دنبالکنندگان طرح موسوم به «صیانت از کاربران در فضای مجازی» در مجلس، همچنان دست از این طرح نکشیدهاند؛ آنها نه تنها دست نکشیدهاند که تلاشهای زیادی را دوباره شروع کردهاند تا این طرح را به نتیجه مطلوبشان برسانند. حتی محدودیتهای پس از آغاز اعتراضات پاییز گذشته هم، نتوانسته نظر آنها را جلب کند و هنوز راضی نشدهاند.
صیانتچیهای مجلس که بیشتر متمایل به پایداریچیهای مجلس هستند، پس از پایان بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۲ در صحن، خیز دوبارهای برداشتهاند برای به جریان انداختن این طرح؛ آن هم پس از مدتی که طرح صیانت مسکوت مانده بود.
حامیان صیانت به صورت جدی پیگیر هستند
در واکنش به این تحرکات، غلامرضا نوریقزلجه، از نمایندگان مخالف طرح صیانت به «اعتماد» میگوید: «این مطرح کردنها بابت آن است که زمینهسازی کنند تا طرح صیانت دوباره به جریان بیفتد و آن را به نتیجه دلخواهشان برسانند.» او از جدی بودن حامیان صیانت در مجلس، برای به نتیجه رساندن این طرح خبر داد ه و گفته: «طراحان طرح صیانت به صورت جدی پیگیر آن هستند به طوری که یک روز پس از آنکه مجلس از بودجه فارغ شد، شروع کردند به مطرح کردن طرح صیانت و پیگیر آن هستند.»
ماجرا از کجا شروع شد؟
ماجرا از آنجا شروع شد که روز سهشنبه مهرداد ویسکرمی از اعضای کمیسیون مشترک مجلس درباره طرح صیانت، در تذکری خواستار آن شد که این طرح در دستور کار قرار بگیرد. او در حملهای به منتقدان طرح، انتقادات را «جوسازی» خواند که «عمدتا در خارج از کشور هدایت» میشدند و به ادعای او این اقدامات باعث شد تا «ادامه کار کمیسیون متوقف» شود.
«استخاره کردم، خوب اومده»، مبارکه!
این نماینده گفت که برای گفتن این سخنان استخاره کرده و خوب آمده است. عبدالرضا مصری، نایبرییس مجلس هم که ریاست جلسه را برعهده داشت، خطاب به ویسکرمی پرده از تلاشها برای به نتیجه رساندن طرح موسوم به صیانت سخن گفت: «شاید بیش از ۱۰ جلسه من خدمت شما و آقای تقیپور و دوستان دیگر بودم که ساعتها مساله را مطرح کردید، شما صبح به من گفتید که این موضوع در جلسه علنی مطرح نشود، اما الان میگویید در جلسه علنی مطرح شود؛ ما انشاءالله در دستور کار میگذاریم و انجام میشود.»
فکر کردهاند ما عقبنشینی میکنیم!
این ماجرا تمام شد و رسانهها خبر از احتمال به جریان افتادن این طرح دادند. فردای آن، یعنی روز گذشته، ویسکرمی باز هم تذکر داد و گفت: «طبق آییننامه باید گزارش کمیسیون برای زمان اجرای آزمایشی در صحن مطرح شود و اگر رییس یا هیات رییسه به مخالفت برخی همکاران استناد میکنند باز هم این حرف وجاهت قانونی ندارد، زیرا در مورد اینکه کار در کمیسیون مشترک دنبال شود یا در صحن ادامه پیدا کند، صحن مجلس باید تصمیمگیری کند.»
او گفت که پس از سخنان روز سهشنبهاش «همانهایی که با این طرح مخالفند با یک هجمه رسانهای فکر کردند ما را وادار به عقبنشینی میکنند».
تصمیمگیری درباره طرح از اختیارات هیات رییسه نیست!
او تاکید کرد که «گزارش کمیسیون مشترک فضای مجازی آماده و تحویل هیات رییسه شده و هیات رییسه باید آن را در دستور صحن بگذارد تا درباره اجرای این طرح به صورت آزمایشی تصمیمگیری شود.»
به گفته او، این موضوع که کار کمیسیون مشترک ادامه پیدا کند یا صحن درباره این طرح تصمیمگیری کند، در ید اختیارات رییس و هیات رییسه نیست که «با سلیقه شخصی خود» تصمیم بگیرند.
محمدباقر قالیباف، رییس مجلس هم در پاسخ به این اظهارات گفت که «ما حتما آییننامه را دنبال میکنیم، اما اینکه آیا کمیسیون مشترک ادامه دارد یا ندارد از اختیارات هیات رییسه، آییننامه و حوزه قوانین است؛ در آنجا تصمیم مربوطه گرفته شده است، آقای مصری هم به عنوان نایبرییس موضوع را پیگیری میکردند.»
به گفته قالیباف، ۱۸۵ نفر از نمایندگان مجلس نامهای امضا کردند و درخواست برگشت این موضوع (بررسی طرح صیانت در صحن علنی به جای کمیسیون مشترک) در صحن را داشتند.
