به گزارش خبرگزاری فارس از شیراز، با توجه به رکود حاکم بر برخی از صنایع استان، از دو سال پیش و پس از مطالبه مردمی ثبت شده در سامانه فارس من و همچنین با دغدغه پیگیری رفع موانع تولید، رصد شرایط کارخانجات استان به ویژه چهار کارخانه مادر و عظیم روغن نباتی نرگس، مخابرات راه دور (آی تی آی)، قند ممسنی، آزمایش مرودشت در دستور کار خبرگزاری فارس قرار داده شد و گام به گام مسیر احیای این واحدهای صنعتی مورد پایش و اطلاع رسانی دقیق قرار گرفت.
کارخانجات ذکر شده که متاسفانه اکنون در رکود کامل بسر میبرند از اصیل ترین واحدهای صنعتی کشور بودند که در روزهای نه چندان دور محصولاتشان توانسته بود نه تنها در بازار داخلی بلکه در خارج از مرزهای ایران نیز صاحب نام و آوازه باشند.
این واحدهای صنعتی که بخشی از شناسنامه و هویت شهرستان های میزبان و بلکه کل استان فارس هستند، همگی اکنون از یک درد مزمن رنج می برند و آن تسلط بخش خصوصی ناکارآمد و عدم قاطعیت بخش دولتی در برابر تعطیلی مطلق آنهاست.
آزمایش، از وعده راه اندازی شش ماهه تا مزایده بی نتیجه
سهام مدیریتی کارخانجات لوازم خانگی آزمایش سال ۱۳۸۳ از صندوق بازنشستگی کشوری به شرکت گسترش صنایع پیام منتقل شد و پس از آن با سرعت زیاد در سراشیبی سقوط قرار گرفت.
آزمایش پس از پنجاه سال فعالیت از سال ۱۳۸۸ به حالت نیمه تعطیل درآمد و چندی بعد عملا از حرکت باز ایستاد اما اعلام رسمی ورشکستگی آن در جراید و تعیین مدیر تصفیه در سال ۱۳۹۷ صورت گرفت.
مسئولان رفتند و آمدند اما بازدیدها نتیجهای نداد تا اینکه آیت الله رییسی پنجشنبه ۲۲ مهر ۱۴۰۰ سرزده وارد کارخانه شد و وضعیت اسف بار این واحد سابق صنعتی را مشاهده کرد. با دستور رییس جمهور، مأموریت ویژه استاندار فارس مبنی بر احیای کارخانه آزمایش از همان روز آغاز شد.
دو روز بعد یعنی ۲۴ مهر ماه ۱۴۰۰، ظفر افشون، معاون اقتصادی وقت استانداری فارس اعلام کرد: بنا به قول و اظهار مسئولان کارخانه آزمایش مرودشت، در صورت حمایت دستگاههای اجرایی، ظرف یک سال آتی خط تولید ۲ محصول در این کارخانه راهاندازی و فعال خواهد شد.
وی اظهار داشت: با راهاندازی این کارخانه به گفته مسئولان آن، ۵۰۰ فرصت شغلی مستقیم ایجاد خواهد شد.
موضوعی که با توجه به سوابق مدیران کارخانه بسیار بعید به نظر می رسید.
سود هنگفت انبارداری که بدون دردسر عاید مدیران این واحد مستعد صنعتی میشد، چیزی نبود که مالکان آزمایش از آن صرف نظر کنند. از طرفی چگونه به مدیریتی که کارخانه سرزنده با ۱۰۵۲ کارگر فعال را در سال ۸۴ تحویل گرفت و با سرعتی باور نکردنی در سال ۸۸ به تعطیلی کشاند، می شد اعتماد و تکیه کرد؟
موضوعی که بارها به مدیران اقتصادی استان انتقال داده شد و در نقدهای دلسوزانه به تصمیم گیران استان گفته شد از افتادن در دام فرار رو به جلو مالکان پرهیز کنند.
با این وجود سرانجام جلسات مدیریت استان با مالکان آزمایش نیز به این نتیجه منتهی شد که به صورت پلکانی و به تدریج تعداد افراد شاغل در کارخانه تا پایان سال ۱۴۰۱ به ۵۰۰ نفر برسد.
محمدهادی ایمانیه، استاندار فارس ۲۴ خرداد ماه سال گذشته در حاشیه سفر معاون اجرایی رییس جمهور به شیراز درباره کارخانه آزمایش و شروع به کار دوباره آن بیان کرد: خط تولید آبگرمکن این کارخانه از ۲۸ خرداد شروع میشود و قول دادهاند که تا آخر خرداد ۱۰۰ نفر و تا اخر سال ۵۰۰ نفر کارگر را به کار گیرند.
اما کارخانه با کمتر از نصف این تعداد، یعنی حدود ۴۰ نفر آغاز به کار کرد. مسئلهای که سبب شد مسئولان استانی از شرکت در مراسم افتتاح فاز یک کارخانه خودداری کنند.
سرانجام همان گونه که پیش بینی میشد، استاندار فارس با اعلام نا امیدی از مدیران آزمایش به سراغ مزایده رفت.
