سرویس جهان مشرق _ از ساعاتی قبل انتخابات ریاست جمهوری و مجلس ترکیه آغاز شده و مردم ترکیه برای انتخاب رئیس جمهور آینده خود به پای صندوق های رای رفته اند.
مجموعا بیش از ۶۴ میلیون نفر در ترکیه واجد شرایط رای دادن هستند که از این میزان حدود ۳ میلیون ۷۰۰ هزار نفر از اتباع خارج نشین ترک در روزهای گذشته آرای خود را به صندوق انداخته بودند.
انتخابات به شکل کنونی از زمانی آغاز شد که اردوغان و حزب عدالت و توسعه دست به همه پرسی تغییر قانون اساسی و تبدیل ترکیه از نظام سیاسی پارلمانی به ریاستی زدند؛ در سال ۲۰۱۸ اردوغان و حزبش در این همه پرسی پیروز شده و دوران ریاست ۵ ساله جدید وی آغاز شد.
کمال یا رجب؟ رقابت بسیار نزدیک و حساس
این نخستین بار در طول ۲۰ سال گذشته و حکومت بی رقیب اردوغان و حزبش است که کاندیدای حزب مخالف توان رقابت جدی را به دست اورده و حتی ممکن است شانس بیشتری برای پیروزی داشته باشد.
بر اساس آخرین نظرسنجی ها پیش از آغاز رای گیری، کمال قلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوریت خلق (CHP) با اختلاف اندکی آرای بیشتری نسبت به رقیب خود رجب طیب اردوغان داشته است؛ با توجه ب حضور دو کاندیدای دیگر یعنی محرم اینچه از حزب ملیت و سنان اوغان به عنوان نامزد مستقل، احتمال کشیده شدن انتخابات به دور دوم نیز وجود داشت اما محرم اینچه در اقدامی عجیب در حالی که به هنگام رای گیری از اتباع خارج از خاک ترکیه در رقابت حضور داشت، پس از پایان رای گیری در خارج از رقابت کنار کشید.
اگرچه عمده کارشناسان معتقدند انتخابات در همان دور اول با کسب اکثریت آرا توسط اردوغان یا قلیچدار اوغلو به پایان خواهد رسید اما در صورتی که کار به دور دوم بکشد، در روز ۲۸ می (دو هفته دیگر) مجددا رای گیری انجام خواهد شد.
آیا امپراتوری ۲۰ ساله اردوغان به پایان میرسد؟
از سال ۲۰۰۳ و پیروزی حزب نوپای عدالت و توسعه در انتخابات پارلمانی ترکیه، اردوغان و اطرافیانش سیاست را در ترکیه قبضه کرده و اجازه خودنمایی به رقبا را ندادند؛ تنش گسترده با غرب، توسعه طلبی منطقه ای در سوریه، لیبی و قره باغ، ایجاد روابط نزدیک با روسیه به عنوان دشمن غرب و حوادث مربوط به کودتای نظامی ناموفق سال ۲۰۱۶ از جمله مهمترین حوادث دوران ۲۰ ساله حکومت حزب عدالت و توسعه بوده است.
مجموعه این حوادث و البته زلزله شدید چندی پیش در جنوب ترکیه و مسئله میلیون ها آواره سوری مستقر در این کشور از جمله مهمترین دلایل کاهش محبوبیت اردوغان و بالا رفتن شانس قلیچدار اوغلو برای کنار زدن رقیب پس از ۲۰ سال قدرت است.
قلیچدار اوغلو در کمپین تبلیغاتی خود در هفته های گذشته بر مسئله بهبود روابط با غرب، حل مسئله آوارگان سوری و آشتی با دولت سوریه و بازگشت ترکیه به فضای آزاد سیاسی و اجتماعی و لغو محدودیت های شدید اعمال شده از سوی اردوغان در سالهای گذشته تاکید کرده است.
در سوی مقابل، اردوغان رقیب ملیگرای خود را به تلاش برای تبدیل ترکیه به برده دنیای غرب، از بین بردن مقدسات دینی و تلاش برای عادی سازی مسئله همجنسبازی و موارد مشابه متهم کرده است.
به طور کلی پیش بینی می شود در صورت پیروزی قلیچدار اوغلو روابط ترکیه با غرب بهبود یافته، تورم افسار گسیخته در این کشور که به نرخ های ۶۰ و ۷۰ درصد نیز رسیده بود کاهش یابد و تنش در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا نیز با خروح نظامیان ارتش ترکیه کمتر شود.
در صورت پیروزی اردوغان نیز وی به سیاست های توسعه طلبی منطقه ای خود و تلاش برای حفظ استقلال ترکیه از غرب و ناتو ادامه خواهد داد.
بر اساس قانون انتخابات ترکیه، تا اواخر شامگاه روز ۱۴ می هیچ گونه آماری از نتایج صندوق های رای منتشر نخواهد شد و از بامداد فردا به تدریج کمیته برگزاری انتخابات، نتایج اولیه رای گیری را منتشر خواهد کرد.
نتایج اولیه انتخابات و پیشتازی اردوغان
بنابر اعلام منابع خبری ترکیه، با شمارش حدود ۳۲ درصد از آرا، تا کنون رجب طیب اردوغان با کسب ۵۳.۳ درصد آرا پیشتاز بوده و با فاصله نسبتا قابل توجه نسبت به کمال قلیچدار اوغلو با ۴۰.۶ درصد قرار دارد.
البته کارشناسان پیش بینی می کنند با ادامه شمارش آرا فاصله دو رقیب کمتر شود؛ در صورتی که آرای اردوغان کمتر از ۵۰ درصد شود کار به دور دور و رای گیری مجدد در تاریخ ۲۸ ماه می خواهد کشید.
