به گزارش رکنا، به گفته اقتصاددانان گرچه مالیات بزرگترین منبع درآمد دولت ها است اما از منظر توزیع بهینه درآمد و یا عدالت توزیعی و کاهش فشار بر گروه های کم درآمد از اهمیت بسیار ویژه ای برخوردار است. کمیت و کیفیت مالیات در توزیع درآمد از مباحثی است که بسیار مورد توجه اقتصاددانان و اندیشمندان سیاسی است زیرا فرآیند مالیات ستانی شفاف و عادلانه است که می تواند به گسترش رفاه در یک جامعه کمک کند. در این خصوص می توان از اخذ مالیات از خانه ها و خودروهای گران قیمت، پیگیری و شناسایی فرار مالیاتی، استفاده از پایانه های فروشگاهی مشاغل و قانون مالیات بر خانه های خالی را نام برد.
برای مثال قانون مالیات بر خانه های خالی سال 1366تصویب شد و تا سال 1380 نیز جاری بود ولی به دلایلی از سال 1380معلق شد. این طرح براساس اصلاح قانون مالیات های مستقیم در سال 94 در دستور کار قرار گرفت و از سال 95 لازم الاجرا بود اما برای اخذ این مالیات نیاز به تهیه سامانه اسکان و املاک برای شناسایی خانه های خالی بود که این سامانه را وزارت راه و شهرسازی دو سال گذشته طراحی و راه اندازی کرد.
حال با گذشت حدود دو سال از راه اندازی این سامانه نه خبری از شناسایی این خانه ها و نه خبری از اجرای این قانون است. قانونی که هدف آن تنظیم بازار مسکن و کاهش قیمت خانه و اجاره بها است ، به گفته رئیس مرکز آموزش، پژوهش و برنامه ریزی مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور علیرغم پیگیری های مکرر تاکنون اطلاعات مورد نظر از سوی وزارت راه و شهرسازی در اختیار این سازمان قرار داده نشده است.
در این خصوص گفتگوی رکنا با دکتر مهدی موحدی بکنظر، رئیس مرکز آموزش، پژوهش و برنامه ریزی مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور را بخوانید:
مهدی موحدی بکنظر، رئیس مرکز آموزش، پژوهش و برنامه ریزی مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور در ابتدا گفت: وصولی درآمدهای مالیاتی در سال 1401 بالغ بر 4.702 هزار میلیارد ریال بوده است. رشد درآمدهای مالیاتی نسبت به سال 1400معادل 54 درصد و تحقق آن نسبت به رقم مصوب بودجه بیش از 103درصد بوده است که مقایسه این آمار با روند چند سال گذشته حاکی از عملکرد درخشان این سازمان در رشد درآمدهای مالیاتی است.
او تاکید کرد: این عملکرد در شرایط کرونا و تشدید تأثیر تحریم ها با کاهش نرخ مالیاتی و حداقل تأثیرگذاری بر کسب و کارها در بخش واقعی اقتصاد و بدون ایجاد هیچ گونه تنش اجتماعی صورت گرفته است.
رئیس مرکز آموزش، پژوهش و برنامه ریزی مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور در خصوص رسیدگی به گزارش های مردمی فرار مالیاتی تاکید کرد: در سال 1401 بالغ بر 15 هزار گزارش از سامانه دریافت گزارش مردمی فرار مالیاتی (سوت زنی) اخذ شده است. بر این اساس به 19 نفر از گزارش دهندگان فرار مالیاتی که گزارش های دقیق و کاملی ارائه داده بودند هدیه نقدی پرداخت شده است.
همچنین اسامی 5,676 پزشک دارای گزارش عدم استفاده از پایانه های فروشگاهی به سازمان نظام پزشکی و ادارات کل امور مالیاتی برای اقدامات تکمیلی از جمله تذکر کتبی، عدم شمول استفاده از تسهیلات تبصره ماده 100 ق.م.م و بازدید میدانی ارسال گردید.