محسن ربانی زاده، معاون اقتصادی استاندار فارس دی ماه گذشته به خبرگزاری فارس گفت: ما هر قدر فرصت دادیم اتفاق خاصی نیفتاد و به این نتیجه رسیدیم که اراده ای برای راه اندازی کارخانه آزمایش وجود ندارد، بنابراین استاندار سرانجام دستور داد مطالبه گران کارخانه، از جمله بانک ملت مطالبات خود را به اجرا بگذارند.
مزایده، راه حل پر تکرار و بی نتیجه
مزایده کارخانجات استان از جمله اتفاقات در خور توجه سال گذشته بود.
مزایده در واقع اصطلاح حقوقی است که جایگزین واژه حراج شده است. در واقع در سال گذشته کارخانجات استان به حراج گذاشته شد.
در حالی که مأموریت مدیریت استان بر راه اندازی و احیای واحدهای تولیدی است، یکسال مماشات و وقتکشی در نهایت به حراج رفتن کارخانجات انجامید. رسیدن یک کارخانه به مرحله مزایده در حقیقت شکست برنامه احیا است.
کارخانه آزمایش سال ۱۴۰۰ نیز در مرحله مزایده قرار داشت، که به امید بازگشت به تولید با دخالت دستگاه قضا لغو شد، اکنون پس از یکسال و نیم سرگشتگی و به انتظار مالک نشستن به نقطه آغازین سابق رسید.
از طرفی کلانمزایده آزمایش با بیش از 803 میلیارد تومان برآورد قیمت، بی شک بدون تدبیر و گفتگو با سرمایهگذاران بی نتیجه خواهد ماند و نتیجه مزایده چیزی جز تملک کارخانه توسط بانک عامل نخواهد بود. اتفاقی که سالهاست تلاش میشود از آن جلوگیری شود.
در حال حاضر طبق آنچه معاون اقتصادی استاندار فارس در دی ماه گذشته بیان کرد؛ بانکهای این استان ۴۴ واحد اقتصادی را تملک کرده بودند که ۹ واحد آن از تملک بانک خارج شده اما همچنان ۳۵ واحد در تملک بانکها است.
مزایده های بی نتیجه تنها تغییر تملک واحدهای صنعتی و پیچیده تر شدن شرایط را به دنبال خواهد داشت.
مدیریت استان که خرد جمعی را مبنای تصمیمات خود میداند بیش از شش ماه است در پاسخ به این پرسش که سرانجام کارخانه آزمایش چه شد؟ یک پاسخ دارد: قرار است به مزایده برود!
سرانجام در سکوت رسانه ای و با دستپاچگی ۲۷ دی ماه برای مزایده تعیین شد که با اعتراض شرکت گسترش صنایع پیام از دستور خارج شد.
ارج
کارخانه لوازم خانگی ارج در شرایطی تقریباً معادل کارخانه آزمایش قرار داشت. شباهت این دو کارخانه انقدر زیاد است که از آنها به عنوان برادران دوقلو یاد میشد.
دولت برای راه اندازی و احیای هر دو کارخانه برنامههای حمایتی در پیش گرفت و تقریبا هر دو برنامه تولیدی یکسانی داشتند.
اکنون دو سال است کارخانه ارج راه اندازی شده و در حال تولید محصولات خانگی است اما شرایط کارخانه آزمایش همچنان بی تغییر باقی مانده است.
بدهی کارخانه آزمایش
بدهی معوقه کارخانه آزمایش چندان زیاد نیست و با توجه به درآمد مالکان از انبارداری در سوله های آزمایش با تقسیط و امهال به سادگی قابل پرداخت است.
مجموع بدهی های آزمایش 1527 میلیارد ریال برآورد شده است که بالاترین میزان آن به بانک ملت به مبلغ 900 میلیارد ریال تعلق دارد.
همچنین این واحد مستعد صنعتی به شرکت برق 18 میلیارد ریال، امور مالیاتی 190 میلیارد ریال، شهرداری 260 میلیارد ریال، تأمین اجتماعی 156 میلیارد ریال و در نهایت به بانک ملی سه میلیارد ریال (سیصد میلیون تومان) بدهی معوقه دارد.
سرانجام نامعلوم آی تی آی
کارخانه مخابرات راه دور (آی تی آی) از دیگر غول های فناوری استان فارس بود که مجموعه ای از عوامل از جمله واگذاری بدون توجه به اهلیت خریدار، واردات بی رویه، نبود نظارت کافی و حمایت دولتی به تعطیلی کشیده شد و حتی حضور هیئت حمایت از صنایع کشور نتوانست دردی از آن دوا کند.
مجموعه گره های پیچ در پیچ آی تی آی به مدیریت فعلی استان به ارث رسید. جلسات و مذاکرات متعدد با سهام دار عمده کار خانه به جایی نرسید، تا اینکه استاندار فارس اردیبهشت سال گذشته اعلام کرد دیگر وقتمان را برای آی تی آی تلف نمی کنیم و با ارسال نامه به ریاست قوه قضاییه خواستار دخالت مستقیم دستگاه قضا شد.
