تحریریه پارسینه| چندی پیش مجله نیوزویک نوشته بود: نتایج منتشر شده از تحقیقات زمین شناسی که در مجله نیچر جئوساینس منتشر شده نشان می‌دهد که تغییر در جهت چرخش هسته داخلی زمین می‌تواند در یک بازه زمانی چند ده ساله اتفاق بیافتد. نویسندگان این مقاله به نیوزویک گفتند: این یافته‌ها حاوی مفاهیمی از درک ما از چگونگی تاثیرات هسته زمین بر لایه‌های دیگر است.
سیاره ما از چندین لایه تشکیل شده است. لایه نازک بیرونی که با نام پوسته شناخته می‌شود عمدتا شامل سنگ‌های جامد است و بطور کلی در حدود ۳۲ تا ۴۸ کیلومتر در نواحی قاره‌ای ضخامت دارد. اگرچه میانگین ضخامت در مناطق اقیانوسی در حدود ۶.۵ کیلومتر است.
در زیر پوسته، گوشته قرار دارد که تقریبا ۲۹۰۰ کیلومتر به سمت پایین امتداد دارد و ۸۴٪ حجم کل زمین را تشکیل می‌دهد. این لایه جامد، متشکل از مواد سنگی بوده و متراکم‌تر از پوسته است. البته در بعضی مناطق ممکن است به دلیل فشاربالا، این مواد ذوب شوند.
در زیر گوشته، هسته زمین قرار داد که شامل یک بخش داخلی و یک بخش خارجی است. بخش خارجی هسته در حدود ۲۲۵۰ کیلومتر امتداد دارد و بیشتر شامل آهن و نیکل بوده و مایع است. در مرکز سیاره ما هسته داخلی متراکم قرار دارد که حدود ۱۲۰۰ کیلومتر ضخامت دارد و تصور می‌شود که جامد باشد. این بخش در درجه اول از آهن تشکیل شده و در آن مقدار کمی نیکل و دیگر عناصرنیز وجود دارد.
خبرآنلاین در پوشش خبر این ماجرا در هفته‌های گذشته به قلم پریسا عباسی نوشته: در مقاله مجله نیچر جئوساینس آمده که چنین مسائلی به دانشمندان انگیزه زیادی داده تا در طول زمان، داده‌ها و اطلاعات بیشتری را برای آزمایش مدل‌های مختلف جمع‌آوری کنند و نهایتا بتوانند آخرین نتایج را منتشر کنند. آن‌ها برای این مطالعه امواج زمین‌لرزه‌های تکرار شونده طبیعی از دهه ۱۹۶۰ که از هسته زمین عبور کرده‌اند را تجزیه و تحلیل کردند.
نویسندگان این مقاله در گفتگو با نیوزویک گفتند: «امواج لرزشی ناشی از زلزله‌های تکرار شونده، معمولا زمانی که به یک نقطه خاص می‌رسند، شکل موجی یکسانی دارند. اما با وجود تداخل موج‌های زلزله‌های تکرارشونده با هسته داخلی زمین، از آنجایی که این موج‌ها ممکن است نمونه‌ای از ساختار‌های مختلف هسته داخلی زمین باشند، امکان دارد شکل و زمان رسیدن آن‌ها متفاوت باشد.»
محققان توانستند با استفاده از این امواج لرزه‌ای، الگوی چرخش هسته داخلی زمین را در چند دهه گذشته دریابند و جزئیات جدیدی در مورد این فرآیند و ارتباط آن با سایر لایه‌های زمین را آشکار کنند.
اما از سوی دیگر تحقیقات جدید حاکی از آن است که یک هسته درونی‌تر در هسته درونی زمین وجود دارد. این نظریه که هسته درونی زمین از بیش از یک قسمت تشکیل شده است اولین بار ۲۰ سال پیش مطرح شد. اکنون، یافته‌های جدید دانشگاه ملی استرالیا به تأیید وجود لایه پنجمی به نام درونی‌ترین هسته درونی کمک می‌کند.
بی بی سی گزارش داده: دانشمندان معتقدند لایه دیگری در درون هسته درونی وجود دارد که درونی‌ترین هسته دورنی نامیده می‌شود. اما ما قادر به حفاری تا هسته زمین نیستیم، بنابراین دانشمندان به جای آن از امواج لرزه‌ای استفاده کرده‌اند. امواج لرزه‌ای حرکات ارتعاشی در اعماق سطح زمین هستند که می‌توانند ناشی از چیز‌هایی مانند زلزله، فوران‌های آتشفشانی یا رانش زمین باشند.
دانشمندان سرعت‌های مختلف این امواج لرزه‌ای را هنگام عبور از هسته درونی زمین بررسی کردند. آن‌ها تمام داده‌هایی را که جمع‌آوری کرده بودند روی هم گذاشتند و به این معنی است که می‌توانند نتایجی را ببینند که دانشمندان دیگر قبلاً ندیده‌اند.
با بررسی تغییرات امواج لرزه‌ای ناشی از زلزله، دانشمندان تصور بهتری از آنچه در مرکز سیاره در حال وقوع است پیدا می‌کنند، که بسیار عمیق‌تر است ازچیزی که هر مته‌ای بتواند در اختیار ما بگذارد.
یافته‌ها چه می‌گویند؟
پژوهشگران بر این باورند که داده‌هایی که جمع‌آوری کرده‌اند شواهدی را نشان می‌دهد که یک «گوی فلزی» جامد در هسته درونی زمین وجود دارد.آن‌ها به این نتیجه رسیدند، چون امواج لرزه‌ای موقع عبور از هسته زمین سرعت‌شان تغییر می‌کرد.
این داده‌ها نشان می‌دهد که درونی‌ترین هسته درونی یک گوی آهنی متراکم با قطر حدود ۶۵۰ کیلومتر است.
تصویری بازسازی شده از لایه‌های برش خورده از زمین
پروفسور هروویه تکالچیچ از دانشگاه ملی استرالیا گفت که مطالعه عمیق‌ترین بخش هسته درونی زمین می‌تواند اطلاعات بیشتری در مورد گذشته و تکامل این سیاره ما به ما بدهد. او گفت: «این هسته درونی مانند یک کپسول زمان از تاریخ تکامل زمین است - تاریخچه‌ای فسیل شده است که مانند پنجره‌ای به رویداد‌های گذشته سیاره ما است. رویداد‌هایی که صد‌ها میلیون تا میلیارد‌ها سال پیش روی زمین رخ داده‌اند.»
پروفسور تکالچیچ افزود: «هنوز سوالات بی‌پاسخ زیادی در مورد درونی‌ترین هسته زمین وجود دارد که می‌تواند کلید راز‌هایی باشد که معمای شکل‌گیری سیاره ما را آشکار می‌کند.»