او تاکید کرد که «من مرّ قانون را دنبال میکنم، اما نظراتی بود و برخی دوستان مطرح کردند، دنبال این بودم که به این موضوع کمک کنم. من قانون را دنبال میکنم. دوستان حق دارند که این مساله دوباره در صحن مطرح شود. من با دوستان در حال صحبت هستم که حل شود.»
طرح قانونی نیست
غلامرضا نوریقزلجه، عضو کمیسیون مشترک بررسی طرح صیانت و از مخالفان آن، در گفتوگو با «اعتماد» تاکید دارد که «وضعیت طرح موسوم به صیانت هنوز مشخص نشده است. از سویی نمیتوانند بگویند که کمیسیون مشترک که بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی تشکیل شده مصوبهای داشته، چون مسیر قانونی خود را طی نکرده است.»
به گفته نوری «این مطرح کردنها بابت آن است که زمینهسازی کنند تا طرح صیانت دوباره به جریان بیفتد و آن را به نتیجه دلخواهشان برسانند».
قالیباف هر دو مسیر را باز گذاشته است
او درباره پاسخ قالیباف به تذکر ویسکرمی در جلسه چهارشنبه مجلس، معتقد است که «به نظر میرسد هیات رییسه و به خصوص آقای قالیباف برای نتیجهگیری و تعیین شدن تکلیف طرح، هنوز به قطعیت نرسیده؛ چراکه در سخنان روز چهارشنبهشان، ایشان راه را برای هر دو سناریو باز گذاشته است.»
او در تشریح این دو سناریو گفت: «یک سناریو این است که بگوید کمیسیون مشترک در زمان قانونی تشکیل شده و مصوبه آن را به رسمیت بشناسد و با آن موافقت شود و مراحلش ادامه یابد؛ یک سناریو هم این است که مصوبه کمیسیون مشترک را، مغایر با آییننامه و قانون تشخیص دهد که نتیجهاش میشود بازگشت و بررسی طرح در صحن مجلس. به این ترتیب رییس مجلس در صحبتهایش هر دو مسیر را باز گذاشته است.»
نوری میگوید: «یکبار رایگیری درباره بازگشت طرح به صحن انجام شد که رای نمایندگان برگشتن و بررسی طرح در صحن بود، اما چون آن رایگیری استمزاجی و در جلسه غیرعلنی بود، آن را ملاک قرار نمیدهند.»
میزان فشارهای بیرونی تکلیف طرح را مشخص میکند
او اما درباره اینکه نتیجه و تکلیف طرح چه میشود، نظری دارد که بسیاری از ناظران هم بر این اعتقاد هستند: فشارهای بیرون از مجلس. نوریقزلجه با بیان اینکه تکلیف این طرح «بستگی به فشارها و توصیههای بیرونی دارد»، گفت: «اینکه فشار کدام سمت پر زورتر باشد، میتواند تکلیف طرح را مشخص کند. به هر حال این طرح از ابتدا با توصیه و فشارهایی بیرون از مجلس به جریان افتاد. حتی مراحل سفارش و طراحی این طرح در بیرون مجلس انجام شد.»
طراحان خارج از مجلس مشخص هستند
این عضو کمیسیون مشترک بررسی طرح صیانت، در پاسخ به اینکه منشا «فشارهای بیرونی» کجاست و طراحان چه کسانی هستند، گفت: «طراحان در خارج از مجلس مشخصند؛ همانهایی هستند که در سخنانشان از این طرح به شدت دفاع کرده و به منتقدان و مخالفان توهین میکنند.»
او تاکید دارد که «اگر مصوبه کمیسیون مشترک به عنوان نتیجه پذیرفته شود، حتما مخالفت میکنیم چراکه نه جلسهای بوده، نه کمیسیونی تشکیل شده ولی اگر طرح به صورت عادی به صحن بازگردد آن زمان مانند یک طرح معمولی با آن برخورد میکنیم.»
با این وجود همچنان تلاشهای زیادی برای به نتیجه رساندن طرح صیانت چه در مجلس و چه بیرون از مجلس در جریان است و روزانه محتواهای زیادی درباره مضرات فضای مجازی در همان فضای مجازی منتشر میکنند. طرحی که به اعتقاد بسیاری، نتیجهای جز محدود شدن دسترسی به اینترنت و دنیای آزاد اطلاعات نخواهد داشت؛ گرچه الان هم پس از آغاز اعتراضات پاییز ۱۴۰۱، با استدلال امنیت، دو شبکه اجتماعی پر کاربرد و پر طرفدار ایرانیان فیلتر شد و سرعت اینترنت افت محسوسی پیدا کرد؛ حالا با این وجود طرح صیانت هم بخواهد اجرا شود، مشخص نیست چه سرنوشتی در انتظار اینترنت و کسب و کارهای اینترنتی خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
۲۱۲۲۰