این روزها پرداخت حق‌التدریس اسفند 98 معلمان که پس از گذشت یک سال پرداخت‌شده با اعتراض شدید معلمان مواجه شده است.
اما پرسش این است که حق‌التدریس چیست، که پرداخت‌های آن با چنین اعتراضاتی همراه شده است. حق‌التدریس ساعات اضافه‌ای از وقت آزاد معلمان است که در سر کلاس‌های درس تدریس می‌کنند و به ازای هر ساعت آن مبلغ مشخصی را که از طریق حکم حقوقی آنها مشخص می‌شود، دریافت می‌کنند. معمولاً حق‌التدریس‌های معلمان با پرداخت‌های بسیار با تأخیر مواجه می‌شود و در این مورد خاص مشاهده می‌کنیم که پس از گذشت یک سال حق‌التدریس‌ها پرداخت‌شده است.
پرداخت حق‌التدریس اسفند 98 معلمان با کسری‌هایی نسبت به ساعت تدریس و مبلغ ریالی حق‌التدریس معلمان مواجه بوده است و موجب اعتراض شدید معلمان شده است. به همین علت معلمان در فضای مجازی کمپین‌های بزرگی را با گروه‌های 40 هزارنفری تأسیس کرده تا این اعتراضات را در هماهنگی باهم به اطلاع مسئولان برسانند.
مسئولان آموزش و پرورش در پاسخ به رسانه‌ها درباره این موضوع گفته‌اند: "در شرایط کرونا یعنی از اول اسفند 98 که مدارس تعطیل شد تا 27 فروردین ما هیچ گزینه دومی را برای ارائه خدمات آموزشی به صورت مجازی نداشتیم. بنابراین یک فاصله‌ای ایجاد شد که با قوانین متناظر خود قدری ناهمخوان شده است. به استناد قانون، حق التدریس باید متناسب با میزان و ساعت کارکرد افراد پرداخت شود و نمی‌توانیم به صرف اینکه قرارداد حق‌التدریس با یک فرد داریم، آن را برای تمام موارد پرداخت کنیم هر جا که عدم کارکرد شکل بگیرد به همان میزان از حق التدریس کاسته می‌شود. برای اینکه بتوانیم باقی مانده حق التدریس شاغلان را در سال تحصیلی گذشته تسویه کنیم از ادارات آموزش و پرورش استان‌ها خواستیم میزان ساعات کارکرد را محاسبه و به ما اعلام کنند، عددی از طرف آموزش و پرورش استان‌ها جمع بندی ارائه شد که براساس آن پرداختی‌ها را انجام دادیم."
شاید تنها پاسخ قطعی که تاکنون داده شده این پاسخ بوده است. در این پاسخ‌ها هفت ابهام کلی دیده می‌شود، اینکه از ابتدای اسفندماه تا 27 فرودین خلایی 57 روزه در ارتباط مدارس، معلمان با دانش آموزان دیده می‌شود که اگر درصدی از آن هم وجود داشته باشد، خطایی بزرگ است، اما معلمان اعتقاد دارند که از همان ابتدای تعطیلی مدارس، کلاس‌های خود را به فضای مجازی برده اند و از طریق شبکه‌های اجتماعی تدریس‌ها را انجام داده‌اند.
در پاسخ‌هایی که آموزش و پرورش در این مدت به کم شدن حق التدریس معلمان داده است، هفت ابهام کلی به شرح زیر دیده می‌شود:
1. مسئولان آموزش و پرورش بارها این موضوع را مطرح کردند که آموزش در ایام کرونا تعطیل نشده و نمی‌شود، بنابراین نباید تغییری در مدت زمان کار معلمان یا به بیانی کاهش مدت زمان فعالیت آنها ایجاد شده باشد اما وقتی پرداخت‌های حق‌التدریس معلمان در اسفند 98 به‌عنوان نخستین ماه شیوع کرونا را بر اساس کارکرد معلمان تعریف کرده‌اند یعنی اعتقاد دارند آموزش در ایام کرونا تعطیل‌شده و معلمان یا کار نکردند یا به‌اندازه کافی کار نکردند بنابراین از مبلغ کل حق‌التدریس‌های کسر شده در کشور و درصدگیری آن میتوان فهمید در دوره کرونا از نظر وزارت آموزش‌وپرورش آموزش چقدر تعطیل‌شده است در این شرایط آموزش و پرورش باید به این معترف باشد که عبارت « آموزش تعطیل نیست» شعاری بیش نبوده است.
