بررسی روندی موضوعات و اخبار اقتصادی کمک می‌کند تا درک درستی از وضع امروزمان در حوزه اقتصادی داشته باشیم.در این بررسی تاریخی برخی موضوعات، نهادها و اشخاص به صورت خاص مورد بررسی قرار می‌گیرد تا مخاطب با مطالعه آنها به شناخت نسبی از اوضاع اقتصادی ایران دست
یابد.
در سال 1402، اقتصادنیوز در نیم‌قرن با اقتصاد ایران با استفاده از اخبار و گزارش‌های روزنامه‌های «اطلاعات» و «دنیای اقتصاد» هر روز روایتی اختصاصی از اقتصاد ایران و جهان در سال‌های 1353، 1363، 1373، 1383 و 1393 تقدیم مخاطبان می‌شود.
مجلس شورای ملی امروز چهار لایحه دولت را رسیدگی و تصویب کرد. ازجمله لوایحی که امروز شور اول آن مورد رسیدگی واقع شد، لایحه تنظیم توزیع کالاهای مورد احتیاج عامه و مجازات محتکران و گرانفروشان بود.
به موجب ماده یک این لایحه هر شخص حقوقی یا حقوقی که کالاهای مورداحتیاج عامه را بیش از میزان و مدت تعیین‌شده پنهان کند و با اعلام دولت ظرف مهلت مقرر نسبت به عرضه آن برای فروش به مردم یا دولت اقدام نکند، علاوه‌بر ضبط کالای مزبور به نفع دولت، به زندان نیز محکوم خواهد شد.
مجازات‌های پیش‌بینی‌شده در لایحه به این شرح است؛ درصورتیکه مورد احتکار کالای ضروری در حد یک باشد، به حبس جنایی درجه یک از 3 تا 15 سال، درجه دو 3 تا 10 سال، هر گاه معلوم گردد که اقدام مرتکب به قصد اخلال در امنیت و ایجاد تزلزل در اقتصاد عمومی کشور بوده، مجازات او اعدام است.
هنگام طرح شور اول لایحه مجازات محتکران و گرانفروشان، حکمت یزدی نماینده اقلیت خطاب به نمایندگان اکثریت گفت عدم‌کفایت و عجز شما موجب شد که این لایحه به مجلس آورده شد. اخلاقی (نماینده اکثریت) چرا توهین می‌کنید؟
حکمت یزدی: ما می دانستیم از عهده شما خارج است که قیمت‌ها را کنترل کنید و آن قدرت را کنترل کنید و آن قدرت را ندارید که مردم را از نظر مواد ضروری ارضا کنید ولی من به اقرارها و شهامت شما احسنت می‌گویم؛ زیرا اقرار بر گناه را بر غرور ترجیح داده‌اید.
ناطق افزود: شما از لحاظ قانون چه کمبودی داشتید که این لایحه را آوردید؟
مجازات محتکران در قانون نظام صنفی و اطاق اصناف که زیر پوشش حزب شماست، برای محتکران و گرانفروشان مجازات قائل شده‌اند پس چرا قانون را اجرا نکردید و محتکران را مجازات نکردید. شما جواب این مت را چه می‌دهید؟ این لایحه بزرگ‌ترین شاهد به عجز شماست؟
دکتر رهنوردی (نماینده اکثریت) اینقدر کلمه عجز و عاجز را به کار نبرید. پس این همه کار را در مملکت که کرده است؟ همین دولت و همین حزب انجام داده‌اند.
سوم اردیبهشت 1383
خاتمی: با تمام وجود معتقدم که قیمت ارز را باید ثابت نگه داشت
رئیس‌جمهوری با رد دلایل مطرح‌شده و شایعات در مورد علل برکناری وزیر امور اقتصادی و دارایی خبر از برکناری قریب‌الوقوع محمد ستاری‌فر، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی داد و گفت: این جابجایی‌ها صرفا به دلیل ایجاد هماهنگی بیشتر میان این دو نهاد صورت می‌گیرد.
