به گزارش حوزه پارلمانی خبرگزاری فارس، یکی از مؤثرترین راهکارهای توسعه اقتصادی در کشورها، توسعه راهآهن است که البته این موضوع در ایران جز با حمایت از تولید داخل و حمایت از پژوهشگران و محققان، محقق نمی‌شود.
بخش حمل و نقل ریلی به سبب مزایای مختلف از قبیل قابلیت حمل انبوه بار و مسافر، مصرف پایین انرژی، حفظ محیط زیست، استهلاک پایین در ناوگان و غیره، دارای جایگاه خاصی در بخش حمل و نقل به ویژه در جهت برقراری توسعه پایدار می‌باشد.
** برخی استان‌ها فاقد راهآهن هستند
در صورتی که ایستگاه‌های راه آهن فعلی در ایران توسعه نیابد این ایستگاه‌ها فقط توانایی پاسخگویی حدود 20% از نیازهای جابجایی مسافر را خواهد داشت که این مساله لزوم توسعه ایستگاه‌های راه آهن را بیش از پیش نشان می‌دهد.
امروزه ایران را می‌توان یکی از بخش‌های مهم در زمینه ریلی در منطقه دانست که علاوه بر شبکه ریلی وسیع و گسترده، از جمله مسیرهایی است که اتصال دهنده شمال اروپا به خلیج فارس می‌باشد و در جهت شرقی-غربی نیز در مسیر جاده ابریشم قرار دارد اما با این حال و با گذشت نزدیک به ۱۰۰ سال از رسیدن قطار به ایران، هنوز حدود ۱۰ استان کشورمان فاقد شبکه ریلی هستند.
یکی از مشکلات فعلی توسعه راه آهن در ایران کمبود ریل است البته وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده که شرکت ذوب آهن در تلاش برای ساخت ریل است اما تا زمانی که ریل مورد نیاز تامین نشود، ریل‌های مورد نیاز برای توسعه خطوط ریلی ایران از خارج وارد خواهد شد؛ تحریم‌ها نعمت شد و ریل ایرانی ساخته شد که امیدواریم حجم تولیدات آن سریعا افزایش یافته و نیازهای کشور را تامین کند.
** دولت روحانی در سال آخر عمرش یاد راهآهن افتاد
شاید به همین دلیل بوده که دولت دوازدهم در 16 مهر سالجاری لایحه «اصلاح قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت» با توجه به خلأ موجود در قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت درخصوص ایجاد منابع پایدار در شهرها جهت توسعه، مدیریت و بهبود حمل و نقل شهری، لایحه اصلاح قانون مزبور را به تصویب رساند.
توسعه حمل و نقل عمومی، ترویج سفرهای غیرموتوری و کاهش سفرهای موتوری، اولویت جابجایی بار از طریق شبکه حمل و نقل ریلی، مدیریت مصرف انرژی در حمل و نقل، افزایش ایمنی و کاهش خطرات ناشی از حوادث رانندگی، مهمترین اهداف این لایحه را تشکیل می‌دهند.
بر اساس این لایحه، تمام دستگاه‌های اجرایی دولتی و شهرداری‌ها جهت حمل بارهای با فاصله سیر بالای ۵۰۰ کیلومتر در صورت وجود مسیر حمل و نقل ریلی مکلفند جابجایی بار از طریق شبکه حمل و نقل ریلی را در اولویت قرار دهند.
هم چنین، به منظور افزایش ایمنی و کاهش خطرات ناشی از حوادث رانندگی و نرخ ریسک بیمه شخص ثالث، معادل ۱۰ درصد از نرخ صدور بیمه‌نامه‌های شخص ثالث از سوی شرکت‌های بیمه‌گر از متقاضیان، اخذ و جهت رفع نقاط و مقاطع پرحادثه شهری و برون شهری در اختیار سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای و سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور قرار می‌گیرد.
