به گزارش خبرنگار حوزه مسجد و هیأت خبرگزاری فارس، بیست و پنجمین نشست از سلسله جلسات هیأت پژوهی به همت جامعه ایمانی مشعر با موضوع ستایشگری و استودیوخوانی با حضور علی‌اکبر حائری مداح اهل بیت(ع) برگزار شد. در ابتدای این نشست، علی اکبر حائری ناظر به عنوان بحث اظهار داشت: عنوان «استودیوخوانی» که برای این نشست انتخاب شده، بسیار مناسب‌تر از «مداحی استودیویی» است که برخی می‌گویند. جاگذاری این عنوان خودش می‌تواند یک بحث جدید و یک نگرش جدید ایجاد کند.
استودیوخوانی، مداحی در فضایی غیر از هیأت است
وی در تعریف استودیوخوانی بیان داشت: به نظرم این هم یک مداحی است فقط در یک محیط دیگر. در کنار منبر و هیأت، استودیوخوانی هم داریم که هرکدام شرایط و قید و بند خودشان را دارند.
حائری در بیان شرایط و قید و بندهای استودیوخوانی گفت: به نظرم کسی که مداحی استودیویی می‌کند، باید در همان استودیویی هم که هست، یکسری چیزها را رعایت کند، مثل توکل و توسل. حضرت آقا در طرح کلی اندیشه اسلامی در خصوص توکل می‌فرمایند که توکل این نیست که شما بنشینید و بگید اتفاق می‌افتد. توکل یعنی تمام جوانب را در نظر بگیرید، زحمت بکشید، تمام جهات را ببینید، آن وقت بگویید خدایا من هرکاری از دستم برمی‌آمد انجام دادم، جلوه‌اش با خودت. توکل یعنی این. نه اینکه برویم در استودیو بخوانیم ببینیم چه می‌شود. اینگونه نیست. استودیو رفتن بی‌دغدغه، حال آدم را حال یک خواننده می‌کند.
مرز بین خوانندگی و مداحی، چالش استودیوخوانی است
این مداح اهل بیت(ع) در پاسخ به سوال مجری در خصوص اینکه موافق استودیوخوانی است یا مخالف؟ اظهار داشت: با استودیوخوانی اجمالاً موافق هستم. به نظرم این مقوله بر می‌گردد به کلام مقام معظم رهبری که در دیدار اخیر فرمودند دنیا دیگر تغییر کرده و باید بروز بود. این کلام بسیار واضح است و نیاز به تفسیر و برداشت‌های متعدد ندارد و این یک افتخار است که رهبر انقلاب با وجود این همه مشغله، اینقدر برای بروز بودن جوانانش دغدغه دارد.
وی افزود: چیزی که امروز استودیوخوانی را دچار لغزش می‌کند، مرز بین خوانندگی و مداحی است. کسی که در استودیو ستایشگری می‌کند، روی لبه تیغ خوانندگی و مداحی می‌رود. بسیاری او را خواننده می‌دانند، در حالی که به نظرم چیزی که بین این‌ها تمییز می‌دهد، محتواست.
استودیوخوانی برای فرار از هیأت‌خوانی نیست
حائری با بیان اینکه استودیوخوانی برای فرار از هیأت‌خوانی نیست، گفت: استودیوخوانی تخصص می‌خواهد و اگر حرفی برای گفتن در این عرصه ندارند، نباید وارد شوند. اینطور نیست که کسی بگوید برویم یک چیزی بخوانیم ببینیم چه می‌شود، نه، استودیوخوانی خواندن عشقی نیست؛ استودیوخوانی باید هیأت‌خوانی را تقویت کند. من، تقویت کارهای استودیویی را که انجام دادم، در هیأت دیدم. مثلا ًزمانی که حضرت آقا از تلفیق مداحی و سرود تمجید می‌کنند، یعنی نتیجه آن را دیدند. امروز شما باید بدانید چه کاری می‌توانید در استودیو تولید کنید که نتیجه داشته باشد.
این مداح اهل بیت(ع) در ادامه با اشاره به این مطلب که استودیوخوانی، زنده‌خوانی و اجرای در هیأت را به حاشیه نمی‌برد اظهار داشت: اگر خلاقیت زنده‌خوانی را رعایت کنید، نه در برابر استودیوخوانی متزلزل می‌شود و نه به حاشیه می‌رود. بنده هم فقط به خاطر مداحی کارمند نشدم، چون ترسیدم خلاقیتم از بین برود. نمی‌شود که برخی روی جذاب‌تر کردن کارهای زنده و هیأت‌خوانی‌ها کار نکنند، اما همیشه به استودیوخوانی ایراد بگیرند که از وقتی شما آمدید دیگر ما را نمی‌بینند؛ خُب شما هم بروید کار کنید.
قرار نیست استودیوخوانی، هیأت‌خوانی را تنزل دهد
وی تصریح کرد: اساساً هنرمند کسی است که از صدایش بهترین استفاده را کند نه اینکه بهترین صدا را داشته باشد. استودیوخوانی و هیأت خوانی دو قالب متفاوت‌اند و اگر کسی بتواند هر دو را با هم تلفیق کند که خیلی خوب می‌شود والا قرار نیست استودیوخوانی، هیأت‌خوانی را تنزل بدهد.
