به گزارش خبرگزاری صداوسیما شبکه دو سیما در برنامه صبحانه ایرانی به گفتگو با آقای محمود نیکو رئیس شبکه ملی صنایع
پیشرفته و دانش بنیان پرداخته، جزئیات این گفتگو به شرح ذیل است:
سوال: در سالی که تا هم اکنون سپری کردیم توجه ویژه‌ای به شرکت‌های دانش بنیان و کسانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند شد و پیرو شعار سال هم بود و این که زمینه اشتغال بیشتری را فراهم می‌کند و در نهایت منجر به اتفاقات خوبی در زندگی و معیشت مردم می‌شود و به لحاظ علمی هم ایران را صاحب جایگاه در جهان می‌کند، شبکه‌ای است به نام شبکه فناوری‌های دانش بنیان و مردم، در این خصوص بیشتر توضیح بفرمائید.
نیکو: شبکه ملی صنایع پیشرفته و دانش بنیان در سال ۹۸ با هدف مهارت افزایی دانش آموختگان دانشگاهی و تجاری سازی محصولات فناوری‌های دانش بنیان شروع به کار کرد و دستاورد‌های خوبی را هم در این حوزه داشت. همانطور که مستحضر هستید ما در دهه ۹۰ عقب افتادگی‌های بسیار زیادی را در حوزه اقتصادی داشتیم که عوامل خارجی و داخلی بسیار زیادی داشته مثل بحث تحریم‌هایی که داشتیم و کاهش ارزش نفت و برخی از سوء مدیریت‌هایی که گا‌هاً اتفاق می‌افتاده و سریعاً باید به جهت جبران این عقب افتادگی اقدامات مستمری را داشته باشیم. مقام معظم رهبری در ماه‌های گذشته دیداری را با فعالین حوزه اقتصادی و کارآفرینان داشتند و الزاماتی را در این حوزه بیان نمودند که من به برخی از این الزامات و راهکار‌هایی که مجموعه ما به آن رسیده اشاره می‌کنم.
سوال: یعنی یک نقشه راهی برای شما ترسیم کردند، این نقشه راه چیست؟
نیکو: بله، در برنامه هفتم توسعه ما به طور متوسط باید به رشد ۸ درصدی اقتصاد برسیم تا بتوانیم این عقب ماندگی را جبران کنیم تقریباً چندین الزام را مقام معظم رهبری تشریح کردند که من به چند مورد آن که در حوزه اشتغال و دانش بنیان است اشاره می‌کنم، در گام نخست ایشان اشاره کردند که بخش‌های خصوصی که توسط خود مردم با ابتکار و سرمایه های خودشان راه اندازی شده باید به میدان بیایند و اقتصاد را این عزیزان به دست بگیرند و اقتصاد باید مردمی باشد و در نهایت دولت هم به صورت تمام و کمال از این‌ها حمایت کند، در بخش دوم ما در حوزه علم و دانش و فناوری باید پیشرفت‌های زیادی داشته باشیم و راه باز باشد به گونه‌ای که اگر تا ۵۰ سال آینده هر کسی در دنیا خواست حرف جدید علمی را بشنود باید به زبان فارسی مسلط باشد این یک خط مشی بسیار خوبی است که مقام معظم رهبری برای ما تبیین کردند و الزام سوم که مرتبط است با بحث ما، تعداد متخصصین و دانش آموختگان دانشگاهی بسیار زیادی را در کشور داریم که این عزیزان دو نیاز دارند، نیاز اولشان اشتغال است و نیاز دوم آن‌ها امکان رشد علمی است و دو راهکاری که مجموعه ما به آن رسیده و باید به این سمت برویم این است که ما در بخش حوزه اقتصاد باید به سمت اقتصاد تعاونی محور جلو برویم یعنی این که همان بخش الزامی که مقام معظم رهبری فرمودند که اقتصاد باید توسط بنگاه‌های خصوصی مردمی هدایت شود یعنی باید تعداد تعاونی‌ها بیشتر شود بحث فرهنگ تعاون باید در بین آحاد جامعه ترویج پیدا کند تا ما بتوانیم به یک شکلی اقتصاد مردمی مان را شکل دهیم، تعاونی‌ها به جهت قالبی که از نظر حقوقی و قابلیت‌هایی که دارند تعداد زیادی از مردم می‌توانند یک تعاونی را تشکیل دهند، سرمایه‌های خرد در این حوزه جمع شود، ما اگر به سمت اقتصاد تعاون محور برویم، چون پایه اقتصاد تعاون خود مردم هستند و یک مشارکت بسیار بالایی را دارد و ما از تعداد ۸ هزار شرکت دانش بنیانی که هم اکنون در سطح کشور داریم متاسفانه ۱۰۰ عدد آن‌ها دانش بنیان هستند که یک عدد بسیار پایینی است اگر تعداد این تعاونی‌های دانش بنیان را به یک عدد قابل توجهی بالا ببریم، هم اقتصاد تعاونی محور و مردمی محور توام با عدالت اجتماعی شکل می‌گیرد و هم تعداد قابل توجهی از دانش آموختگان دانشگاهی می‌توانند سرکار بیایند، چون تعاونی قابلیت این را دارد که تعداد بسیار زیادی از عزیزانی که فاقد شغل هستند را برایشان ایجاد اشتغال کند.
