به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، علم فرایندی ممتد و ادامه دار است و هر سال رکورد‌های علمی جدیدی ثبت می‌شود و سال ۱۴۰۱ نیز از این قاعده مستثنی نبود. به همین دلیل در این خبر به بررسی چند دستاورد مهم علم و فناوری در این سال می‌پردازیم:
کشف بزرگترین باکتری تک سلولی
باکتری‌ها به طور معمول در دنیای میکروسکوپی زندگی می‌کنند. اما یک باکتری جدید در سال گذشته کشف شد که از این قاعده مستثنی بود و تیومارگاریتا ماگنیفیکا نام دارد. این باکتری با طول متوسط حدود یک سانتی متر با چشم غیرمسلح قابل مشاهده است و در جنگل‌های حرا در آنتیل‌های کوچک منطقه کارائیب زندگی می‌کند. این باکتری حدود ۵۰ برابر بزرگ‌تر از گونه‌های دیگر باکتری‌های بزرگ و حدود ۵ هزار برابر بزرگ‌تر از باکتری‌های معمولی است. این که چرا این گونه از باکتری‌ها به شکلی تکامل یافته است که تا این حد بزرگ شود، هنوز مشخص نیست.
ساخت سریعترین ابر کامپیوتر جهان
طی سالی که گذشت، ابررایانه‌ای به نام Frontier ساخته شد که با سرعت ۱.۱ کوئینتیلیون در ثانیه عملیات محاسبات پیچیده را انجام می‌دهد. آمار نشان می‌دهد: این کامپیوتر که در آزمایشگاه ملی Oak Ridge در تنسی استفاده می‌شود، اولین کامپیوتر exascale نام دارد . رایانه‌ای که می‌تواند حداقل ۱۰۱۸ عملیات در ثانیه انجام دهد. پیش از این سریعترین رایانه جهان با ۴۴۲ کوادریلیون یعنی ۱۰۱۵ عملیات در ثانیه عمل می‌کرد. انتظار می‌رود محاسبات Exascale به پیشرفت‌هایی در حوزه‌های مختلف علوم از آب و هوا گرفته تا سلامت و فیزیک ذرات منجر شود.
کشف بزرگترین کلنی ماهی در جهان
یکی از شگفت انگیز‌ترین اکتشافات سال گذشته، شناسایی بزرگترین کلنی ماهی‌های جهان در اعماق سواحل قطب جنوب بود. دانشمندان طی مطالعات خود در این منطقه، دریافتند گروه عظیمی از ماهی‌ها در منطقه‌ای بسیار بزرگ در این محل جمع می‌شوند. بررسی‌ها نشان داد حدود ۶۰ میلیون لانه ماهی یخی جونا با نام علمی Neopagetopsis ionah در وسعت حداقل ۲۴۰ کیلومتر مربع از بستر دریا امتداد دارد پیش از این، گونه‌های لانه ساز ماهی تنها در صد‌ها مورد مشاهده شده بودند. منبع غذایی فراوان و دسترسی به منطقه‌ای با آب گرم غیرمعمول ممکن است دلیل وجود این گروه فوق العاده بزرگ را در قطب توضیح دهد.
ماهی‌های یخی یونا در طبیعت لانه‌های دایره‌ای ایجاد کرده و در آن می‌تواند بیش از هزار تخم بگذارد.
کشف نزدیکترین سیاهچاله به زمین
در سال ۱۴۰۱، اخترفیزیکدانان با غربال کردن داده‌های فضا پیمای گایا، سیاهچاله‌ای را کشف کردند که کمی بیش از ۱۵۶۰ سال نوری از زمین فاصله دارد این سیاهچاله که Gaia BH۱ نام دارد، تقریباً دو برابر نزدیکترین سیاهچاله شناخته شده قبلی به زمین قرار دارد. البته دانشمندان معتقدند این رکورد ممکن است پایدار نباشد.
پیش بینی می‌شود حدود ۱۰۰ میلیون سیاهچاله در کهکشان راه شیری وجود داشته باشد که برخی از آن‌ها می‌توانند در فاصله‌ای نزدیک‌تر به زمین واقع شده باشند. از آن جا که بیشتر این سیاه چاله‌ها نامرئی هستند، پیدا کردن آن‌ها دشوار است. اما وقتی گایا، که دقیقاً یک میلیارد ستاره را نقشه برداری می‌کند، دسته بعدی داده‌های خود را در چند سال آینده منتشر کند، ممکن است سیاهچاله‌های نزدیک تری هم کشف شوند.
