به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما، به نقل از خبرگزاری فرانسه، سباستین ابیس پژوهشگر و همکار موسسه روابط بین الملل و راهبردی، ایریس، در مصاحبه‌ای با خبرگزاری فرانسه اعلام کرد زیر سوال بردن دالان‌هایی که صدور غلات، ذرت و آفتابگردان اوکراین را امکان پذیر می‌کند، «خطرناک» است، زیرا در باشگاه بسیار بسته کشور‌هایی که هم غلات تولید و هم صادر می‌کنند، «هیچ کشوری جایگزین اوکراین نشده است».
این پژوهشگر و نویسنده «ژئوپلیتیک غلات» خاطر نشان می‌کند این دالان‌ها خطر فاجعه غذایی بزرگ را در بسیاری از کشور‌های آسیب پذیر دور و صادرات حدود ۶۰ میلیون (تن) محصولات کشاورزی اوکراین را امکان پذیر و قیمت جهانی غلات را کاهش داده اند.
قیمت غلات بعد از اوج افزایش در ماه مه ۲۰۲۲ که در بازار اروپا قیمت هر تن گندم به ۴۴۰ یورو رسیده بود، دوباره کاهش یافت تا جایی که به پایین‌تر از قیمت‌های قبل از جنگ و اخیرا در اواسط ماه مه به حدود ۲۳۵ یورو رسیده است.
در حالی که مهلت توافقنامه صدور غلات از دریای سیاه پنجشنبه به پایان می‌رسد، درباره آینده توافقنامه همچنان تردید‌ها بال گسترده است. این توافقنامه صدور بیش از ۳۰ میلیون تن غلات اوکراین را از زمانی که در یکم اوت سال گذشته اجرایی شد، امکان پذیر کرد.
پژوهشگر و همکار موسسه روابط بین الملل و راهبردی، ایریس، اعلام کرد «این توافقنامه که تنها توافقنامه امضا شده از آغاز جنگ از سوی روسیه و اوکراین زیر نظر ترکیه و سازمان ملل متحد است، همچنان مانند دالان همبستگی اروپا که از ماه مه ۲۰۲۲ ایجاد شد، تعیین کننده است». دالان همبستگی اروپا عمدتا از طریق ریل و همچنین جاده و از طریق رود دانوب صادرات غلات را امکان پذیر می‌کند.
هر چند که اوکراین یک چهارم زمین‌های قابل کشت خود را از دست داده است، با «تولیدی که انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۳ در مقایسه با سال ۲۰۲۱ با کاهشی ۵۰ درصدی مواجه شود»، اما سهم اوکراین (در تولید غلات جهان) «همچنان حیاتی» است.
این محقق توضیح داد «در بازار‌های جهانی هنوز هیچ کشوری جایگزین اوکراین نشده است، اروپا نمی‌تواند بیشتر تولید کند، بازده تولید آمریکا انتظار می‌رود کاهش یابد. در فضای تغییرات آب و هوایی، اوضاع اسپانیا، دومین بهره برنده از دالان دریایی فاجعه آمیز است»؛ و روسیه که محصول آن برآورد می‌شود برای کارزار ۲۰۲۲-۲۰۲۳ استثنایی است، «می تواند سال آینده را نامطلوب‌تر کند».
وی همچنین گفت «نیاز‌ها کاهش نخواهد یافت. امسال خرید گندم در جهان از مرز ۲۰۰ میلیون تن فراتر رفته است، این در حالی است که در سال‌های دهه ۲۰۰۰ خرید گندم سالانه ۱۰۰ میلیون تن بود».
همبستگی اروپا در معرض آزمون
روسیه که اکنون بزرگ‌ترین صادر کننده گندم در جهان است و بیش از ۳۰ درصد ذخایر قابل صدور را در اختیار دارد، «بازار را پر می‌کند» و «حکایت خود را می‌پرورد»: بعد از گشودن دالان دریایی به اعتبار خود، با اوکراین یا بدون آن، «به توانمندی خود برای تغذیه جهان می‌بالد».
به اعتقاد این محقق، «روسیه تجارت کشاورزی خود را + تسلیحاتی می‌کند+»: سلاح دیپلماتیک، غلات امروز در بطن «دولتی کردن کل شبکه» است.
«دیگر تجارتی آزاد با قراردادها، حقوق، و بازیگران اقتصادی نیست که به کسی که بالاترین پیشنهاد را می‌دهد، بفروشد. روسیه با قیمت پایین می‌فروشد، بر کشور‌های وارد کننده اعمال فشار می‌کند و هر کشوری را که بخواهد می‌تواند تصمیم بگیرد «در صورت انتقاد از سیاست روسیه، شیر‌های صادرات (غلات خود) را به رویش ببندد».
مسکو از موضع قدرت به هر گونه تمدید دالان دریایی «فشار را تشدید» می‌کند و لغو همه موانع ایجاد شده بر تجارت غلات روسیه را خواستار می‌شود که به طور مستقیم هدف تحریم‌ها قرار نگرفته، اما به علت کاهش توانمندی بانکی روسیه متاثر شده است.
سباستین ابیس خاطر نشان کرد: در این اوضاع ماندگاری دالان‌های اروپایی یا «خطوط همبستگی»، «که خروج غلات اوکراین را به اندازه مسیر دریایی امکان پذیر کرده و به حسن نیت روسیه و ترکیه مشروط نیست»، اهمیتی اساسی دارد.