او در ادامه تاکید کرد: در خصوص گزارش های واصله بازرسی های میدانی و نیز بازرسی های مالیاتی موضوع ماده 181 قانون مالیات های مستقیم به صورت روزمره توسط ادارات امور مالیاتی در حال انجام است. 250 مورد نیز تخلف مأموران مالیاتی از این طریق به دادستانی انتظامی مالیاتی گزارش شد. 20 مورد بازرسی ماده 181 ق.م.م، 12 مورد درخواست اجرای بازرسی، 12 مورد استعلام تراکنش های بانکی افراد و 6 مورد تشکیل پرونده برای مصادیق مورد بررسی اجرا شد. 2,633 مورد گزارش های عدم استفاده از کارتخوان اصناف برای درج در پرونده و لحاظ در رسیدگی به ادارات کل امور مالیاتی ارسال گردید.
بکنظر در خصوص خانه های لوکس گفت: با پالایش و تجمیع تمامی اطلاعات دریافتی و تهیه فهرست نهایی اطلاعات املاک شناسایی شده مشمول با ارزش تعیین شده مربوط به کل کشور، تعداد 125745 ردیف اطلاعاتی مربوط به املاک مشمول در اجرای بند (ق) تبصره 6 قانون بودجه سال 1401 کل کشور شناسایی شد و نیز محاسبه مبلغ پیش بینی شده مالیات قابل وصول از این منبع انجام پذیرفت.
آمار واصله از ادارات کل امور مالیاتی سراسر کشور در سال 1401 حاکی از تعیین مالیات برای بیش از 12 هزار واحد مسکونی است که مالیاتی حدود 272 میلیارد ریال از این محل وصول شده است.
بکنظر در خصوص خودروهای گران قیمت تصریح کرد: قواعد محاسباتی در قالب سند تحلیل کارکردی منطبق بر مقررات مربوط در قانون بودجه سال 1400 کل کشور و با رویکرد محاسبه الکترونیکی و پرداخت مالیات و طراحی سامانه مالیات بر خودروهای لوکس بر اساس سند تحلیل کارکردی تنظیم گردید. سپس اطلاعات مورد نیاز از فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی دریافت و بررسی و پالایش آن ها، استخراج اطلاعات مشمولین و محاسبه مالیات، متعلق بر اساس قواعد محاسباتی تدوین شده انجام گرفت.
نتایج محاسبات در سامانه بارگذاری شد و امکان دسترسی به سامانه خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی فراهم گردید. بر اساس آمار موجود بیش 177 هزار خودرو شناسایی و در سال 1401 بالغ بر 5 هزار میلیارد ریال از این محل وصول شده است.
رئیس مرکز آموزش، پژوهش و برنامه ریزی مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور در خصوص مالیات خانه های خالی گفت: حسب اطلاعات واصله از وزارت راه و شهرسازی برای حدود 515 هزار شخص مالیات خانه خالی به مبلغ 105 هزار میلیارد ریال تعیین و مراتب از طریق پیامک و بارگذاری در سامانه عملیات الکترونیکی سازمان به اطلاع مالکین آنها رسیده است که تاکنون مبلغی در حدود 44 میلیارد ریال از این محل وصول شده است.
با توجه به اینکه اطلاعات ارسالی از سوی وزارت راه و شهرسازی از کفایت لازم در خصوص شناسایی خانه خالی برخوردار نبوده است اعتراضات زیادی در این زمینه متوجه سازمان گردید. پس از برگزاری جلسه مشترک با نمایندگان وزارت راه و شهرسازی مقرر گردید اطلاعات پالایش شده در اختیار سازمان قرار گیرد تا این سازمان نسبت به مطالبه مالیات واقعی اقدام و موجبات مطالبه غیر واقع مالیات و در نتیجه نارضایتی مردم را در پی نداشته باشد.
حسب اطلاعات واصله از 515 هزار شخصی که برای آنها مالیات تعیین شده است بیش از 200 هزار مورد اصلاح و ویرایش شده است. علیرغم پیگیری های مکرر تاکنون اطلاعات مورد نظر از سوی وزارت راه و شهرسازی در اختیار این سازمان قرار داده نشده است. لذا در صورت در اختیار قرار گرفتن اطلاعات مذکور نسبت به مطالبه مالیات با رعایت مقررات اقدام خواهد شد.
