اخیرا رهبر معظم انقلاب در دیدار رمضانی کارگزاران و مسئولان نظام با اشاره به انتخابات مجلس و خبرگان در پایان سال جاری، گفتند: مسئولان مرتبط، راهبرد «مشارکت، امنیت، سلامت و رقابت انتخابات» را از هم اکنون مشخص کنند تا انتخاباتی خوب، سالم و با مشارکت بالا داشته باشیم.
در همین زمینه با دکتر علی مطهری نایب رئیس سابق مجلس شورای اسلامی، فعال سیاسی و استاد دانشگاه گفت و گویی داشتیم که مشروح آن در پی می آید:
رهبر معظم انقلاب در صحبت‌های اخیر خود، انتخابات را مظهر اقتدار و قدرت ملی دانستند و تأکید کردند که باید به این میدان قوی وارد شویم. ایشان راهبرد امنیت و مشارکت را مطرح کردند و گفتند که مشارکت باید قوی باشد و انتخابات سالم برگزار شود. از نظر حضرتعالی شروط و پیش‌شرط‌های تحقق انتخابات قدرتمند و تحقق بیانات رهبری در این زمینه چیست؟
ایشان بر مشارکت، امنیت، سلامت و رقابت در انتخابات تأکید کردند. به نظر من مشارکت بالا زمانی حاصل می‌شود که مردم احساس کنند افق جدیدی به روی آنها باز شده است، امکان اصلاح امور وجود دارد و ما می‌توانیم از مشکلات موجود خارج شویم. ولی اگر مردم همچنان احساس کنند که امید به آینده و راهی برای خروج از مشکلات نیست، مجلس هم تأثیر زیادی در سرنوشت کشور ندارد، تصمیمات در جاهای دیگر گرفته می‌شود و برخی سیاست‌های کلان نظام مانع رفع مشکلات کشور است، در انتخابات مشارکت زیادی نخواهند داشت.
مردم احساس کنند که تغییر رویه‌ای ایجاد شده، در انتخابات حضور پیدا می کنند
بنابراین، اگر مردم احساس کنند که تغییر رویه‌ای ایجاد شده است، در انتخابات حضور پیدا می کنند. اقدامات اخیری که صورت گرفته اگر ادامه پیدا کند می‌تواند امیدی در مردم ایجاد کند و احساس کنند که افق جدیدی باز شده است و امیدی به اصلاح امور وجود دارد. برای نمونه، برقراری رابطه با عربستان، توافق با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، انجام مذاکرات برای رفع اختلافات با آمریکا، حل مشکل پول‌های بلوک شده و زندانیان دو تابعیتی در دو طرف، اگر ادامه پیدا کند و مردم احساس کنند که بناست روابط ما با دنیا بهبود پیدا کند، تحریم‌ها برطرف شده و برجام احیاء شود، در این صورت مشارکت شان قابل قبول خواهد بود؛ اما اگر مردم احساس کنند که بناست همین رویه‌ها ادامه پیدا کند به نظرم مشارکت مناسبی نخواهیم داشت.
اگر شورای نگهبان را به حال خود بگذاریم همان رویه گذشته را ادامه خواهد داد
در مورد سایر راهبردها که رهبری ذکر کردند مثل سلامت و رقابت در انتخابات، به نظرم صرفاً از ایشان بر می‌آید که رویۀ گذشته را تغییر پیدا دهد، و الّا اگر شورای نگهبان و برخی نهادهای اطلاعاتی را به حال خود بگذاریم آنها همان رویه گذشته را ادامه خواهند داد و بسیاری از افراد صالح را رد صلاحیت خواهند کرد. لذا برای تحقق دو راهبردِ سلامت و رقابت انتخابات، خود مقام رهبری وارد میدان شدند و دستور دادند که رویه گذشته تغییر پیدا کند، و الّا باز همان کارهای قدیم را انجام می‌دهند. افراد را به صرف انتقاد از نظام رد صلاحیت می‌کنند و می‌خواهند که صرفاً یک تیپ خاصی وارد مجلس شوند، اگر این رویه اصلاح نشود بار دیگر با همان مشکل مواجه خواهیم شد.
پس، بخش اول این موضوع یعنی راهبرد مشارکت بیشتر به اقداماتی که دولت باید انجام دهد بر می‌گردد؛ از نظر گسترش روابط ما با دنیا و ادامۀ اقدامات اخیری که انجام دادند تا تغییر برخی سیاست‌های کلان نظام. در راهبرد دیگر یعنی سلامت و رقابت در انتخابات، وظیفه شورای نگهبان و برخی نهادهای دیگر است که به این فرمان رهبری جامه عمل بپوشانند.
به نکته دقیقی اشاره کردید. به نظر می رسد بزرگترین مشکل و چالش بحث مشارکت در انتخابات است که باید حل شود چون امروز رمقی در بین مردم نیست.
مشارکت از دو جهت می‌تواند افزایش پیدا می‌کند. اول اینکه مردم احساس کنند افق جدیدی پیدا شده، امید به آینده وجود دارد و با انتخاب درست می‌توانیم این راه را بهتر ادامه دهیم. دوم اینکه مردم احساس کنند افراد مورد نظر آنها در انتخابات شرکت می‌کنند و کاندیدای مورد نظر آنان در بین کاندیداها وجود دارد. اگر این دو شرط تحقق پیدا نکند، قطعاً مشارکت مردم پایین خواهد بود و احزاب و گروه‌های سیاسی هر چقدر تلاش کنند نمی‌توانند مشارکت را بالا ببرند.
بنابراین، دو شرط برای افزایش مشارکت باید انجام شود و مسأله سلامت و رقابت انتخابات بیشتر به این برمی‌گردد که خود مقام رهبری دستوری صادر کنند و با شورای نگهبان و نهادهای امنیتی و اطلاعاتی صحبت کنند که رویه گذشته‌شان را کنار بگذارند. بنابراین، اگر دو شرط صورت نگیرد به نظر من ما مشارکت بالایی نخواهیم داشت.
بیشتر بخوانید:
۲۱۲۲۰
