تشکیل مجمع رسانههای صوت و تصویر فراگیر ایران (رصتا) با ایفای نقش ساترا، واکنشهای منفی بسیاری را بهدنبال داشته است. رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس با ارسال نامهای به وزیر کشور تأکید کرد که تأسیس این مجمع غیرقانونی است. در سوی مقابل نیز رئیس ساترا مدعی است که نقش این نهاد در تشکیل مجمع رصتا صرفاً تسهیلگری است و نه تصدیگری. معاونت ساترا نیز در دفاع از شکلگیری رصتا گفت این مجمع قرار است نماینده واقعی تمام پلتفرمهای دارای مجوز باشد، درحالیکه انجمن صنفی نماینده تعداد محدودی است.
مجمع رصتا یا همان رسانههای صوت و تصویر فراگیر ایران مدتی است که تشکیل شده و انتخابات شورای راهبری این نهاد نیز قرار است تا پایان هفته برگزار شود؛ مجمعی که تأسیس و انتخابات آن با انتقاد جدی ازسوی فعالین صنعت نمایش خانگی و انجمن صنفی VODها روبهرو شده است.
«مجتبی توانگر»، رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس نیز طی نامهای به وزیر کشور نسبت به صدور مجوز برای رصتا ازسوی این وزارتخانه واکنش نشان داد. او خطاب به «احمد وحیدی» نوشت:
«همانطور که استحضار دارید، فضای مجازی در سالهای اخیر تحولات جدی و شگرفی در همه عرصهها و ازجمله در حوزه اطلاعرسانی، سرگرمی و رسانه داشته است. سازمان صداوسیما نیز درحالی بهعنوان فراگیرترین رسانه کشور از امواج این تغییرات متأثر شده که در دوره جدید مدیریت این سازمان از یک سو شاهد افت محسوس کیفیت برنامههای تولیدی این سازمان هستیم و از سوی دیگر بهدلیل اتخاذ سیاستهای انحصارگرایانه و سراسر غلط در موضوع تنظیم مقررات صوت و تصویر از طریق تأسیس سازمانی به نام ساترا بدون طی مراحل و ضوابط قانونی، شاهد آنیم که تلاش داشته و دارد تا شرکتهای ارائهدهنده محتوا (VODها) را تحت فشار قرار داده و تا مرز فیلترینگ بکشاند که با ایستادگی ریاست محترم جمهوری، دستگاه قضا و مجلس شورای اسلامی ناکام مانده است.»
توانگر با اشاره به تلاش ساترا برای تأسیس رصتا، آن را تحرکی از جنس فشار بر VODها میداند.
به اعتقاد وی، صداوسیما بهدنبال انتخاب افرادی است که تخصصی در این حوزه ندارند و برخی از آنها بازنشستگان و دوستان نزدیک مدیران ارشد سازمان صداوسیما هستند: «متأسفانه وضعیت مجوزدهی جهت تشکیل این نهاد بهاصطلاح صنفی بهگونهای است که برخی از این پلتفرمها بهاندازه انگشتان دو دست کاربر فعال ندارند و سازمان صداوسیما بهدنبال انتخاب افرادی است که حتی تخصص و تجربه چند ماه اداره یک VOD فعال را نیز نداشتهاند. در این میان، حضور برخی بازنشستگان و دوستان نزدیک مدیران ارشد سازمان صداوسیما بهعنوان متولیان این نهاد صنفی که باید در مقابل تصمیمات نهادهای دولتی و تنظیم مقرراتی حافظ منافع بخش خصوصی باشند، کاملاً مشهود است. نتیجه این فرایند غلط راهاندازی رگولاتوری مقابل بخش خصوصی و دهنکجی به نهادهای نظارتی و قانونگذاری در کشور ازسوی این سازمان است؛ چرا که اساساً ساترا با مجمع صنفی مذکور تعارض منافع دارد و چگونه ممکن است یکی به این شکل نادرست، حامی و درعمل متولی تشکیل دیگری باشد!؟»
این نماینده مجلس در ادامه با اشاره به برنامه ششم توسعه، اظهار داشت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، صداوسیما و سایر دستگاههای فرهنگی کشور باید از تصدیگری فاصله گرفته و حتی صدور مجوزهای در اختیار را به بخش غیردولتی و سمنها واگذار کنند «که تاکنون در این خصوص ترک فعل مسئولین صداوسیما مشهود است».
