به نقل از مدیکال اکسپرس، نتایج این بررسی درک جدیدی از نحوه پیر شدن مغز و ارتباط احتمالی بین پیری سالم و بیماری آلزایمر را نشان می‌دهد.
محققان به‌طور خاص به قشر مغز توجه دارند، زیرا نازک‌شدن این قسمت از مغز با کاهش شناختی و بیماری آلزایمر مرتبط است. قشر مخ لایه‌نازکی از جنس ماده خاکستری، بیرونی‌ترین لایه مغز را پوشانده و برای عملکرد شناختی مرتبه بالاتر مانند حافظه ضروری است. در افراد جوان ضخامت چپ و راست مغز به یک اندازه نیست و پدیده‌ای به نام «عدم تقارن قشر» مطرح است. عدم تقارن به نظر خوب است و امکان عملکرد بهینه را به مغز می‌دهد، زیرا قسمت چپ و راست مغز اندکی تفاوت برای انجام کارها دارند. با افزایش سن، قشر مغزی کوچک و به‌تدریج باعث افت شناختی می‌شود که بخش طبیعی از پیری است.
تاکنون دانشمندان بر این باور بودند که قسمت‌های چپ و راست قشر مغز با یک سرعت نازک می‌شوند، اما نتایج این بررسی نشان می‌دهد، جهتی که در ۲۰ سالگی ضخیم‌تر بود، سریع‌تر روبه‌زوال می‌رود.
گروه محققان که بخشی از کنسرسیوم بین‌المللی محققان مغز به نام Lifebrain هستند، با استفاده از اسکن مغزی بر روی بیش از ۲۶۰۰ فرد سالم در اروپا و امریکا و یک نمونه استرالیایی مبتلابه زوال عقل، ضخامت تمام قسمت‌های قشر مغز را اندازه‌گیری کردند.
محققان دریافتند که با افزایش سن، عدم تقارن قشر مغز از بین می‌رود و ثابت می‌کند که دو طرف مغز با سرعت‌های مختلف روبه‌زوال می‌روند. آنان دریافتند، در مناطقی از مغز مانند پیری طبیعی در بیماری آلزایمر سمت چپ مغز سریع‌تر کاهش می‌یابد.
جیمز رو، محقق ارشد این تحقیق گفت: خیلی زود است درباره این موضوع نتیجه‌گیری کنیم، اما عدم تقارن قشر مغزی می‌تواند برای تشخیص تغییرات اولیه مغز در بیماری آلزایمر به‌عنوان نشانه مورداستفاده قرار گیرد که تصور می‌شود قبل از شروع علائم شناختی ایجاد می‌شود.
از دست دادن عدم تقارن معمولا اوایل ۳۰ سالگی در اکثر افراد اتفاق می‌افتد و در بزرگسالی ادامه دارد، در حدود ۶۰ سالگی نیز شتاب نزولی می‌گیرد.
رو افزود: در طول عمر این از دست دادن عدم تقارن قشر مغزی به‌تدریج اتفاق می‌افتد و این موارد در تمام نمونه‌ها مشاهده شد. به عبارتی ممکن است در دوره‌های طولانی زندگی و حداقل در دهه‌ها برخی از تغییرات مغزی مرتبط با بیماری آلزایمر انجام شود و بالاترین همپوشانی را با مواردی که به‌تدریج در پیری طبیعی موثر است، داشته باشد.
محققان دانشگاه اسلو از رویکرد «طولی» استفاده کردند، به این معنی که آنان در چندین مقطع زمانی در طول زندگی قادر به تجزیه‌وتحلیل اسکن مغزی افراد بودند.
جیمز رو عنوان کرد: داده‌هایی که با استفاده از این بررسی در اختیارداریم، گنجینه است. توانستیم در بیش از ۲۶۰۰ شرکت‌کننده سالم از پنج کشور، ضخامت هر منطقه از قشر مغزی را اندازه بگیریم حتی تا ۶ بار در برخی از افراد اندازه‌گیری شده است.
نکته مهم این بررسی، اسکن‌های مکرر برای پیگری بررسی بود، زیرا بسیاری از افراد در این تحقیق، تنها یک اسکن مغزی داشتند که تغییرات یک فرد در زندگی را مشخص نمی‌کند.
یافته‌های این بررسی در نشریه Nature Communications ارائه‌شده است.
انتهای پیام