2. در همان دوره شیوع کرونا، آموزش و پرورش به مدارس غیردولتی دستور داد که موظفند تمام حق‌التدریس معلمان را بدون کم و کاست پرداخت کنند، درحالی‌که مدارس غیردولتی اعتقاد داشتند به علت شیوع کرونا معلمان در مدارس نبوده‌اند یا هنوز آموزش‌های فضای مجازی خودشان را آغاز نکرده‌اند اما حالا که نوبت به خود آموزش و پرورش می‌رسد و باید حق‌وحقوق معلمان را پرداخت کنیم، آن را مبتنی بر عملکرد دانسته و طوری پرداخت می‌کنیم که برای یک ماه تا 70 درصد و بیشتر هم به کاهش عملکرد معلمان اعتقاد داریم.رفتار بخش دولتی در این مورد مانند تعیین عیدی آخر سال برای کارمندان دولت و بخش خصوصی است درحالی‌که بخش خصوصی را مجبور به پرداخت بیش از 4 برابر عیدی نسبت به کارمندان دولتی می‌کنیم اما خودمان کف عیدی را به کارمندان پرداخت می‌کنیم
3. آموزش وپرورش می‌گوید تفاوتی در حق‌التدریس‌ها ایجاد نشده است اگر واقعاً چنین چیزی است می‌توانیم آخرین حق‌التدریس پرداخت‌شده در بهمن ماه 98 را با آخرین با حق‌التدریس که بعد از یک سال و برای اسفند 98 پرداخت کرده‌ایم ازنظر ریالی بررسی و صحت و درستی این ادعا را اثبات کنیم.
4. فرض کنید به عنوان یک کارفرما با تعدادی کارمند قرارداد بسته و بر اساس آن کارمندان موظف هستند تا بر اساس شرایطی که شما مهیا می‌کنید مانند محل کار، میز، کامپیوتر، برق و سایر موارد کارمندان در آن محل مشغول به کارشده و حقوق دریافت کنند. کارمندان برای چند ماه در محل کار حاضر و کارفرما نیز بر اساس قرارداد تمام امکانات را فراهم کرده و کارمندان حقوقشان را دریافت می‌کنند بعد از مدتی به هر دلیلی این امکانات که ملزومات اولیه کارمندان برای کار بوده است از طرف کارفرما به کارمند تعلق نمی‌گیرد، آیا کارفرما حق دارد که به دلیل نقص‌هایی که خودش در قرارداد داشته است حقوق کارمندان را ندهد؟
این موضوع در مورد وزارت آموزش‌وپرورش نیز صادق است و در اسفندماه 98 معلم حق‌التدریس باید به مدرسه و کلاس درس می‌رفت و در حضور دانش‌آموزان تدریس می‌کرد این شرایط برای معلم در اسفندماه 98 از طرف وزارت آموزش‌وپرورش فراهم نشد. آیا معلم مقصر است و به این دلیل نباید حقوق بگیرد؟
5. وزارت آموزش‌وپرورش به هر دلیلی نتوانسته است شرایط آموزش حضوری یا مجازی را در اسفند 98 فراهم کند از جمله به این دلیل که علیرغم اینکه ویروس کرونا دو ماه قبل‌تر در چین وجود داشت و یک ماه قبل هم مدارس شهر ووهان به دلیل همه گیری تعطیل‌شده بود اما آموزش و پرورش نتوانست این پدیده جهانی را پیش‌بینی کند و غافلگیر شد، آیا غافلگیری وزارت آموزش‌وپرورش با داشتن پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی و مرکز بین الملل وزارت