علاوه بر این، شهرداری شهرهای با جمعیت بالای ۵۰ هزار نفر موظفند با استفاده از منابع مالی شهرداری نسبت به تهیه، بازنگری و بروزرسانی طرح جامع حمل و نقل و ترافیک درون شهری اقدام نمایند. هم چنین آنها می‌بایست حداقل ۲۰ درصد اعتبارات مربوط به قانون مالیات بر ارزش افزوده را صرف توسعه و بهبود سامانه‌های حمل و نقل عمومی و نوسازی ناوگان اتوبوسرانی و مینی‌بوسرانی نمایند. ضمناً وزارت خانه‌های راه و شهرسازی و کشور مکلفند شرایط تهیه و تصویب همزمان طرح جامع شهرسازی و معماری و طرح جامع حمل و نقل و ترافیک شهرها را فراهم نمایند.
لازم به ذکر است، اعطای تخفیف و تسهیلات برای حمل و نقل عمومی و دریایی و هوایی، وصول عوارض خودروها متناسب با پیمایش و آلایندگی، افزایش سرمایه گذاری در بخش حمل و نقل ریلی حومه‌ای، نظارت بر مراکز معاینه فنی وسایل نقلیه به منظور اطمینان از صحت عملکرد فنی و ایمنی وسایل نقلیه و کنترل آلاینده‌های هوا و صدا، افزایش سرمایه گذاری در طرح‌های ایجاد و توسعه سامانه‌های حمل و نقل عمومی شهری و حمایت از شرکت‌های اتوبوسرانی و بهره‌برداری قطار شهری، از جمله مزیت‌های لایحه فوق به شمار می‌روند.
** تبادل با حجم بالا از طریق ریل و کاهش تصادف و استهلاک
در همین راستا و برای بررسی ابعاد مختلف این لایحه با اقبال شاکری عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفت‌وگو کردیم.
وی در گفت‌وگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری فارس با تأکید بر لزوم توسعه راهآهن و اتصال خطوط فرعی به اصلی اظهار داشت: زیرساخت‌های حملونقل هم اکنون در دنیا به عنوان یکی از شاخص‌های پیشرفت کشور محسوب می‌شود چرا که این کار ضمن افزایش ایمنی و کاهش بهای تمام شده حملونقل ، مسافر و کالا تأثیر بسزایی دارد. ضمن اینکه ارتباطات بین مرزی را تسهیل کرده و امکان تبادل با حجم بالا وجود دارد.
وی افزود: توسعه خطوط ریلی درون‌شهری مانند مترو و LRT در زندگی شهری و کسب و کار مردم تأثیر بسیار بالایی دارد و ضمن کاهش تصادفات و پایین آمدن استهلاک خودرو و کم شدن مصرف سوخت را خواهد داشت.
عضو کمیسیون عمران مجلس اظهار داشت: در دنیا توجه بسیار بالایی به حملونقل ریلی می‌شود و در برخی کشورها مانند هند که جمعیت بسیار بالایی دارد اگر خطوط ریلی نباشد زندگی در آن کشورها فلج می‌شود و تلاش زیادی می‌کنند تا ریل را به اقصی نقاط کشور برده و خطوط فرعی به خطوط اصلی متصل کنند.
شاکری خاطرنشان کرد: اگر خطوط ریلی به اندازه کافی در کشور توسعه پیدا کند به شرایطی خواهیم رسید که مردم از رفت و آمد با خودروی شخصی منصرف خواهند شد و به همین دلیل باید تلاش کنیم خطوط فرعی زیادی را برای اتصال به خطوط اصلی احداث کنیم.
** توجه ویژه مجلس یازدهم به ریل و لزوم تمرکز دولت آتی به راهآهن
عضو کمیسیون عمران مجلس گفت:خطوط ریلی در کشور شمال به جنوب و شرق به غرب است ولی اگر خطوط فرعی را به آنها متصل کنیم می‌تواند در زمینه حملونقل فرامرزی تأثیر بسزایی داشته باشد.