استودیوخوانی بهترین فرصت است برای کارهای انجام نشده
وی در ادامه بیان داشت: استودیوخوانی دقیقاً یعنی «به جا خوانی». به جاخوانی یعنی استفاده از نغمه‌ها و نواهای مناسب با هر قشر. اگر نغمه به جا استفاده شود، دل پیر و جوان، قدیمی و امروزی را به هم به دست می‌آورد. ما کار فصلی ساختیم. ما برای هوای برفی و شب‌های بارونی کار ساختیم. ما برای روز دختر کار ساختیم. چون شخصی که در این موقعیت‌ها و زمان‌ها قرار می‌گیرد، هیچ گزینه مذهبی ندارد که گوش کند و لاجرم سراغ آهنگ‌های غیرمذهبی می‌رود. اصلاً استودیوخوانی بهترین فرصت است برای کارهای انجام نشده. من الان دغدغه‌ام این است که بروم یک کلیپ در دادگاه ازدواج و طلاق بسازم. چرا من برای آن شخصی که پشت اتاق ICU نشسته کلیپ ندارم؟
وی با انتقاد از جامعه غیرهدف گفت: چرا عده‌ای کارهایی را تماشا و از آن انتقاد می‌کنند که برای آن‌ها ساخته نشده و برای قشر آن‌ها نیست؟! زمانی که ما کاری می‌سازیم، ابتدا برای جامعه هدف اجرا می‌کنیم؛ مثلاً اگر جامعه هدف ما کودکان هستند، ابتدا برای عده‌ای از بچه‌ها اجرا می‌کنیم تا بازخورد بگیریم، چون مداحی بنده خانوادگی است، یعنی وقتی خانواده خودم، زن و بچه خودم با یک کار ارتباط نگیرند، آن کار را نمی‌برم در استودیو بخوانم.
نماهنگ دنیام فاطمه بانوای علی‌اکبر حائری
نبض دهه هشتاد و نود امروز با نماهنگ هماهنگ می‌شود
حائری تصریح کرد: امروز بر این باورم مداحان متخصص در عرصه استودیویی، در روزهایی که جلسه ندارند باید بنشینند و فقط کار استودیویی تولید کنند. چون نبض دهه هشتاد و نود امروز با نماهنگ هماهنگ می‌شود.
این مداح اهل بیت(ع) مداحی و روضه‌خوانی یک هنر است و خاصیت هنر، چالش پذیری است، گفت: روضه خواندن برای کودکان فرق می‌کند با روضه خواندن برای بزرگترها. یکبار برای جمعی از کودکان، با اسباب‌بازی‌هاشان روضه خواندم. نمی‌توانم برای کودک از کاخ یزید بگویم؛ گفتم اگر کسی اسباب‌بازی‌تان را بگیرد چه کار می‌کنید؟ من یه دختر سه ساله را می‌شناسم .... این می‌شود پذیرش چالش در لحظه. استودیوخوانی هم همین خاصیت را دارد.
دستگاه مذهبی ما تدافعی عمل می‌کند، نه تهاجمی
وی در واکنش به انتقادات گفت: ایراد می‌گیرند که این کارها معنویت ندارد؛ کی گفته معنویت ندارد؟ گاهی احساس می‌کنم به دنبال حاشیه هستند تا اصل کار را زیر سوال ببرند. متأسفانه دستگاه مذهبی ما تدافعی عمل می‌کند و نه تهاجمی. ما فقط جواب ضربه‌های دشمن را می‌دهیم. شما ببینید یک سرود سلام فرمانده ساخته شد، دشمن چقدر روی آن کار کرد تا خرابش کند؛ ما باید یک روزی آنقدر کار بسازیم تا دشمن کم بیاورد.
حائری در پاسخ به سوال بعدی مبنی بر اینکه برخی می‌گویند شما در استودیو بخوانید، اشکالی ندارد، اما دیگر نگویید من مداح هستم، بگویید من خواننده مذهبی هستم، بیان داشت: چرا باید مداحانی که در استودیو می‌خوانند را از سنت‌ها و خاطرات قدیمی‌شان جدا کرد؟ چرا باید این افراد را از فضای هیأت جدا کرد؟ فقط به خاطر اینکه در استودیو می‌خوانند؟ به نظرم اتفاقاً بالعکس، باید از فضای استودیو برای زیباترکردن فضای هیأت و سنت استفاده کرد. روش استفاده هم به این صورت است که نغمه مورد علاقه سنتی‌ها و قدیمی‌هایی را که با این کارها مخالفت می‌کنند، در استودیو بخوانید. استودیو فقط یک مقدار صدا را تمیزتر می‌کند و فالشی صدا را می‌گیرد. باور کنید در بعضی موارد استودیوخوانی خیلی مشکل تر از زنده‌خوانی در هیأت خواندن است؛ احساس می‌کنم برخی افراد، خیلی ساده به استودیوخوانی نگاه می‌کنند.
چرا مهدی رسولی در پاکستان تسبیحات حضرت زهرا را خواند؟
وی در ادامه بیان داشت: برخی از آقایان مداح که به کشورهای اروپایی سفر کردند تعریف می کنند در آنجا نماهنگ خیلی مهم است به نوعی ما را با نماهنگ‌ها می شناختند. الآن شما ببینید، حاج مهدی رسولی زمانی که به پاکستان رفت، در آن جا تسبیحات حضرت زهرا را خواند، چرا؟ چون ایشان را با این شعر می‌شناسند؛ چون این کار محبوبیت خاصی پیدا کرده و اجتماع ساز شده است. تازه روی این صوت، کارهای استودیویی شده و تنظیم شده است. همه این‌ها اهمیت استودیوخوانی را نشان می‌دهد.
حائری در پایان در پاسخ به سوال مجری که به نظر شما این آثار باعث کم‌رنگ شدن حضور نسل جدید در هیأت‌ها نمی‌شود؟ خاطرنشان کرد: به نظرم خیر. برای این مسئله، کافی است شما تصویر هیأت را از خواندن‌های استودیویی نگیرید.
پایان پیام/
