موضوع واگذاری سرخابیها به زمان ابلاغ اصل ۴۴ قانون اساسی (سال ۱۳۸۷) باز میگردد. با ابلاغ آییننامه اجرایی طبقهبندی بنگاهها و تصویب دولت در سال ۱۳۸۸، پرسپولیس و استقلال در فهرست واگذاریها قرار گرفتند، اما تاکنون که حدود ۱۲ سال است که از این ماجرا میگذرد هنوز هم به طور قطعی این دو باشگاه در فرابورس پذیرهنویسی نشدند.
طی گفتوگویی که با شمس جام خانه معاون خصوصیسازی و مبینا بنی اسدی مدیر روابط عمومی فرابورس ایران داشت هر دو در رابطه با جلسه اسکایپی دو باشگاه با مدیر پذیرش فرابورس خبر دادند، اما نکتهای که باید به آن اشاره کرد، مدیر روابط عمومی فرابورس در بین صحبت هایش شرایط پذیرش باشگاه استقلال و پرسپولی را منوط به چند امر دانست که در همین رابطه میتوان به حاکمیت شرکتی و تعیین تکلیف دارایی هایشان اشاره کرد.
برای بررسی جزییات بیشتر عرضه دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در شرایطی که جو بازار ملتهب است با دو کارشناس ذی صلاح به گفتوگو نشستیم.
فردین آقا بزرگی کارشناس بازار سرمایه در رابطه با عرضه استقلال و پرسپولیس در فرابورس، گفت: بحث ورود استقلال و پرسپولیس به تابلوی فرابورس قدمت ١٠ ساله دارد اما به سبب فراگیری و حساسیتی که در بین طرفداران وجود دارد ورود آنها به تالار معاملاتی به طول انجامید.
او بیان کرد: درحالحاضر مشکلاتی در رابطه با صورتهای مالی، عدم توجیهپذیری سرمایهگذاری در بحث سود آوری وجود دارد، پس میتوان گفت در مقطع فعلی به جز حفظ منافع و تامین نقدینگی دولت منفعت چندانی ندارد.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: با توجه به ساختار فعلی بازار سرمایه ورود چنین شرکت هایی به این طریق که دولت هدایتکننده و سکان دار آن هست به ایفای اصل ۴۴ قانون اساسی شباهت ندارد.
آقا بزرگی اظهار کرد: بازاری که مستعد و زمینه لازم برای اصلاح منفی را داشته باشد به هرگونه خبری واکنش منفی نشان میدهد، اگر خبر عرضه این دو باشگاه مذکور در اوایل تابستان بود قطع به یقین واکنش بازار نیز به طبع آن منفی بود.
او در پاسخ به این سوال که آیا استقلال پرسپولیس قابلیت اجرا کردن طرح سود آوری را دارد یا خیر؟ گفت: این امر بستگی دارد که سهام استقلال و پرسپولیس در کدام تابلو عرضه شود به علت آنکه در فرابورس تابلوهایی است که ممکن علارغم آنکه چشماندازی سود آوری حتی آینده هم نداشته باشد در فرابورس پذیرش شود.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: وزیر اقتصاد نیز بنا به وظایفی که داشتند، یک اطلاعاتی میدهند که به زعم خودشان برای بازار خوشایند است.
آقا بزرگی در رابطه با سال مالی منتهی به پذیرش، گفت: اگر باشگاه استقلال یا پرسپولیس سرمایه در گردش به منظور پرداخت بدهیهای خود نداشته باشند به علت آنکه زیر نظر دولت هستند اقدام به فروش داراییهای خود میکنند تا میزان نقدینگی لازم را بهدست آورند.
وحید شقاقی مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی در رابطه با عرضه استقلال و پرسپولیس در فرابورس، گفت: طبیعتا این دو باشگاه نیز باید در سطح شرکتهای سهامی عام قرار گیرد، که شفافترین حالتش عرضه در بازار سرمایه (فرابورس) است.
او افزود: برای پذیرش در فرابورس باید یک فرآیندای را طی کنند؛ به طور مثال باید صورتهای مالی و عملکردشان شفاف باشد تا سهامداران در آینده متضرر نشوند، پس باشگاهها قبل از ورود به فرابورس باید الزامات مورد نیاز را رعایت کنند.
مشاور وزیر اقتصاد در رابطه با اینکه آیا پرسپولیس و استقلال قابلیت اجرا کردن طرح سود آوری را دارند یا خیر؟ گفت: باشگاههای مذکور براساس شرایطی که به فرابورس ارائه میدهند در تابلوهای مختلف پذیرش میشوند پس از این امر امکان دارد شرایط سود آوری در طول زمان برایش امکانپذیر شود حتی ممکن است در آینده این دو نماد قابلیت معامله در بورس را هم پیدا کنند.
شقاقی در پاسخ به اینکه آیا پس از عرضه، خریدهای تعصبی بعضی از هواداران ممکن است بر بازار سرمایه تاثیر بگذارد یا خیر؟ گفت: با توجه به اهمیت این دو باشگاه در بین هوادارانش باید تلاش شود تا پیامدهای مثبت و منفی این موضوع دیده شود، پس لازم است هیات مدیرهای که از جانب دو باشگاه به منظور حضور در بازار سرمایه انتخاب میشوند از مسائل اقتصادی آگاه باشند.
او در پاسخ به این سوال که آیا پس از عرضه این دو باشگاه آیا همچنان دولت بر آنها نظارت خواهد کرد یا خیر؟ تصریح کرد: با توجه به این مسئله که نقشه سهامداران آن فعلا مشخص نشده نمیشود در این رابطه صحبت چندانی کرد، همچنین باید دید که دولت سهام داران این دو باشگاه را در بورس چگونه خواهد دید.
در پایان با توجه به صحبت هایی که کارشناسان ارائه دادند باید گفت نهادهای سیاستگذاری که در رابطه با واگذاری این دو باشگاه تصمیم میگیرند باید قبل از اینکه آن را رسانهای میکردند نخست مشکلاتشان را رفع میکردند، زیرا چنین خبرهای ضد و نقیض در شرایطی که بازار ملتهب است به راحتی میتواند جو آن را متشنج تر کند.