به گزارش
خبرگزاری صداوسیما؛ مهندس ایرج رهبر رییس انجمن مسکن و انبوه سازان کشور و دکتر بیت اله ستاریان کارشناس ارشد مسائل مسکن در برنامه صبح و گفت و گو اجاره بها و وضعیت مستاجران گفتگوکرد.
سوال : در بخش کار و کارگر یکی از اشاراتی که داشتم موضوع مسکن ، موضوع روابط موجر و مستاجر ، موضوع اجاره بها و وضعیت سخت مستاجران در این روزها بود ، می خواهیم مستقلا به این موضوع بپردازیم ، وعده دادم که در مورد کوچ مستاجران به سمت چادرنشینی و بی خانمانی صحبت کنیم.سوال : آقای ستاریان این که ما یک عنوان در رسانه ها داریم و خیلی هم دست به دست شد ، موضوع کوچ مستاجران به سوی چادرنشینی و بی خانمانی ، این را چطور تفسیر می کنید ؟ چقدر تایید می کنید ، چقدر اصلاحش می کنید؟ستاریان :قیمت مسکن در طول سال به صورت مرتب سال قبل افزایش داشته یعنی ماهیانه تقریبا میانگین ۷-۸ درصد ما افزایش قیمت داشتیم در طول سال حدود ۷۰ درصد افزایش قیمت خودش را داشته است، طبیعتا این بروزش را برای اجاره در فصل اجاره خودش را نشان می‌دهد، یک دفعه جهش بسیار بالایی را در موقعی که می‌خواهند مستاجرین جابجا بشوند متوجه می‌شوند، لذا یک فردی که مثلا در یک منطقه‌ای از شهرداری زندگی می‌کرده حالا باید برود یک منطقه پایین‌تر یا فضای کوچک‌تر و به همین ترتیب سلسله مراتب همین طور پایین می‌رود تا جایی که در انتها به سمت حاشیه نشینی و کپرنشینی و حتی چادرنشینی سوق پیدا می‌کند. این حالتی است که ما الان داریم می‌بینیم و به شدت هم فاجعه آور هست یعنی شما کسی که در یک منطقه‌ای زندگی می‌کرده و سال قبلش که در آن بوده با فشار بسیار بالایی هر ماهه استرس این که اجاره ماهش را چطور باید پرداخت کند و شاید مثلا ۷-۸ ساعت هم ساعت کاریش را فقط اختصاص می‌دهد برای اجاره و مابقی اش را اضافه کاری می‌کرده برای خورد و خوراک و پوشاک خودش حالا یکدفعه با یک جهشی که هفتاد درصد است روبرو خواهد شد. عملا هم ما دیدیم که در صورت تکلیفی که حتما باید اینقدر باید افزایش پیدا کند و یا موظف کند موجر‌ها را که افزایش را ندهند، عملا صورت نپذیرفته، چون امکان پذیر هم نبوده، وقتی یک کالایی عملا ۷۰ درصد افزایش پیدا می‌کند قطعا تمام عوامل وابسته به آن کالا هم افزایش پیدا خواهد کرد از جمله اجاره است. این است که ما این مشکل را هر سال داریم تذکر می‌دهیم که دوباره سال آینده چنانکه در خود خرید و فروش معاملات مسکن مردم دیگر برایشان در شهرها دست نیافتنی شده خرید مسکن، دارد اجاره هم به همین حالت اتفاق می‌افتد در یک قشر دیگری؛ این غیر قابل قبول هم هست، یعنی هیچ راه و راهکاری هم برایش نمی‌شود تدبیر کرد ضرب العجلی، تنها راهکار آن تولید است که ما این کالایی که کمبود داریم و سالانه یک مقدار.
