده است، گفت: نصف این عملکرد مربوط به چهارساله ۸۸ الی ۹۲ می‌باشد و از ۹۲ تاکنون تنها در حدود ۸۰ هزار مسکن مورد حمایت قرار گرفته است.
آئینی با بیان اینکه از مهرماه تا کنون با اجرای بسته تشویقی شهر سازانه در شهر تهران به صورت نقطه‌ای در حدود ۲۰۰ درصد رشد تعداد واحد مسکن شاهد هستیم. گفت: در سال گذشته به صورت نقطه‌ای در شهر تهران در حدود ۲۹۰۰ واحد پروانه داشتیم که امسال به ۸۶۵۰ واحد رسیده است.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران گفت با اینکه از مهر ماه تا کنون با اجرای بسته تشویقی شهر سازانه در بافت‌های فرسوده، شاهد ۲۳۳ درصد رشد در صدور پروانه ساخت در شهر تهران هستیم. گفت: در ۱۶۶ هزار هکتار بافت ناکارآمد شهری مصوب در حدود ۵۴۰۰ محله هدف بازآفرینی شهری شناسایی شده که شاید از این میزان محلات ما با کمتر از ۵ درصد با تراکم جمعیت بالا مواجه هستیم در واقع با رعایت سرانه‌های مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ظرفیت افزایش جمعیت در این بافت‌ها داریم.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اینکه افزایش واحد مسکن به منزله افزایش جمعیت نیست، گفت: در شهر تهران که در حدود ۴۵ درصد بافت فرسوده نوسازی شده و تقریباً در حدود ۴۰ درصد به تعداد واحدها افزایش یافته اما تنها ۶ درصد جمعیت بافت فرسوده افزایش یافته در واقع می‌توان گفت، بعد خانوارها کاهش پیدا کرده، مسکن استطاعت و کوچک‌تر ساخته شده و نکته مهمتر اینکه ما در مقایسه با بالای شهر وقتی می‌گوئیم که مناطق فرسوده از روند توسعه عقب مانده‌اند، متأسفانه این داستان را داریم، مثلاً الهیه، ولنجک وقتی در مناطق توسعه یافته و بالای شهر تراکم داده می‌شود، نمی‌گویند که افزایش جمعیت رخ داده اما در بافت‌های فرسوده تراکم متوسط طبقات حداکثر الی ۴، ۵ طبقه است و قرار نیست برج سازی شود و وضعیت موجود این بافت‌ها و کوچه‌های یک متری و آشتی‌کنان را تبدیل به حداقل ۶ متری، ۱۰ متری و ۱۲ متری که ماشین، اورژانس و آمبولانس می‌توانند تردد کنند، خانه‌ها پارکینگ دارند که قبل نداشتند، در کنار آن ساختمان‌های با سازه‌های مستحکم ۴ الی ۵ طبقه ساخته و جان انسان‌ها حفظ می‌شود به عبارت دیگر، ما در شرایط موجود و شرایط میدان دست به انتخاب زدیم تا بتوانیم با شتاب‌بخشی به موضوع جریان نوسازی بافت‌های فرسوده جان انسان در این مناطق را نجات دهیم.
آئینی افزود: به بسته‌های تشویقی اگر خوب دقت شود مدنظرش افزایش سرانه‌های خدماتی نیز در آن هست، که خدمات به صورت طبقاتی تأمین شود که جای دیگر این اختیار نیست.
معاون وزیر راه و شهر سازی با اشاره به اینکه ما در کنار تسریع روند افزایش نوسازی بناهای فرسوده، سرانه‌های خدماتی و محورهای ارتباطی در جریان نوسازی باید افزایش پیدا کند، گفت: این نوسازی‌ها سرجمع به نوسازی محله‌ای منتهی می‌شود این سرانه‌ها متناسب به جمعیت باید اصلاح شود و مهمتر اینکه این مصوبه اجازه نمی‌دهد محلات فرسوده‌ای که سرانه خدماتی آنان پایین است از بسته تشویقی استفاده کنند بنابراین حداقل شرط بهره‌مندی محله فرسوده از بسته تشویقی مصوب داشتن یک سوم سرانه خدماتی آن تأمین شده باشد و از شهرداری درخواست داریم که سریع‌تر محلات مشمول در بافت‌های فرسوده مشخص کنند.
رئیس هیأت مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران با اشاره به اینکه خوشبختانه وزیر راه و شهرسازی در ارتباط با نوسازی بافت‌های فرسوده تاکید جدی دارند، گفت: وزیر راه شهرسازی درک عمیق و جدی از ظرفیت نوسازی بافت فرسوده دارند ایشان اعلام داشتند" نوسازی در بافت‌های فرسوده از کمترین آسیب برای تأمین مسکن برای مردم برخوردار است" او افزود: بافت‌های فرسوده حداقل خدمات زیر بنایی و رو بنایی برخوردارند و مهمترین اینکه هویت و فرهنگ و هم افراد در محله یکدیگر را می‌شناسند و ما باید بستر آماده کنیم که خانه فرسوده و ناپایدار تبدیل به واحد مسکونی ۵ طبقه که دو طبقه با مالکین برسد و سه طبقه نیاز جامعه به مسکن را تأمین کند.
مدیر عامل شرکت بازآفرینی شهری اظهارکرد: متقاضیان مسکن رغبت دارند تا در درون شهرها ساکن شوند تا این که خارج از شهر برای خود مسکن تأمین کنند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه مجموع سه بسته تشویقی (اداری – مالی و شهرسازانه) انگیزه را در سازندگان و توسعه‌گران برای رغبت به ورود محلات فرسوده ایجاد خواهد کرد، گفت: نامعادله اقتصادی برای سازندگان در محلات فرسوده شهر با استفاده از این بسته حل می‌شود و خوشبختانه نمایندگان مجلس شورای اسلامی پیشنهاد ما را با عنوان طرح کلید به کلید در محلات متراکم در بافت‌های فرسوده را مصوب کردند که بر اساس آن اجازه می‌دهد زمین واگذار شود و واحدهای مسکونی ساخته شده با ۴۰ درصد تخفیف برای جابجایی واحدهای فرسوده واگذار شود.
آئینی در پایان با اشاره به اینکه از یک میلیون واحد نهضت ملی مسکن ۲۰۰ هزار واحد باید در بافت‌های فرسوده تولید شود، گفت: از شهرداری‌ها، سازندگان و توسعه‌گران درخواست داریم در قبال مسئولیت اجتماعی خودشان و با استفاده از فرصت بی‌نظیر مجموع بسته‌های تشویقی به کمک مردم در محلات فرسوده شهری برای نوسازی بیایند.