توانگر بار دیگر ماهیت حقوقی ساترا را زیر سؤال برده و در نامه خود نوشت: «جنابعالی مستحضرید که هنوز جوهر مصوبه مجلس شورای اسلامی در تصویب قانون نحوه تشکیل و فعالیت تشکلهای صنفی- تخصصی خشک نشده است؛ سازمانی که طبق نظریه شورای نگهبان به شماره ۷۹/۲۱/۹۷۹، در صلاحیت آن تردید و ابهام فراوان وجود دارد (سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر- ساترا) و هیچ قانون وظایف و اختیارات مصوبی نیز ندارد، درحال تشکیل مجمعی موسوم به رصتا (مجمع رسانههای صوت و تصویر فراگیر ایران) متشکل از اشخاص بهاصطلاح بخش خصوصی است.»
او با بیان اینکه مطابق با قانون فوقالذکر، صلاحیت صدور مجوز اولیه و پروانه فعالیت و نحوه نظارت بر اینگونه تشکلها به کارگروهی مستقر در وزارت کشور واگذار شده، سه سؤال را خطاب به وزیر کشور مطرح کرد:
«صراحتاً پاسخ دهید اولاً روند قانونی درخصوص این مجمع طی شده است یا خیر؟ ثانیاً اگر موضوع سازمان مردم نهاد (موارد استثنا قانون مندرج در ماده 20 آن است) است، آیا به این عنوان از وزارت کشور مجوز اخذ کرده است یا خیر؟ ثالثاً اگر پاسخ منفی است، صراحتاً بفرمایید وزارت کشور برای جلوگیری از نقض آشکار قانون چه کرده است؟ با توجه به آنکه ساترا عجولانه و علیرغم مخالفتهای فراگیر بسیاری از شرکتها و مجامع صنفی فعال این حوزه، درحال تأسیس غیرقانونی مجمع مذکور با دادن فراخوان و برگزاری انتخابات برای تعیین هیئترئیسه آن است، خواهشمند است در پاسخگویی به سؤالات سهگانه فوقالذکر تسریع فرمایید.»
به گزارش دیجیاتو و به نقل از شرق، «سعید مقیسه»، رئیس سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی (ساترا)، درباره فعالیت «رصتا» گفت: «مجمع رصتا بهعنوان نهادی صنفی با رویکرد خودتنظیمگری مشارکتی در حوزه صوت و تصویر فراگیر با عضویت، حضور و مشارکت تمام رسانههای دارای مجوز از ساترا، همزمان با برگزاری اولین نمایشگاه رصتا فعالیت خود را آغاز کرد.»
وی با بیان اینکه شورای راهبری مجمع رصتا با امکان مشارکت همه مجوزگیرندگان از ساترا، در تاریخ ششم اردیبهشتماه انتخاب خواهند شد، تأکید کرد نقش ساترا در تشکیل مجمع صرفاً تسهیلگری است و نه تصدیگری:
«از سوی دیگر، سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوت و تصویر فراگیر با هدف تعامل هرچه بیشتر و بهتر با نهاد صنفی یادشده، امکان عضویت نمایندگانی را که از طرف شورای راهبری انتخاب میشوند، در شوراهای تخصصی ساترا فراهم کرده که قطعاً اقدامی مؤثر برای تنظیمگری تعاملی است.»
«محمدصادق افراسیابی»، معاون کاربران و تنظیمگری اجتماعی «ساترا» نیز در این زمینه گفت: «ساترا در ابتدای امر تأکیدی بر ایجاد یک صنف جدید نداشت و قبل از برگزاری نمایشگاه «رصتا»، این پیشنهاد به رئیس هیئتمدیره انجمن صنفی شرکتهای نمایش ویدئویی برخط ارائه شد که زمینه برای حضور تمام سکوهای دارای مجوز از ساترا بهعنوان اعضای مجمع عمومی و انتخاب هیئتمدیره با رأی تمام سکوهای دارای مجوز فراهم شود.»
او مدعی است تفاوت رصتا با انجمن صنفی در این است که مجمع «رصتا» نماینده واقعی تمام سکوهای دارای مجوز از ساترا محسوب میشود، درحالیکه انجمن صنفی شرکتهای نمایش ویدئویی برخط تنها نماینده تعداد محدودی از پلتفرمهای دارای مجوز از ساترا است.