امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه پنج شنبه ۱۶ بهمن پیشنهاد داد که «یک میانجی صادق» در مذاکرات میان آمریکا و ایران برای احیای توافق هسته‌ای باشد که دونالد ترامپ رئیس پیشین آمریکا در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد.
مکرون به اندیشکده شورای آتلانتیک گفت: هر کاری که بتوانم برای حمایت از هر اقدامی از جانب آمریکا برای مشارکت دوباره در مذاکراتی دشوار انجام خواهم داد. سعی خواهم کرد یک میانجی صادق و متعهد در این مذاکرات باشم.
رئیس جمهور فرانسه بار‌ها سعی کرده بود دونالد ترامپ را متقاعد کند تا به توافق هسته‌ای پایبند باشد، اما موفق نبود. او همچنین خواستار مذاکراتی جدید با ایران شد که با حضور عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی باشد و محدودیت‌هایی بر برنامه موشکی ایران اعمال کند. مکرون در ادامه اظهار کرد: ما باید راهی پیدا کنیم که عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی هم در این مذاکرات حضور داشته باشند، چراکه آنها از شرکای مهم منطقه هستند و مستقیما در نتیجه اقدامات ما با دیگر دوستانمان در منطقه ذی نفع هستند. مشخص نیست که پیشنهاد مکرون برای میانجی گری از طرف واشنگتن مورد استقبال قرار بگیرد یا نه.
طرح موضوع میانجی گری از سوی فرانسوی‌ها مبنای منطقی و سیاسی ندارد
حنیف غفاری کارشناس مسائل اروپا درباره موضع اخیر رئیس جمهور فرانسه در قبال برجام، گفت: در نظام بین‌الملل یک طرف متعهد نمی‌تواند در کسوت یک میانجی ایفای نقش کند، تروئیکای اروپایی در برجام طرف متعهد هستند و متاسفانه به تعهدات خودشان هم عمل نکردند.
او افزود: میانجی در صورتی می‌تواند یک نقش آفرینی داشته باشد که خودش طرف متعهد نباشد و میانجی باید طرف ثالثی باشد که دارای مواضع بی طرفانه نسبت به طرفین منازعه باشد، اما از آنجایی که کاخ الیزه در طول سال‌های اخیر متغیری وابسته به کاخ سفید و واشنگتن بوده است، لذا در چنین شرایطی طرح موضوع میانجی‌‌گری از سوی فرانسوی‌ها نه مبنای منطقی دارد و نه مبنای سیاسی.
کاخ الیزه میانجیِ صادقی نیست
غفاری ادامه داد: حتی اگر به فرض محال بر روی عدم تعهد فرانسوی‌ها چشم بپوشیم و آنها را به عنوان میانجی بپذیریم، قطعا کاخ الیزه میانجی صادقی نیست، چراکه در دوران ریاست جمهوری ترامپ در آمریکا، مکرون اولین بازیگر اروپایی بود که رسما بحث موضوعات موشکی و دائمی کردن محدودیت‌های هسته‌ای ایران را ذیل برجام مطرح کرد و این نشان می‌دهد که رئیس جمهور فرانسه به اصل توافق هسته‌ای پایبند نیست، در چنین شرایطی چگونه او خود را یک میانجیگر صادق برای بازیابی و احیای برجامی می‌داند.
سابقه حمایت فرانسه از عربستان و رژیم صهیونیستی/ مکرون سعی دارد جای خالی ترامپ را برای ریاض و تل آویو پر کند
کارشناس مسائل اروپا با اشاره به تلاش‌های خاص مکرون در قبال عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی، اظهار کرد: این مسئله مسبوق به سابقه است و در دوران ریاست جمهوری «فرانسوا اولاند» در فرانسه هم شاهد بودیم که لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه در مذاکرات هسته‌ای منافع تل آویو و ریاض را در نظر می‌گرفت و حتی در مواردی به نیابت از رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی در مذاکرات هسته‌ای موضع گیری می‌کرد که به دلیل فعالیت و نقش آفرینی خاص لابی‌های صهیونیستی در فرانسه و ارتباطات خاص بین دربار آل سعود و مقامات دو جریان اصلی فرانسه یعنی جریان راست محافظه کار و چپ سوسیالیست است، بنابراین مکرون هم از این قائله مستثنی نیست.
او افزود: در دورانی که ترامپی وجود ندارد که از بن سلمان و نتانیاهو حمایت کند، مکرون به خیال خود سعی دارد که جای خالی ترامپ را برای آنها پر کند و از طریق طرح مسئله حضور آنها در مذاکرات هسته‌ای ایران می‌خواهد به تل آویو و ریاض اثبات کند که حامی جدیدی برای آنها محسوب می‌شود، اما رئیس جمهور بی تجربه فرانسه قطعا نمی‌تواند این بازی را پیش ببرد، چراکه ممکن است در مواردی با واکنش خاص آمریکا و در مواردی دیگر هم قطعا با پس زده شدن از سمت خود اتحادیه اروپا مواجه شود.
غفاری در ادامه اضافه کرد: فراموش نکنیم بعد از اینکه مکرون بحث ورود عربستان در معادلات هسته‌ای با ایران را مطرح کرد، شاهد بودیم که اتحادیه اروپا رسما بیانیه‌ای داد و اعلام کرد مواضع مکرون مواضع اتحادیه اروپا نیست، بنابراین می توان گفت که مکرون متوجه هزینه‌های این بازی در زمین تل آویو و ریاض نیست.
واشنگتن و اروپا برای تنظیم بازی تاکتیکی و شکلی خود در نظام بین الملل نشست تشکیل می‌دهند
کارشناس مسائل اروپا در خصوص نشستی که قرار است بین تروئیکای اروپایی و آمریکا با موضوع ایران برگزار شود، گفت: از زمانی که پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا قطعی شد یعنی از همان آبان امسال، شاهد بودیم که در قالب دیپلماسی پنهان مذاکرات مستمری بین اعضای پیشنهادی دولت بایدن در آن زمان از جمله آنتونی بلینکن و جیک سالیوان برگزار شد و لابی‌هایی‌ها در این خصوص بین آنها و وزرای خارجه سه کشور اروپایی بر سر برجام و ایران صورت گرفت، بنابرین این گونه نیست که آمریکا و کشور‌های اروپایی تازه بخواهند در قالب دیپلماسی آشکار در خصوص بحث برجام و چگونگی مواجهه با آن مواضعی رد و بدل کنند.
او افزود: تصمیم‌گیری در خصوص نحوه مواجهه مشترک آمریکا و اروپا بر سر توافق هسته‌ای گرفته شده و آنچه اکنون برای آنها اصالت و موضوعیت دارد، شکل بازی است، یعنی واشنگتن و سه کشور اروپایی اکنون بر روی تنظیم بازی تاکتیکی و شکلی خود در نظام بین الملل، برجام و پیام‌هایی که می‌خواهند به نظام بین الملل مخابره کنند، قرار است هم افزایی و نشستی برگزار کنند، اما به لحاظ محتوایی این نشست چیزی را تغییر نمی‌دهد و اهمیت چندانی ندارد، چراکه تصمیمات بین آمریکا و تروئیکای اروپایی اتخاذ شده است.
