به گزارس خبرگزاری صدا و سیما، چن مینگجون (Chen Mingjun)، محقق ارشد این طرح زیر نظر آکادمی علوم چین (CAS)، میگوید: «تاسیسات این رصدخانه با حجم حدودا ۳۰ کیلومتر مکعب، در عمق بیش از یک کیلومتری زیر آب میرود و به شناسایی نوترینوهای پرانرژی میپردازد.» به گفته مینگجون، رصد نوترینوها به حل یک معمای علمی صد ساله در مورد منشا پرتوهای کیهانی کمک خواهد کرد.
وی درباره علت استقرار رصدخانه در عمق حداقل یک کیلومتری دریا میگوید: «نور خورشید به چنین عمقی نفوذ نمیکند و، چون در آنجا امکان انجام فتوسنتز وجود ندارد، ماهی یا میکروارگانیسمی نیز یافت نمیشود؛ در نتیجه به دلیل وجود آب تمیز، احتمال تشخیص نوترینوها افزایش مییابد.»
در اوایل دهه ۱۹۰۰ دانشمندان دریافتند که زمین به طور مداوم با ذرات پرانرژی با منشا فضای بیرونی زمین یا همان پرتوهای کیهانی بمباران میشود. در سال ۲۰۲۱ رصدخانه بزرگ LHAASO چین ۱۲ منبع پرتوی گاما را شناسایی کرد که گمان میرود از همان منابع پرتوهای کیهانی میآیند.
به گفته مینگجون، یک فرضیه رایج این است که نوترینوهای پرانرژی و پرتوهای گاما به صورت همزمان و از پرتوهای کیهانی پرانرژی تولید میشوند. این دانشمند چینی اظهار میکند: «اگر بتوانیم این دو ذره را تشخیص دهیم، قادر به کشف منشا پرتوهای کیهانی خواهیم بود.»
نوترینوها هنگام عبور از آب با هسته اتم برخورد و ذرات ثانویه تولید میکنند؛ در نتیجه سیگنالهای نوری منتشر میشود که میتوانند با آشکارسازهای زیر آب پایش شوند. مینگجون ادامه میدهد: «آشکارساز این طرح بسیار بزرگتر از طرحهای مشابه پیشین خواهد بود و شامل بیش از ۵۵ هزار ماژول نوری میشود.»
گروه پژوهشی اخیرا اولین آزمایش سامانه آشکارساز را در عمق ۱۸۰۰ متری زیر آب به پایان رسانده است. مینگجون چالشهای فعلی گروهش را توسعه آشکارسازها به صورت ضد آب و همچنین هزینههای بالای تجهیزات و عملیات زیر آب میداند. رصدخانههای مشابه فعلی که برای تشخیص نوترینوها زیر آب فعالیت میکنند، دارای ابعادی بسیار کوچکتر از نمونه چینی و در حدود ۰.۵ کیلومتر مکعب هستند.