سیدمحمد خاتمی، رئیس‌جمهوری پس از پایان جلسه هیات دولت با بیان اینکه از دولت خود چه در دوره اول و چه در دوره دوم راضی است، گفت: برخلاف آن که می گویند دولت ضعیف است، من دولت را ضعیف نمی‌دانم و معتقدم با تمام شرایط و امکاناتی که بوده دولت کارهای خیلی خوبی به‌خصوص در عرصه اقتصادی و اصلاحات اقتصادی انجام داده است.
رئیس‌جمهوری با بیان اینکه «باید در پایان برنامه سوم توسعه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی حدود 16 درصد تورم داشته باشیم»، گفت: در سال 76 تورم در کشور 21 درصد بوده است که در پایان سال 81 این رقم به 11.4 درصد کاهش یافت.
خاتمی افزود: تورم در مدت برنامه سوم توسعه تاکنون حدود یک درصد کمتر از پیش‌بینی برنامه بوده است.
وی با بیان اینکه «تک‌نرخی ساختن ارز کار بزرگی بوده که دولت انجام داده و ملت باید از آن مطلع باشد»، گفت: تک‌نرخی شدن ارز یک‌بار در کشور تجربه شد و تورم تا میزان درصد افزایش یافت.
خاتمی خطاب به ملت ایران گفت: مطمئن باشید با سیاست‌هایی که وجود دارد به‌سوی کاهش نرخ تورم و کنترل قیمت‌ها پیش خواهیم رفت.
وی توضیح داد که فروش ارز در بازار یکی از منابع درآمد بودجه دولت بوده و اکنون نیز مبالغ زیادی ارز با فروش در بازار و تبدیل آن به ریال، صرف بودجه‌های عمرانی و جاری می‌شود.
خاتمی افزود: هم‌اکنون ارز می‌بایست حدود 17 هزار ریال باشد. اگر 11 میلیارد دلار ارز در این عدد ضرب شود، محاسبه مابه‌التفاوت ارز 17 هزار ریالی و 8 هزار ریالی عدد قابل‌توجهی می‌شود.
رئیس‌جمهوری تاکید کرد: با تمام وجود معتقدم که قیمت را باید نسبتا ثابت نگه داشت و از سه سال پیش تاکنون بین 7900 ریال تا 8500 ریال بیشتر نوسان نکرده است؛ یعنی دولت درآمد خودش را برای افزایش ارزش پول ملی کاهش داده است.
آمریکا لغو تحریم ایران را تمدید کرد
دولت آمریکا لغو موقت برخی تحریم‌ها علیه ایران را که به دلیل زلزله بم در دسامبر سال گذشته انجام شده بود، سه ماه دیگر تمدید کرد.
لغو تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران که مربوط به ارسال کمک به زلزله‌زدگان بم می‌شود ازسوی دفتر امور کنترل بر دارایی‌های خارجی خزانه‌داری آمریکا از تاریخ 25 مارس (6 فروردین) به مدت سه ماه دیگر تمدید شده است.
براساس این تصمیم شهروندان آمریکایی می‌توانند پول نقد به سازمان‌های غیردولتی در ایران جهت کمک به زلزله‌زدگان بم ارسال کنند.
یک مقام وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد؛ این یک اقدام سیاسی نیست.
براساس این گزارش، تصمیم آمریکا برای تمدید لغو برخی تحریم‌ها علیه ایران که قرار بود ماه گذشته به پایان برسد، روز سه‌شنبه در حالی اعلام شد که آمریکا با افزایش درگیری‌ها در عراق روبروست و چشم امید به سوی همسایگان عراق چون ایران برای کمک به آرام کردن اوضاع عراق دارد.
عربستان اتهام کاهش بهای نفت را رد کرد
عربستان سعودی اتهام مطرح‌شده در آخرین کتاب باب وودوارد، روزنامه‌نگار آمریکایی مبنی‌براینکه عربستان طی یک توافق سری با کاخ سفید در صدد کاهش بهای نفت تا پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در ماه نوامبر است، را رد کرد.
