به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری صدا و سیما از لندن،َ این روز‌ها ایرلند شمالی یکی از مناطق چهارگانه بریتانیا یا انگلستان، به کانون حضور روسای جمهور کنونی و اسبق آمریکا بایدن و کلینتون و همچنین مقامات اتحادیه اروپا و انگلیس مبدل شده است، به مناسبت ۲۵ سالگی پیمان موسوم به جمعه نیک که تلاش کرد به درگیری‌های خونین ۳۰ ساله در ایرلند شمالی پایان دهد.
پیمان صلح میان پروتستان‌های طرفدارماندن زیر چتر نظام سلطنتی انگلیس و کاتولیک‌های طرفدار نظام جمهوری و هوادار پیوستن به کشورجمهوری ایرلند و تشکیل ایرلند واحد، پس از جدایی انگلیس از اتحادیه اروپا و نحوه تعامل پس از جدایی ضربه خورده و ماههاست که نارضایتی هوادارن سلطنت، تشکیل دولت محلی را مختل و دولت مرکزی را نگران کرده است.
ریشی سوناک نخست وزیر انگلیس در نشستی که با حضور مقامات اتحادیه اروپا، مقامات سابق آمریکا و جمهوری ایرلند در بلفاست برگزار شد گفت: ما امروز در شرایطی گرد هم آمده ایم که وضعیت، بسیار از دوران مطلوب، فاصله دارد. ما باید برای تحقق وعده‌های پیمان آدینه نیک، تلاش کنیم که قرار است یک دولت با ثبات در ایرلند شمالی برقرار کند، اقتصاد این منطقه را رشد دهد و جامعه را متحد سازد.
شرایط جاری، ضمن تقویت موقعیت طرفداران جمهوری به بالاترین میزان در صد سال اخیر، به اتش زیر خاکستر اختلافات درجزیره ایرلند دمیده و هشدار امنیتی را در ایرلند شمالی به سطح شدید و ماقبل بالاترین درجه رسانده است.
جیم کوران تحلیلگر مسائل سیاسی در این باره گفت: پیمان جمعه نیک، از نظر دولت جمهوری ایرلند، یک توافق موفق است. اغلب ما ایرلندی‌ها، می‌خواهیم ایرلند شمالی به جمهوری ایرلند بپیوندد. با توجه به این که اکثر مردم ایرلند شمالی، در همه پرسی بر سر خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، به باقی ماندن در این اتحادیه رای دادند، اکنون پای اتحادیه اروپا نیز به موضوع ایرلند شمالی کشیده شده است.
پیمان جمعه نیک یا توافق بلفاست را طرفداران نظام جمهوری راهی به سوی جدایی از بریتانیا و اتحاد به بقیه جزیره ایرلند و جمهوری ایرلند می‌دانند و پروتستان‌های سلطنت طلب، آن را سندی برای اتحاد با بریتانیا می‌شمارند. پیمانی که تلاش کرد به سی سال درگیری خونین در ایرلند با ۳۶۰۰ قربانی پایان دهد.
انگلستان یا بریتانیا از چهار منطقه انگلیس، اسکاتلند، ولز و ایرلند شمالی تشکیل شده است، اما ایرلند شمالی تنها راه زمینی این کشور با اتحادیه اروپاست، جایی که گره کور اختلافات انگلیس و اتحادیه اروپا بر سر روابط پس از جدایی در آنجا شکل گرفت و از مهمترین عوامل سرنگونی چهار نخست وزیر طی پنج سال در این کشور ارزیابی شده است.
اظهارات:
۱ – ریشی سوناک - نخست وزیر انگلیس
۲ – جیم کوران - تحلیلگر مسائل سیاسی
