تصور کنید دارو یا تجهیزات پزشکی وجود نداشت و یا در وضعیت ۱۰۰ سال گذشته در بدترین موقعیت ممکن وجود داشت یا خودرو، تجهیزات دفاعی و خیلی از امکانات و ابزار موجود نبود.حال اگر اقتصاد یا تولید و عرضه کالا به یک پیکر تشبیه شود مغز آن علم و فناوری است در واقع امروزه دانشبنیان شدن اقتصاد عامل رشد و پویایی آن خواهد بود.
اما ورود اقتصاد دانشبنیان به چرخه اقتصادی کشور از ابتدای بهمن ماه سال ۹۲ با ابلاغ سیاستهای اقتصاد مقاومتی کلید خورد. گفتنی است در بند ۲ سیاستهای اقتصاد مقاومتی مقام معظم رهبری اعلام کردند زیرساختهای لازم برای بنا نهادن اقتصاد دانشبنیان شکل بگیرد.
به عنوان مثال در سال گذشته با شیوع ویروس منحوس کرونا دستگاه تنفس مصنوعی در تمام نقاط جهان کمیاب شد این در حالی بود که دستگاه تنفس مصنوعی در کشور به سرعت تولید و نیاز داخل را برطرف و علاوه بر برطرف کردن نیاز داخل به صادرات نیز رسید. این اتفاق در مورد داروهای ضد سرطان و تجهیزات بسیار پیشرفته دفاعی نیز رخ داد.
البته در کنار ورود علم و فناوری به اقتصاد کشور تهدیدهایی نیز وجود دارد بر این اساس وقتی دولتها از پول نفت استفاده میکنند و خود را مستغنی میدانند با ارز ارزان نرخ محصولات دانشبنیان وارد میکنند. بر همین اساس شرکتهای دانشبنیان بر این باورند که در صورت آزاد شدن منابع ارزی ایران، تهدید دوباره برای واردات محصولات از خارج از کشور تشدید شود.
گفتنی است جمهوری اسلامی ایران در شاخصهای جهانی نوآوری در سال ۲۰۱۴ در رتبه جهانی ۱۲۳ و در سال ۲۰۱۹ تا رتبه جهانی ۶۱ ارتقا یافت. همچنین ایران در ابعاد خروجیهای نوآوری در بین ۱۳۰ کشور جهان در رتبه ۴۷ قرار دارد اما سهم اقتصاد دانشبنیان از تولید ناخالص کشور تنها دو درصد است.
گفتنی است تعداد شرکتهای دانشبنیان کشور در سال ۹۲ حدود ۲ هزار و در سال ۹۹ به ۵۷۰۵ شرکت افزایش یافت. همچنین درآمد شرکتهای دانشبنیان در سال ۹۲ حدود ۲۰۰ میلیارد تومان در سال ۹۳ حدود سه هزار میلیارد تومان در سال ۹۴ حدود ۱۲۸۰۰ میلیارد تومان در سال ۹۵ حدود ۱۷۵۰۰ میلیارد تومان در سال ۱۳۹۶ حدود ۳۳۰۰۰ میلیارد تومان در سال ۱۳۹۷ حدود ۴۲۰۰۰ میلیارد تومان در سال ۱۳۹۸ حدود ۶۳۰۰۰ میلیارد تومان و در سال ۱۳۹۹ حدود ۶۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بوده است.
با توجه به پیشرفتهای لازم در حوزه دانشبنیان به خصوصای تی، فناوری اطلاعات و حتی خودروسازی و ساخت تجهیزات پیشرفته دارویی، ساز و کار لازم برای بهرهوری و صادرات از این فناوری به وجود نیاورده است و تنها دو درصد از اقتصاد کشور به شرکتهای دانشبنیان متکی است.