عادل‌الجبیر، مشاور ارشد سیاست خارجی عربستان در بیانیه‌ای که در ریاض منتشر شد، گفت: این اتهام که عربستان بهای نفت را با اهداف سیاسی و یا به منظور تحت‌تاثیر قرار دادن انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا تغییر می‌دهد، اشتباه بوده و پایه و اساس واقعی ندارد.
سوم اردیبهشت 1393
موضع رسمی برای سود بانکی
پس از مطرح شدن بحث‌هایی درخصوص بالا بردن نرخ سود بانکی، رئیس‌کل بانک مرکزی در سخنانی به اعلام موضع رسمی این بانک درخصوص وضعیت کنونی بازار پول پرداخت.
ولی‌ا... سیف از بررسی‌ها و مطالعات کارشناسی در بانک مرکزی درخصوص نرخ‌های سود بانکی خبر داد و گفت: به‌زودی این گزارش برای اتخاذ تصمیم به شورای پول و اعتبار ارائه خواهد شد.
وی در عین حال تاکید کرد: بانک مرکزی تلاش دارد از جایگاه نظارتی به این بحث ورود کند؛ بنابراین در این مسیر انتظار نمی‌رود تعیین نرخ‌ها به‌صورت دستوری و بدون توجه به متغیرهای کلیدی اقتصادی صورت گیرد.
او از نظام بانکی نیز خواست در سال جدید در کنار توجه به بازدهی فعالیت‌های اقتصادی و توان پرداخت سود بخش‌های تولیدی به روند کاهش نرخ تورم، تضعیف انتظارات تورمی و ثبات در اقتصاد کلان توجه داشته باشند.
رئیس‌کل بانک مرکزی تاکید کرد: با توجه به حرکت این شاخص‌ها به‌سوی تعادل در صورتی که بخشی از نظام بانکی به آن بی‌توجهی کند، در آینده‌ای نزدیک چاره‌ای جز تعدیل نرخ‌های سود متناسب با نرخ تورم ندارند.
وی در عین حال یکی از عوامل پرداخت نرخ‌های نامتعارف سود را موسسات مالی و اعتباری بدون مجوز عنوان و اظهار کرد: بانک مرکزی فعالیت این بخش را به‌طور کامل رصد کرده و اطلاعات کسب‌شده ناشی از این اقدام در تعیین تکلیف نهایی این موسسات موثر است.
اروپایی‌ها به‌دنبال منابع جایگزین گاز روسیه
بحران اوکراین، غرب را متوجه موضوعی دیگر کرده است. موضوعی که باعث شده است غربی‌ها در برابر روسیه دست‌بالا را نداشته باشند و نظاره‌گر قدرت‌نمایی کرملین باشند.
گاز روسیه در حال حاضر مهم‌ترین اهرم قدرت‌نمایی روس‌ها در برابر رقبای غربی خود است و گروه صنعتی 8 که اینک خود را گروه صنعتی 7 می‌نامند، به دنبال صنایع جایگزین برای تامین انرژی اتحادیه اروپا است.
روزنامه تایمز می‌نویسد: بریتانیا رهبری کشورهای غربی را به‌عهده گرفته است تا روسیه نتواند از صادرات گاز خود با عنوان یک اهرم فشار استفاده کند.
«اودی وی» وزیر انرژی بریتانیا می‌گوید که گروه صنعتی هفت ماه آینده قرار است جلسه‌ای را برگزار کند و در آن وزیران انرژی این کشورها راهکارهای کم کردن وابستگی گازی گروه 7 را به گاز روسیه بررسی خواهند کرد.
وی افزود: حتما اگر پوتین درخصوص بحران اوکراین عقب‌نشینی کند باز هم مشکلات با روسیه پابرجاست. پوتین می‌تواند از توان گازی کشورش بهره‌گیری کند.
براساس گفته‌های کارشناسان یک چهارم از گاز اتحادیه اروپا از روسیه تامین می‌شود که نیمی از آن از خاک اوکراین رد می‌شود. اگر روسیه گاز اوکراین را قطع کند 44 درصد به بهای گاز روسیه افزوده خواهد شد.
