به گزارش اکوایران؛ ارزیابی‌ها نشان می‌دهد انتظارات تورمی محرک رشد شاخص میزان فروش کالا یا خدمات در آخرین ماه سال 1401 شد، تا به این طریق برای دومین ماه پیاپی بعد 7 ماه شاهد خروج از رکود باشیم. براساس ارزیابی‌ها شاخص میزان فروش کالا یا خدمات در اسفند ماه با افزایش مواجه شد و بیشترین نرخ افزایش در سری زمانی 42 ماهه را به ثبت رساند. به گفته فعالان اقتصادی، انتظارات تورمی موجب شد تا شاهد افزایش خرید در میان مردم باشیم و این روند به رشد فروش شرکت‌های تولیدی منجر شد، عاملی که در نهایت رشد شاخص مدیران خرید را به همراه داشت.
گزارش‌ها نشان می دهد شاخص مدیران خرید از شهریور‌ماه و همزمان با شروع ناآرامی‌ها وارد فاز رکود شد، اما این روند در دو ماه آخر سال تغییر کرد. براساس ارزیابی‌های صورت گرفته شاخص مدیران خرید (تعدیل فصلی نشده) برای کل اقتصاد در اسفندماه با 5.44 واحد بهبود به 56.79 رسید و بالاتر از بهمن ماه قبل قرار گرفت تا به این طریق شاهد خارج شدن این شاخص از رکود باشیم. از سوی دیگر شامخ بخش صنعت هم در این ماه با رشد 2.12 واحدی به 59.51 واحد رسید که این عدد هم از خروج بخش صنعت از رکود حکایت دارد.
براساس ارزیابی‌های صورت گفته انتظارات تورمی یکی از عوامل اثرگذار در رشد اقتصاد در اسفندماه بوده است، بطوریکه فعالان اقتصادی در گزارش خود به این نکته اشاره کرده‌اند که ظاهرا ترس از افزایش بیشتر نرخ تورم و گران شدن کالا موجب افزایش تقاضا در بازار شده که این عامل در بالا رفتن عدد شامخ اثرگذار بوده است. در این گزارش همچنین به این نکته اشاره شده که حرک اصلی در افزایش فروش و رشد فعالیت‌های بنگاهی، افزایش تقاضای آخر سال ناشی از تنش نرخ ارز و بالا رفتن انتظارات تورمی بوده است.
گزارش شامخ اسفند 1401 بر اساس نظرسنجی از فعالان و بنگاه‌های اقتصادی توسط مرکز پژوهش‌های اتاق ایران منتشر شد و براساس شاخص مدیران خرید، اگر عدد شاخص بیش از ۵۰ باشد، نشان دهنده این است که اقتصاد رکود خارج شده، اما عدد شاخص زیر عدد ۵۰ باشد این امر به معنی قرار گرفتن اقتصاد در مسیر انقباض و رکود است.
بررسی مولفه‌های شاخص مدیران خرید ((PMI موسوم به شامخ نشان می‌دهد، فعالیت شرکت‌ها در اسفندماه سال گذشته، طبق روال اسفندماه سال‌های قبل افزایش داشته و در این ماه هر 5 مولفه اصلی بیشتر از ۵۰ بوده است. یکی از نکات قابل‌توجه شامخ اسفندماه این است که شاخص میزان فعالیت‌های کسب‌وکار با شیب نسبتا زیادی افزایش داشته و دومین مقدار حداکثری خود را طی سری 42 دوره شامخ به ثبت رسانده است.
شاخص مدیران خرید (تعدیل فصلی نشده) برای کل اقتصاد ایران در بهمن‌ماه عدد 56.79 محاسبه شده است ، شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان به بیشترین مقدار 10 ماهه رسیده؛ اما شدت افزایش شاخص در مقایسه با اسفند سال‌های قبل کم‌تر بوده است. در این میان شاخص موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده، بیشترین افزایش در 12 ماه را ثبت کرده؛ اما همزمان شاخص قیمت خرید مواد اولیه و لوازم موردنیاز با شیب بیشتری نسبت به ماه قبل افزایش داشته و به بالاترین نرخ 10 ماهه خود از خردادماه رسیده است.
نکته دیگر اینکه در اسفندماه 1401، شاخص موجودی محصول نهایی در انبار یا کارهای معوق و ناتمام برای سومین ماه پیاپی کاهشی بوده و رکورد کمترین مقدار در 30 ماه (از مهر 99) را شکسته است. یکی از دلایل این اتفاق، افزایش فروش شرکت‌ها به‌واسطه بالا رفتن تورم انتظاری جامعه است که در شاخص میزان فروش کالاها یا خدمات نیز مشهود است. بر اساس اطلاعات گزارش شامخ، شاخص میزان فروش کالاها یا خدمات در اسفندماه سال گذشته، برای دومین ماه پیاپی بعد از خروج از رکود 7 ماهه، با افزایش مواجه شده و بیشترین نرخ افزایش در سری زمانی 42 ماهه را ثبت کرده است.
از سوی دیگر بر اساس داده‌های به‌دست‌آمده از بنگاه‌های بخش صنعت، شاخص مدیران خرید صنعت (تعدیل فصلی نشده) برای اسفندماه عدد 59.51 به‌دست‌آمده است و بیشترین میزان 9 ماهه اخیر از تیر را ثبت کرد که حاکی از دومین ماه پیاپی رونق در فعالیت‌های بخش صنعت است که مطابق انتظار اسفند هرسال بوده است. در این ماه همه مولفه‌های اصلی افزایش داشتند، اما موجودی مواد اولیه و میزان استخدام تقریبا در مرز خنثی 50 قرار داشتند. در میان رشته فعالیت‌ها، صنایع کانی غیرفلزی بیشترین رشد را داشتند درحالی‌که صنایع پوشاک و چرم با کاهش شاخص روبرو بوده‌اند.
