محققان دانشگاه استرالیای غربی، روشی را برای اندازه‌گیری فشار مایع مغزی-نخاعی در انسان ایجاد کرده‌اند که این امر ممکن است آسیب وارد شده به بینایی فضانوردان در پروازهای فضایی طولانی مدت را کاهش دهد.
به گزارش ایسنا و به نقل از تی ان، در این مطالعه یک گروه از محققان موسسه «Lions Eye Institute» و «مرکز فضایی بین‌المللی در دانشگاه استرالیای غربی» تکنیکی هوشمندانه برای اندازه‌گیری فشار مایع مغزی نخاعی ایجاد کرده‌اند.
مایع مغزی-نخاعی(Cerebro Spinal Fluid) که در اصطلاح پزشکی سی.اس.اف نام دارد مایعی شفاف و بدون رنگ موجود در مغز و نخاع است. این مایع دارای وزن مخصوص برابر ۱٫۰۰۷ می‌باشد و در شبکه مشیمیه‌ای بطن‌های(ونتریکول‌های) مغزی تولید می‌شود. این مایع، به عنوان یک بالشتک یا بافر برای مغز عمل می‌کند و ارائه حفاظتی اولیه و مکانیکی و نیز ایمونولوژیک برای مغز در داخل جمجمه را فراهم نموده و نیز نقشی حیاتی در سیستم خودتنظیم مغز در جریان خون مغزی را ایفا می‌کند.
«دانائیل اوبرشکوف»(Danail Obreschkow) استادیار مرکز بین‌المللی تحقیقات نجوم رادیویی و مدیر مرکز فضایی بین‌المللی در دانشگاه استرالیای غربی و یکی از نویسندگان این مقاله گفت که نتایج این مطالعه ممکن است برای غلبه بر نوعی کوری که اغلب در فضانوردان در پروازهای فضایی طولانی‌مدت ایجاد می‌شود، حیاتی باشد.
پروفسور اوبرشکوف گفت: سندرم عصبی چشمی مرتبط با فضا، یکی از جدی‌ترین خطرات برای فضانوردان در پروازهای طولانی مدت است و ناسا آن را به عنوان یک چالش مهم در مأموریت‌های سرنشین دار آتی به مریخ شناسایی کرده است.
پروفسور «بیل مورگان»(Bill Morgan) مدیر موسسه موسسه «Lions Eye Institute» و نویسنده اصلی مطالعه گفت: بدن انسان با فشار دادن خون به سمت بالا و سر برای مقابله با اثرات گرانش استفاده می‌کند. در شرایط ریزگرانش، این امر می‌تواند به افزایش فشار متوسط در مایع مغزی نخاعی منجر شود که این کار تأثیر نامطلوبی بر شبکیه می‌گذارد و بینایی و سایر عملکردهای اندام‌های مهم را تخریب می‌کند. تا همین اواخر، این فشار تنها از طریق روش‌های تهاجمی مانند سوراخ کمری یا سوراخ جمجمه قابل تشخیص بود و اینها نیز تکنیک‌هایی بودند که دردناک و پرخطر بوده و نمی‌توان آن‌ها را به خوبی در شرایط ریزگرانش انجام داد.
این گروه از محققان اکنون یک روش ایمن و غیر تهاجمی برای اندازه گیری تغییرات فشار مایع مغزی نخاعی ایجاد کرده است.
پروفسور مورگان گفت: تمام رگ‌های خونی نبض‌های ریز ناشی از ضربان قلب را تجربه می‌کنند. قدرت ضربان در وریدهای ریز شبکیه در اصل باید به فشار مایع مغزی نخاعی بستگی داشته باشد. در این مطالعه، از یک دوربین چشمی ویژه برای اندازه‌گیری تغییرات ریز ضربان استفاده شد و در همان حال افراد در موقعیت‌های مختلف روی میز آزمایش قرار می‌گرفتند.
پروفسور اوبرشکوف گفت: آزمایش‌ها بر روی میز آزمایش که همانند تقلید از اثرات گرانش متغیر بر فشار مایع مغزی نخاعی بود تنها راه برای تغییر کنترل‌پذیر نیروی گرانش بر بدن انسان است و این کار به ما اجازه می‌دهد فشار مایع مغزی نخاعی را با افزایش‌های کوچک تغییر دهیم. همچنین ما را وادار به توسعه سیستم‌هایی کرد که می‌توانند در هر موقعیت و وضعیتی مورد استفاده قرار گیرند.
این یافته‌ها مبنایی برای استفاده از یک دستگاه غیرتهاجمی قابل حمل دستی در شرایط ریزگرانشی فراهم می‌کند که می‌تواند فشار داخل جمجمه‌ای را در فضا کنترل کند که این کار در نهایت سلامت فضانوردان را در پروازهای طولانی‌مدت بهبود می‌بخشد.
یافته‌های این مطالعه در مجله «Nature in npj Microgravity» منتشر شده است.