نماینده تهران در مجلس گفت: با اینکه در 20 سال گذشته تلاش‌های بسیار زیادی برای توسعه ریل و راهآهن در کشور شده اما ما از میانگین جهانی عقب هستیم ولی در بودجه 1400 مجلس بنای توجه ویژه‌ای به این موضوع داشته و تلاش دارد برای حملونقل پاک اعتبارات خوبی در نظر بگیرد و اولویت ویژه‌ای به این موضوع داده‌ایم. نمایندگان مجلس یازدهم برای توسعه راهآهن و اتصال خطوط فرعی به اصلی عزم خود را جزم کرده‌اند و امیدواریم در دولت آینده که ان‌شاءالله دولتی کارآمد و انقلابی خواهد بود تمرکز ویژه‌ای در این باره صورت گیرد.
شاکری خاطرنشان کرد: خط راه‌آهنی از تهران به سمت غرب کشور وجود دارد که از پایتخت به کرمانشاه رفته و قرار است به به مرز خسروی برسد اما 30 سال است که مردم این خطه منتظر نهایی شدن آن هستند که بایستی کارهای عمرانی آن با سرعت بیشتری ادامه پیدا کند.
وی درباره دلایل ضعف عدم توسعه راهآهن در کشور گفت: مهمترین مسئله موضوع اعتبارات است ولی بعد از آن عزم جزم و همت عالی مسئولان را می‌طلبد.
** سرمایه‌گذاری جذاب برای بخش خصوصی در خطوط جدید ریلی
عضو کمیسیون عمران مجلس اظهار داشت:برای احداث خطوط ریلی می‌توانیم از ظرفیت بخش خصوصی استفاده کنیم؛ بخش خصوصی در پروژه‌هایی که فناوری و صنعت برتر وجود دارد علاقه بیشتری دارد تا ورود کند.
نماینده تهران در مجلس گفت: سرمایه‌گذاری در پروژه‌های عمرانی در دنیا توسط بخش خصوصی به گونه‌‌ای است که این بخش بعد از احداث نیروگاه علاقه ویژه‌ای به عملیات عمرانی احداث راه آهن و خطوط حملونقل ریلی دارد و عملاً راهآهن جذاب‌ترین بخش برای بخش خصوصی بعد از نیروگاه است زیرا مدیریت، صنعت و فناوری توامان از سوی بخش خصوصی در این پروژه به کار گرفته می‌شود.
شاکری تصریح کرد: باید برای احداث راهآهن از سرمایه بخش خصوصی نهایت استفاده را کرد و نباید منتظر اعتبارات و بودجه بخش عمومی و دولتی باشیم و اگر این همت در بخش‌های مختلف کشور وجود داشته باشد امکان اتصال خطوط فرعی به خطوط اصلی راهآهن بیشتر می‌شود.
وی افزود: با رایزنی‌های صورت گرفته بخش شهری تهران به دنبال آن است که با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی امکان احداث سه خط مترو به روش BOT استفاده کنیم که این موضوع در شورای ترافیک مصوب شده که آنها در حال پیگیری این موضوع هستند و قطعاً در دولت آینده اجرا خواهد شد.
** هسمایه‌های شرقی و غربی و شمالی و جنوبی به دنبال اتصال به راه آهن ایران
عضو کمیسیون عمران مجلس گفت:بخش خصوصی برای توسعه ریل و راهآهن در کشور تضمین می‌خواهد تا بتواند سرمایه خود را برای این موضوع به کار بگیرد و به همین دلیل باید کوشید این کار عمرانی را برای آنها جذاب‌تر کرد.
شاکری تصریح کرد: به دلیل عدم توسعه مناسب راه آهن در کشور، حملونقل در کشور به روش سنتی و جاده‌ای انجام می‌شود و عملاً سهم بخش ریلی در جابه‌جایی‌ها بسیار کم است.
وی تأکید کرد: حملونقل عمومی در شأن، اندازه و کمیت کشور نیست که هیچ تفاوتی در شهری و برونشهری وجود ندارد.
عضو کمیسیون عمران مجلس گفت: هم اکنون چابهار آماده است تا به خط شمال به جنوب راهآهن ایران متصل شود و عملاً با این کار به خطوط ریلی پاکستان و هندوستان متصل خواهیم شد و این دو کشور و سایر همسایگان به دنبال حملونقل و جابه‌جایی کالا از سواحل مکران و چابهار ایران هستند که امیدوارم این موضوع زودتر نهایی شود.
انتهای پیام/