۴۴ درصد از آرا شمارش شد؛ اردوغان همچنان پیشتاز
با شمارش ۴۴ درصد آرای صندوق های رای، اگرچه رجب طیب اردوغان همچنان پیشتاز رقابت است اما اختلاف میان وی و قلیچدار اوغلو لحظه به لحظه کمتر می شود؛ در حال حاضر اردوغان ۵۲.۴ درصد و قلیچدار اوغلو ۴۱.۷ درصد آرا را به خود اختصاص داده اند.
نتایج اعلامی پس از شمارش ۶۰ درصد آرا
با شمارش ۶۰ درصد آرای مردم ترکیه، باز هم اختلاف میان اردوغان و قلیچدار اوغلو کاهش یافته است اما همچنان اردوغان با ۵۱.۶ درصد بالاتر از رقیب خود با ۴۲.۵ درصد آرا قرار دارد.
با شمارش یک سوم صندوق های مربوط به انتخابات پارلمانی ترکیه نیز، فعلا نمایندگان حزب عدالت و توسعه و متحدان آنها پیشتاز رقابت برای کسب ۶۰۰ کرسی مجلس ترکیه هستند.
نتایج انتخابات پس از شمارش ۸۰ درصد آرا
روند کاهشی آرای رجب طیب اردوغان همچنان ادامه داشته و درصد آرای وی به ۵۰.۴ درصد رسیده است؛ در صورتی که آرای اردوغان کمتر از ۵۰ درصد باشد انتخابات به دور دوم کشیده خواهد شد.
سنان اوغان: حضور من در انتخابات محوریت دارد
سنان اوغان نامزد انتخابات ریاست جمهوری ترکیه با بیان اینکه حضورش در نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ترکیه تاثیر زیاد و محوری داشته است گفت: طی روزهای آینده با رهبران «ائتلاف آتا» رایزنی خواهد کرد تا درباره آنچه که در دور انتخابات میتوان انجام داد تصمیم گیری کنند.
اوغان بیش از ۵ درصد آراء را به خود اختصاص داده است و حمایت وی از هر یک از طرفین انتخابات در دور دوم، بسیار تعیین کننده خواهد بود.
هشدار کلیچدار اوغلو به شورای عالی انتخابات
کمال قلیچدار اوغلو در سخنانی گفت: میزان مشارکت گسترده ای در انتخابات به دست آمده است و هیچکس حق ندارد ادعای پیروزی کند. وی تاکید کرد، نتایج انتخابات نشان میدهد که مردم به اردوغان اعتماد نکرده اند و آراء حزب و عدالت توسعه کاهش یافته است.
قلیچدار اوغلو طعنهای هم به سخنرانی اردوغان از بالکن ساختمان حزب عدالت و توسعه زد و گفت: انتخابات در بالکن پیروز نمیشود.
رقیب اردوغان در ادامه افزود: داده های انتخاباتی هنوز در حال تکمیل است اما ما دور دوم را میپذیریم.
وی با اشاره به دور دوم انتخابات تاکید کرد، در صورت قطعی شدن دور دوم انتخابات پیروز خواهیم شد.
آخرین آمار شمارش آرا در انتخابات ترکیه
با شمارش حدود ۹۹ درصد آرای انتخابات ترکیه، «رجب طیب اردوغان» ۴۹.۳۵ درصد و «کمال قلیچداراوغلو» ۴۵ درصد آرا را کسب کردند.
براساس آخرین گزارشها، هیچ یک از نامزدهای انتخاباتی در ترکیه -تا لحظه انتشار این گزارش- نتوانستهاند آرای لازم را در انتخابات کسب کنند، ازاینرو انتخابات در این کشور به دور دوم کشیده خواهد شد.
شبکه ترکیهای «تیآرتی» در این باره نوشت که هیچ از یک نامزدهای انتخاباتی نتوانستهاند ۵۰ درصد آرا را به خود اختصاص دهند، بنابراین احتمال میرود دور دوم انتخابات در تاریخ ۲۸ می (هفتم خردادماه) برگزار شود.
در همین ارتباط، «احمد ینار» رئیس شورای عالی انتخابات ترکیه، عصر روز گذشته، اعلام کرد که فرایند رأیگیری در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی در سراسر کشور بدون هیچ مشکلی به پایان رسیده است.
برخی منابع اپوزیسیون در ترکیه به خبرگزاری روسی «تاس» گفتند: «طبق اطلاعات اولیه، میزان مشارکت در انتخابات ریاستجمهوری و پارلمانی به ۹۳.۶ رسید که این یک رکورد محسوب میشود.»
با این حال، شورای عالی انتخابات ترکیه تا لحظه انتشار این گزارش بیانیهای در این خصوص صادر نکرده و آمار اعلامشده از سوی منابع را تایید یا رد نکرده است.
رسانههای ترکیه امروز دوشنبه اعلام کردند که در نهایت تمام آرای ریاستجمهوری شمارش شده و هیچکدام از نامزدها نتوانستند بیش از نیمی از آراء را کسب کنند.
تمام آرای انتخابات ریاستجمهوری ترکیه شمارش شد
نتیجه نهایی آرای انتخابات ریاستجمهوری ترکیه به شرح ذیل است:
رجب طیب اردوغان: ۴۹.۳۵ درصد آراء
کمال قلیچدار اوغلو: ۴۵ درصد آراء
ائتلاف اردوغان پیروز انتخابات پارلمانی شد
بنا بر گزارش رسانههای ترکیه نتایج نهایی انتخابات پارلمانی ترکیه نیز تقریبا قطعی شده و «ائتلاف جمهور» رجب طیب اردوغان موفق شده نیمی از کرسیهای پارلمان این کشور را کسب کند.