دریافت وام ازدواج در سال‌های اخیر برای زوج‌های جوان به یک چالش جدی تبدیل شده و بسیاری از آنها مدت‌هاست که در صف دریافت وام هستند. البته آمارهای رسمی نیز این موضوع را تایید می‌کنند؛ به‌طوری که بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط مرکز پژوهش‌های مجلس، از میان یک میلیون و ۱۵۵ هزار نفری که تا آبان ماه سال ۱۴۰۱ متقاضی دریافت تسهیلات ازدواج بودند، تنها ۴۶ درصد از این افراد موفق به دریافت آن شده‌اند.
این در حالی است که با افزایش مبلغ وام ازدواج در سال جاری به ۲۲۰ میلیون تومان برای آقایان زیر ۲۵ سال و خانم‌های زیر ۲۳ سال و همچنین ۱۸۰ میلیون تومان برای دیگر زوج‌ها، در کنار تعیین سقف برای تسهیلات تکلیفی بانک‌ها در بودجه سال ۱۴۰۲ پیش‌بینی می‌شود که تعداد وام‌های ازدواجی که در سال جاری پرداخت می‌شوند، کاهش یابد و صف تسهیلات ازدواج طولانی‌تر از قبل شود.
پیش‌بینی که طبق آماری که بانک مرکزی در روز گذشته منتشر کرد، تا حدودی محقق شده است؛ به طوری که از میان ۲۱۶ هزار و ۵۰۰ نفری که از ابتدای سال جاری برای وام ازدواج ثبت‌نام کرده‌اند، تاکنون تنها ۳۵ هزار و ۹۵۰ نفر معادل حدود ۱۷ درصد از این افراد موفق به دریافت وام شده‌اند.
با وجود اینکه این آمار با توجه به اینکه تنها دو ماه از سال جدید گذشته، چندان قابل اتکا نیست اما بررسی گلایه‌های متقاضیان دریافت وام ازدواج در فضای مجازی نشان می‌دهد که این شرایط در ماه‌های آینده نیز تداوم خواهد داشت.
گلایه‌های کاربران فضای مجازی از دریافت وام ازدواج
با چند دقیقه جستجو در فضای توئیتر، با تعداد زیادی توئیت مواجه می‌شوید که کاربران در آنها از وضعیت پرداخت وام ازدواج شکایت کرده‌اند. در ادامه برخی از گلایه‌های کاربران توئیتر را می‌خوانید:
کاربری نوشته است: «رفتم بانک رفاه برای وام ازدواج. میگه تا برج ۸ یا ۹ نمی‌تونیم پرداخت کنیم؛ نمی‌خوای انصراف بده.»
کاربر دیگری نوشته است: «اومدم بانک وام ازدواج بگیرم میگه دو تا ضامن با گواهی کسر از حقوق، ۶۰ میلیون سفته، کسر از حقوق، گردش حساب و… لازمه!»
یکی دیگر از کاربران هم نوشته است: «درسته وام ازدواج افزایش پیدا کرده ولی همونقدر هم سختگیری بانک‌ها به حدی رسیده که باید هفت خوان رستم رو رد کرد.»
دیگر کاربر توئیتر نیز از رفتار کارمندان بانک شکایت کرده و نوشته است: «می‌خوام بدونم چرا باید برای دریافت وام ازدواج ۹ ماه دوندگی کنم و آخرش هم به خاطر رفتار کارمندان اون شعبه، دست از پا درازتر برگردم خونه؟»
در این میان برخی از مخاطبان تجارت‌نیوز نیز مشکلات خود برای دریافت وام ازدواج را در میان گذاشته‌اند.
یکی از مخاطبان گفته است: «من و همسرم از اردیبهشت ۱۴۰۱ بانک مسکن کرج ثبت نام کردیم، هنوز هیچ خبری نشده. چند بار رفتیم ما رو حواله میدن به بانک مرکزی؛ میگن دست ما نیست.»
یکی دیگر از مخاطبان نیز نوشته است: «مدارک اعلام شده در سایت یک چیز و مدارک درخواستی بانک‌ها یک چیز دیگر است. در کل، در ایران قوانینی که به نفع مردم باشد، وجود صوری دارد و اجرایی نمی‌شود.»
کارشکنی بانک‌ها در پرداخت وام ازدواج
همانطور که از نوشته این کاربران مشخص است، علاوه بر تاخیرهای بسیار برای پرداخت وام ازدواج، بدقولی بانک‌ها نیز دیگر دلیل طولانی شدن وام‌های ازدواج است.
طبق دستورالعمل اجرایی تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج سال در ۱۴۰۲ بانک‌ها موظفند با توثیق حساب یارانه یا سهام عدالت متقاضیان یا بستگان درجه اول آنها یا سایر دارایی‌های مالی وی یا تنها دریافت یک فقره سفته و یک نفر ضامن نسبت به پرداخت تسهیلات اقدام کنند.
با این وجود بررسی ادعای کاربران در فضای مجازی و مخاطبان تجارت‌نیوز، برخی از بانک‌ها برای شانه خالی کردن از پرداخت این وام‌ها، سخت‌گیری‌های بیش از حد می‌کنند و این موضوع حتی برخی از واجدان شرایط دریافت وام ازدواج را نیز از دریافت این وام منصرف کرده است.
رونق بازار سیاه خرید و فروش وام ازدواج
از سویی دیگر نیز سخت‌گیری‌های بانک‌ها و فرآیند بسیار طولانی پرداخت وام ازدواج باعث شده که برخی افراد، امتیاز وام‌های خود را به دیگران بفروشند و سبب رونق بازار سیاه وام بانکی شوند.
همین موضوع باعث ایجاد موسسات و سایت‌هایی شده است که با دریافت وجهی به عنوان حق اشتراک، کارمزد یا حق معرفی، متقاضیان خرید امتیاز وام ازدواج را با فروشندگان آن مرتبط می‌کنند.
این سایت‌ها در حالی ادعا می‌کنند که از نهادهای مربوطه مجوز فعالیت دارند که پیگیری‌های تجارت‌نیوز نشان می‌دهد که بانک مرکزی به عنوان نهاد ناظر بر هر گونه فعالیت نهادهای مالی، مجوزی برای خرید و فروش وام صادر نکرده و حتی اگر بانک‌ها متوجه شوند که فرد واجد شرایط دریافت وام، امتیاز خود را به شخص دیگری فروخته است، فرآیند پرداخت وام را به کل منتفی می‌کند.