آموزش و پرورش که به طور مستقیم وظیفه رصد تحولات بین المللی در حوزه آموزش و پرورش را دارند، به عنوان سازمان‌های پیشرو در آموزش و پرورش شناخته می‌شوند و نتوانسته بودند تحولات پیش رو را شناسایی و هشدار دهند یا زیرساخت‌های آموزش مجازی را پیش از این فراهم کنند و حالا این کوتاهی و قصور ستاد آموزش و پرورش با عنوان کاهش عملکرد بر گردن معلمان انداخته و از اضافه کار معلمان کاسته شد؟ آیا وزارت آموزش و پرورش این جسارت را دارد که بخشی از تقصیر را بر گردن بگیرد و حقوق افراد این سازمان‌های رصد کننده تحولات بین المللی را کسر کند؟
6. اگر قرار بود حق التدریس معلمان مبتنی بر عملکرد باشد و از نظر وزارت آموزش و پرورش در اسفند ماه با کاهش عملکرد معلمان مواجه بودیم، چرا این کاهش عملکرد در ماه‌های بعد جبران نشد و سال تحصیلی طولانی‌تر نشد تا این کاهش عملکرد به افت تحصیلی و کاهش آموزش دانش آموزان منجر نشود؟
7. حق التدریس اسفندماه 98 معلمان با یکسال تاخیر پرداخت شد. در این مدت وزارت آموزش و پرورش فرصت کافی داشت تا تصمیم خود را اعلام و با معلمان در این موضوع به توافقی برسد. در صورتی‌که آموزش و پرورش این کار را نکرد و پرداخت حق التدریس‌ها سبب ایجاد بحرانی در آموزش و پرورش شد که نظام آموزشی کشور را با تهدید معلمان به تعطیلی کلاس‌های درس مواجه کرد و این موضوع در شرایطی اتفاق افتاد که کشور با بحران‌های متعددی مواجه است و میتوان با تدبیر بحران دیگری برای کشور به وجود نیاورد.
در پایان این هفت ابهام را به صورت خلاصه میتوان به شرح زیر اشاره کرد:چطور می‌گوییم آموزش در ایام کرونا تعطیل نیست اما اعتقاد داریم در این ایام معلمان کاهش عملکرد تا 70 درصد داشته‌اند؟
چطور مدارس غیردولتی را به پرداخت کامل حق‌التدریس معلمانشان اجبار کردیم اما در مورد خود به این اجبار اعتقاد نداریم؟
مبلغ حق‌التدریس‌های پرداخت‌شده در بهمن و اسفند 98 اعلام شود تا صحت تکذیب‌های مسئولان مشخص شود.
آیا کارفرما حق دارد پس از عقد قرارداد و به دلیل تأمین نکردن شروط کار از سوی خود، یک‌طرفه در قرارداد دخل و تصرف کند؟
چرا تاوان کوتاهی سازمان‌های مسئول در آموزش‌وپرورش برای رصد تحولات بین‌المللی و پیش بینی‌های ضروری یا عدم فراهم کردن زیرساخت‌های آموزش مجازی از سوی این سازمان‌ها باید توسط معلمان پرداخته شود؟
اگر در ماه اسفند با کاهش عملکرد معلمان مواجه بودیم چرا سال تحصیلی مانند همیشه در خرداد ماه تمام شد و برای جبران کاهش اسفندماه اقدامی نشد؟
یک سال فرصت داشتید تا در مورد تصمیم خود با معلمان به مشورت و به توافق برسید، چرا این کار صورت نگرفت و در شرایط حاضر نظام تعلیم و تربیت با استرس و اضطراب مواجه شد؟/