سوال: برای کسانی که به این تعاونی ورود کردند هم درآمد زایی دارد، دو اتفاق را توامان رقم می‌زند، یعنی برای کسانی که سرمایه گذاری کردند با هزینه شخصی خودشان درآمدزایی دارد، دانش بنیان‌ها و کسانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند هم حمایت شدند و کارشان راه افتاده است؟
نیکو: بله دقیقاً به همین صورت است، در برنامه اقتصادی کشور باید ۲۵ درصد سهم اقتصاد کشور به بخش تعاون اختصاص داده شود، هر فناوری و هر اتفاقی بومی سازی شده و به بحث هویت کشور هم در این حوزه خیلی قوی کمک شده است. در بخش دوم، بخش خصوصی ما یعنی تعاونی‌ها و سایر شرکت‌ها و حتی بخش‌های دولتی نیازمند نیروی متخصص و ماهر هستند یعنی اگر یک فردی قرار باشد وارد حوزه بازار کار شود باید علاوه بر این که در دانشگاه تحصیل کرده باشد، مهارت‌های ورود به بازار کار را داشته باشد، متاسفانه در سال ۱۳۹۹ آماری توسط وزارت کار منتشر شد تحت عنوان این که ۸۵ درصد فارغ التحصیلان دانشگاهی ما فاقد مهارت هستند و از شکل گیری هر ۱۰ استارت آپ یا کسب و کار‌های نوپا ۹ تا با شکست مواجه می‌شود که طبق بررسی‌هایی که انجام دادیم متوجه شدیم افرادی که از دانشگاه فارغ التحصیل می‌شوند همان افرادی هستند که دانش کافی را دارند، ولی چون مهارت کافی ندارند وقتی به سمت خوداشتغالی و تشکیل استارت آپ می‌روند با شکست مواجه می‌شوند، متاسفانه آن‌ها صرفاً از دانشی که از دانشگاه گرفتند مهارت دارند یا دانش حضور در بازار کار یا شکل دادن به یک کسب و کار را ندارند، در دولت‌های نهم و دهم طرح بسیار خوبی را مصوب شد تحت عنوان راه اندازی سازمان ملی مهارت. در حوزه مهارت افزایی علاوه بر سازمان فنی و حرفه‌ای در سطح کشور، نهاد‌ها و سازمان‌هایی هستند که در این حوزه ورود پیدا کردند و هم اکنون هم بحث مهارت افزایی در دانشگاه‌ها اضافه شده منتها به جهت این که ما بتوانیم آن الزاماتی که مقام معظم رهبری برای ما تبیین کرده اند به آن برسند نیازمند یک انسجام هستیم به نظر ما با تشکیل این سازمان که مصوب شده بود متاسفانه اجرا نشد، با راه اندازی و شکل گیری این سازمان متمرکز می‌شود آن بحث مهارت افزایی و وقتی ما به سمتی برویم که دانش آموختگان دانشگاهی ما مهارت کافی را داشته باشند به آن اقتصاد تعاون محور و شکل گیری‌ها هم بسیار کمک شایانی می‌کند.
