نوذر شفیعی در ارزیابی خود از وساطت چین میان ایران و عربستان و این که چه پیام هایی برای آمریکا و غرب دارد؟ گفت: سفر وزیر خارجه کشورمان به پکن و دیدار با همتای سعودی خود در چارچوب اجرایی کردن توافق نامه است که پیش از این میان عالی ترین نهادهای امنیتی دو کشور یعنی آقای شمخانی و همتای سعودی او انجام شد. در آن توافق نامه مقرر شد تا گام هایی برای تنش زدایی برداشته شود و اکنون این گام ها با حضور کشور وساطت کننده یعنی چین پیگیری می شود.
وی تصریح کرد: اصولا میانجیگری کشوری بیشتر موثر است که در روابط آن دو کشور دیگر، دارای منافعی باشد، چه در منطقه خلیج فارس، روابط دو جانبه و یا طرح هایی مانند یک کمربند-یک جاده که در این موارد چین پیوندهای عمیقی در منطقه و با ایران و عربستان دارد.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: علاوه بر این منافع چین در ارتباط با آمریکا معنادار است یعنی چین در منطقه ای ورود کرده که به طور سنتی حوزه نفوذ آمریکا بوده، بنابراین کشوری که وساطت می کند باید برای طرف های درگیر مورد احترام بوده و از مشروعیت لازم برخوردار باشد.
این کارشناس مسائل بین الملل در ادامه بیان کرد: همچنین کشور وساطت کننده باید بی طرف باشد، در حالی که اگر یکی از طرف های بحران باشد نمی تواند میانجیگری کند در واقع هر اندازه قدرتی که وساطت می کند تاثیر گذاری اش بیشتر باشد، نقش بیشتری ایفا می کند.
شفیعی درباره این که چرا آمریکا، غرب و همچنین اسرائیل از این اتفاقات ناخوشایند هستند؟ گفت: تا جایی که مساله به گسترش نفوذ چین مربوط می شود برای آمریکایی هاو غربی ها نگران کننده است ضمن این که چین رقیب استراتژیک غرب به خصوص آمریکا است.
وی افزود: در مورد اسرائیل هم باید در نظر داشته باشیم که این رژیم از صلح میان ایران و عربستان که باعث کاهش نفوذ آن در منطقه می شود و پیمان ابراهیم را بی اثر می کند، نگران است.
این کارشناس مسائل بین الملل همچنین اظهار داشت: با این حال ممکن است آمریکایی ها تلویحا بی میل نباشند که منطقه خاورمیانه و خلیج فارس به سمت ثبات پیش برود، لذا هر چه منطقه به سمت ثبات باشد آمریکا این فرصت را دارد تا در منطقه شرق آسیا به چین فشار وارد کند.
شفیعی همچنین درباره اهداف چین از برقراری روابط ایران و چین گفت: چینی ها معتقد هستند که باید در مناطق مختلف صلح توسعه ای برقرار کرد، یعنی درگیر کردن منافع اقتصادی کشورها با هم و ایجاد وابستگی متقابل پیچیده بین کشورها و همچنین رشد و توسعه اقتصادی بین کشورها می تواند احتمال تداوم صلح و ثبات را بیشتر کند.
وی تصریح کرد: چینی ها با توجه به چشم انداز اقتصادی در منطقه خلیج فارس سرمایه گذاری زیادی انجام داده اند بنابراین برای سرمایه گذاری خود به محیط امن نیاز دارند در نتیجه به سمت بهبود مناسبات بین کشورها حرکت می کنند.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: از آنجایی که آمریکایی ها به تضاد در روابط ایران و عربستان توجه دارند و چینی ها به آشتی میان روابط دو کشور این مساله در افکار عمومی اعتبار استراتژیک چین را افزایش می دهد، لذا این مساله در نهایت به چین کمک می کند تا پیروان بیشتری در جا به جایی قدرت به دست آورد.