رضایت دستگاه قضا به مزایده کارخانه آی تی آی نتیجه سفر دادستان کل کشور به شیراز بود که در شهریور ماه سال گذشته انجام شد.
در جریان مزایده برای دارایی های به حراج گذاشته کارخانه آی تی آی خریداری پیدا نشد و این کارخانه مادر تخصصی نیز به صورت مشاعی به بانک واگذار شد.
مزایده مخابرات راه دور اولین کلان مزایده استان در سال گذشته بود که بی نتیجه ماند و تنها به تغییر مالکیت انجامید و تا کنون هیچ برنامه مشخصی برای این کارخانه ارائه نشده است.
ITMC خوش شانس بود
موضوع در خصوص کارخانه آی تی ام سی کمی متفاوت بوده و این کارخانه نه به همت مدیران استان که با خوش اقبالی از رکود خارج شد.
شرکت ایرانخودرو در سال گذشته تصمیم به تعیین تکلیف و تجمیع سهام خود که در سطح کشور پراکنده بود گرفت و بخشی از آن نیز در اختیار کارخانه آی تی ام سی قرار داشت. پرداخت بهای سهام و خریداری آن از ITMC سبب تزریق پول نقد به این شرکت شد که در جهت پرداخت برخی دیون از جمله حقوق معوقه کارگرانان هزینه گشت.
از سوی دیگر کارخانه ITMC گرچه با نیمی از ظرفیت خود فعال بود اما هرگز تعطیل نبوده است.
قند ممسنی درجا میزند
کارخانه قند ممسنی از دیگر واحدهای صنعتی بود که در سفر رییس جمهور به فارس مورد تأکید قرار گرفت.
بیش از یکسال تعمیرات اساسی و زیربنایی کارخانه طول کشید و سرانجام با اعلام پایان تعمیرات و بهروزرسانی، از اواسط شهریور ماه کارخانه در انتظار دریافت شکر خام برای آغار فعالیت خود بسر می برد.
بیش از شش ماه است کارخانه در این مرحله متوقف شده و خبری از حتی یک قدم رو به جلو نیست.
فاز چغندری
تجهیزات فاز چغندری تیر ماه از طریق گمرک شهریار وارد کشور شد و تا دی ماه به انتظار تایید کارشناسان سازمان صمت بی هیچ دستاوردی سپری شد.
مالک کارخانه سرانجام با قطع امید از بخش دولتی، شخصا به آزادسازی دستگاهها اقدام نمود.
همین تجهیزات نیز اکنون سه ماه است در کارخانه قرار دارد و از نصب و راه اندازی آن خبری نیست.
جانا سخن از زبان ما می گویی
توضیحات حوزه اقتصادی استانداری فارس در واکنش به گزارش درج شده در خبرگزاری فارس در حقیقت تأیید مطالب بیان شده است. خبرگزاری دقیقا همان توضیحات را با یک پرسش ذکر کرد، چرا پس از دو سال کارخانجات همچنان در این مراحل قرار دارند؟
پس از گذشت قریب به دو سال آزمایش و آی تی آی به سر خانه اول، که فروش و مزایده است برگشته اند؟ اگر قرار به مزایده بود چرا دو سال وقت کشی شد؟
معاونت اقتصادی استانداری فارس دقیقا مطالبی را بیان کردند که مورد سوال است و در پایان هر بند اظهار امیدواری کرده اند که مشکلات مرتفع شود و کارخانه ها به تولید بازگردند، در حالی که نقطه مرکزی نقد و پرسش همین جاست که عمر دولت به نیمه رسیده و پروژه هایی که در نخستین روزهای مسئولیت رییسجمهور در فارس مورد تأکید قرار گرفته اند پس از دو سال به نقطه شروع بازگشته اند.
در حالی که کارخانه ارج و آزمایش هر دو از یک شکل حمایت برخوردار بودند و هر دو مشکلات مشابه داشتند، اکنون بیش از یکسال از حیات دوباره ارج می گذرد اما کارخانه آزمایش با تعلل مسئولان معدود سرمایه گذاران داوطلب خرید و احیای این واحد صنعتی پراکنده شدند.
رسالت رسانه آگاهی بخشی صحیح و تبیین مسائل است. نقد منصفانه عملکرد مدیران وظیفه ذاتی رسانه است که یاریگر مسئولان در کاهش خطا و سیاست گذاری و تصمیم گیری های اثربخش است. پذیرش نقد از ویژگی هایی است که هر مدیر پیش از قبول مسیولیت در خود ایجاد کنند.
خبرگزاری فارس بارها اقدامات قابل تقدیر مدیران استان را با قدرت منتشر نموده که نمونه آن خبر خوب انتقال تجهیزات فاز چغندری کارخانه قند ممسنی بود، اما مسئولان استان این نقد را بپذیرند که توضیحات ارائه شده پیرامون چهار کارخانه باسابقه استان برای گزارش کار حداکثر شش ماه فعالیت و پیگیری کفایت می کند، نه یک سال و نیم!
سخن پایانی
اکنون وقت نتیجه دادن است نه اظهار امیدواری کردن برای نتیجه بخشی در آینده.
پایان پیام/خ/د