سوال : به نظرتان با تولید درست می شود یعنی مشکل اجاره بها مشکلمان در حوزه عرضه و تقاضا است و به خاطر کمبود عرضه ، تقاضا بالا رفته یا قیمت این طور است یا نه بحث تورم و ارزش پول ملی است ؟ الان فرض کنیم که ما تولید مسکن داشته باشیم همان 4 میلیون مسکن را هم آماده عرضه کنیم آیا قیمت تمام شده مسکن ما ، آیا آن کسی که ملک خودش را می خواهد اجاره بدهد او هم در همین وضعیت اقتصاد دارد زندگی می کند ، آیا می تواند تاثیر داشته باشد این که ما بگوییم عرضه کنیم ، مگر قرار است چه اتفاقی بیفتد در قیمت تمام شده مسکن ؟رهبر : من فکر می کنم که یک مقداری باید عمیق تر به مسئله نگاه کنم تا این که شما فرمودید باید یک ریشه ای فکر کنیم ببینم چه کار باید بکنیم ، اولا ما طرح جامع مان طرح جامعه به روز نیست ما برنامه ای برای ساخت مسکن یا استیجاری یا ملکی اصلا نداریم و داشتیم حالا به روز شده هم نیست ، مسئله این است که ما آزمون و خطا خیلی انجام دادیم مثلا فرض کنید که اولا ما می خواهیم بگوییم که چه کار کنیم که تقاضا برای شهرهای پرجمعیت و کلانشهرها کم شود ، می گوییم مهاجرت معکوس درست کنیم ، بیاییم در شهرهای کوچک تر هم اشتغال بوجود بیاوریم و انگیزه بوجود بیاوریم و نگذاریم مهاجرتی که مجبور می شوند مهاجرت کنند برای شغل بوجود بیاوریم این یک مسئله اصلی و کلی است که نیاز به برنامه ریزی و طرح جامع دارد و آمایش سرزمین ، این را نداریم . بعد هم ما مدت هاست برای مسئله استیجاری اصلا برنامه نداریم ، زمان آقای دکتر عبدالعلی زاده یک زمانی اجاره به شرط تملیک یک طرح هایی را داشتند که ناموفق بود و ادامه ندادند و الان ما مسئله استیجار باید دولت کمک کند یعنی الان شما طرح هایی مثل نهضت ملی ، مسکن مهر ، زمین را در اختیار می گذارند که برای افراد واجد شرایط مسکن ارزان قیمت را بدون بهای زمین درست بکنند ، حالا برای مسئله استیجار هم ما باید این برنامه ها داشته باشیم پیشنهادهایی هم ما خودمان به دولت دادیم که برنامه استیجار هم می توانند برقرار بکنند ، منتها برنامه مشخصی نداریم و این ها ....
سوال : الان این که شما می فرمایید مگر بار مالی ندارد ، فرض کنیم دولت بیاید وارد حوزه اجاره داری بشود ؟رهبر : نه اولا می خواستم بگویم که از سرمایه بخش خصوصی اصلا در زمینه مسکن استفاده نشده یعنی طرح هایی برای استفاده سرمایه بخش خصوصی نداریم ، همین مسئله طرح نهضت ملی هم که شما ملاحظه می فرمایید یا مسکن مهر وسط هایش می ماند و طولانی می شود بخاطر این که توان مالی مردم برای آورده متقاضی کافی نیست ، ما گفتیم آقا شما از بخش خصوصی برای هم استیجاری ، هم سرمایه و اصلا نیازی نیست، دولت فقط زمینش را اگر بخواهد تامین کند باید تامین کند و بدهد بقیه چیزها اصلا نیازی نیست از سرمایه دولت یا بودجه دولت یا بخش بودجه دولتی استفاده شود خود بخش خصوصی می تواند تشویق هایی برای انبوه سازان بگذارند ، برای ساخت مسکن استیجاری و زمین در اختیار بگذارند و بعد بگویند این زمین را ده ساله پولش را می گیریم، بعد از این که به بهره برداری رساندید و به اجاره دادید و وقتی که اجاره اش را برگرداندند بعد می آییم پول را به صورت کارشناسی امروز را قیمتی که ما داریم می گیریم .
