روش محققان ایرانی برای بهبود کیفیت عمق میدان دید خلبانان

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، مریم مبینی بیدگلی دانش‌آموخته دانشگاه صنعتی امیرکبیر و مجری طرح «بهبود کیفیت عمق میدان دید خلبان برای اجتناب از برخورد با زمین» گفت: علت اصلی انتخاب این موضوع جلوگیری از تأخیر‏‌ها و سوانح ناشی از عدم دید در فاز فرود است.

وی افزود : در حال حاضر، برای فرود ایمن، راه‌حل‏‌هایی همچون استفاده از ابزار‏‌های کمک ناوبری ، در اغلب موارد توانسته خواسته خلبانان را برآورده‏ سازد. اما در صورتی که این دستگاه‏‌ها آسیب دیده باشند یا اگر در شرایط بدی آب و هوا با دید محدود باشیم، استفاده از این سیستم‏‌ها  گمراه‏‌کننده است و منجر به سوانح فرود می‌‏شود.

مبینی بیدگلی گفت : در این موارد، هواپیما به زمین یا موانعی که به دلیل عدم وجود مرجع بصری خارجی دیده نشده است ، اصابت می‌‏‌کند. از سوی دیگر، استفاده از ابزارآلات کمک ناوبری فعلی تنها در کشور‏‌های توسعه یافته متداول است و می‌‏‌توان گفت به دلیل عدم وجود زیرساخت‏‌های لازم، استفاده از آن‌ها در کشور‏‌های کمتر توسعه‌یافته غیرممکن است.

وی افزود :  این مشکلات ما را به استفاده از روش‏‌های کمک ناوبری بصری و‌ ایده فرود بصری سوق می‌دهد. در طرح حاضر، برای نمایش مناسب منطقه پرواز و بهبود کیفیت عمق میدان دید خلبان و در واقع کمک به فرود ایمن، طراحی سیستم فرود مدل سه بعدی ارائه شده است.

این محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر با بیان اینکه در این طرح یک سیستم فرود بصری با استفاده از اطلاعات رقومی زمین، داده‌های هوایی و دوربین مادون قرمز بر اساس الگوریتم‌های درک عمق سیستم بصری انسان برای فرود دقیق هواپیما‌های تجاری را پیشنهاد کردیم، گفت: این سیستم شبیه‌سازی شده که « سیستم فرود مدل سه بعدی » نامیده می‌‏شود در مرحله نهایی فرود بر روی باند فرودگاه تمرکز دارد.

وی افزود : محیط شبیه‌سازی شده برای فرود بصری در شرایط آب و هوایی نامطلوب استفاده می‌‏شود و صحت‌سنجی نتایج نشان می‌دهد استفاده از این سیستم سبب می‌شود خلبان در فاز فرود روی باند متمرکز بوده و حتی در صورت فقدان دید مناسب، با سیستم طراحی شده، فرود مناسبی داشته باشد.

این محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر  گفت:  این طرح در صنعت هوانوردی، برای هواپیما‌های تجاری و مسافربری کاربرد خواهد داشت و برای ادامه کار ، پیاده‌سازی این شبیه‌سازی روی هواپیمای بدون سرنشین و سپس هواپیمای سبک برای انجام آزمایشات عملی پیشنهاد می‌‏شود.

وی ضمن معرفی ویژگی‌های طرح گفت: در حال حاضر، هر چند راه‌حل‏‌هایی همچون استفاده از ابزار‏‌های کمک ناوبری فرود در اغلب موارد توانسته است خواسته خلبانان را برآورده‏ کند ، اما در صورتیکه این دستگاه‌‏‌ها آسیب دیده باشند یا در شرایط بدی آب و هوا، استفاده از این سیستم‏‌ها گمراه‏‌ کننده است و منجر به سوانح فرود می‌‏شود.

مبینی بیدگلی  افزود : طرح حاضر تلاش کرده است تا با پیشنهاد یک روش فرود بصری جدید ، شبیه‏‌سازی منطقه تقرب همراه با الگوریتم دید عمق چشم، راهکاری مناسب برای فرود ایمن ارائه کند. به این ترتیب با صرف هزینه به مراتب کمتر دیگر شاهد سوانح، به دلیل عدم شناخت، درک و توجه کافی به محیط، نخواهیم بود.

وی گفت : نمونه خارجی این طرح ، سیستم دید پرواز (FVS) و سیستم دید مصنوعی (SVS) است که ویژگی اصلی طرح ما، یعنی پیاده‌سازی الگوریتم درک عمق چشم انسان، در آن لحاظ نشده است. از این نظر، طرح ما دارای مزایایی از جمله شبیه بودن محیط به آنچه در محیط واقعی، انسان مشاهده می‌کند و افزایش تمرکز کاربر روی منطقه فرود هنگام استفاده از سیستم، است.

این محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر با اشاره به مزیت‌های رقابتی طرح گفت: شبیه بودن محیط به آنچه در محیط واقعی، انسان مشاهده می‌‏کند و افزایش تمرکز کاربر روی منطقه فرود ، استفاده از روش‏‌های ارزیابی نرم ‏افزاری و سخت‏‌افزاری از جمله نوآوری‌های این رساله است.

وی با اشاره به کاربرد‌های پروژه گفت: با توجه به اینکه خلبان تأثیر مستقیم در فاز تقرب و فرود دارد و خستگی ، مهارت و حساسیت او روی تصمیم گیری تأثیرگذار است، بکار بردن سیستمی که علاوه بر ارائه اطلاعات بصری در اتخاذ تصمیم صحیح و کاهش بار کاری او اثر مثبت داشته باشد، دارای اهمیت است.

مبینی بیدگلی افزود : این طرح، با نمایش مناسب منطقه پرواز، بهبود کیفیت عمق میدان دید خلبان و طراحی سیستم فرود مدل سه‌بعدی، به فرود ایمن و کاهش بار کاری خلبان کمک می‌‏کند. همچنین با پیاده‌سازی این طرح روی هواپیما‌ها از تأخیر و سوانح پروازی حاصل از دید محدود جلوگیری خواهد شد.

دکتر مهدی سبزه‌پرور؛ عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر استاد راهنمای این پروژه بود.