به گزارش اقتصادنیوز، روزنامه اعتماد نوشت:
یکی ازموضوعاتی که در مباحث حقوقی خانواده از آن بحث میشود شرط تعلق نصف دارایی مرد به زن بعد از طلاق یا همان شرط تنصیف دارایی میباشد.
گرچه در این خصوص مقرره قانونی نداریم که زوج رامکلف به پرداخت نصف دارایی کرده باشدلکن درسند نکاحیه چاپی سازمان ثبت اسناد و املاک کشوربهصورت پیشفرض شرط تنصیف پیشبینی شده و درذیل آن محل امضای زوج وزوجه قرارداده شده و این بدین معناست که اگر زوجین و مخصوصا زوج امضا نکند این شرط جایگاهی نخواهد داشت و البته درصورت امضا دیگر هیچ عذر و بهانهای پذیرفته نیست. براین اساس میتوان گفت تحقق شرط تنصیف و استفاده از آن منوط به حصول شرایط زیر است:
1- زوجه هنگامی میتواند از این شرط استفاده کند که طلاق صورت گرفته باشد، به عبارت دیگر امکان الزام شوهر برای اجرای شرط تنصیف پیش از درخواست طلاق وجود نخواهد داشت.
2- همانطور که در شرط آمده نباید طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوءاخلاق و رفتار وی باشد، پس چنانچه سوءرفتار و سوءاخلاق زوجه موجب شود تا زوج اقدام به طلاق وی نماید شرط تنصیف دارایی محقق نخواهد گردید.مثلا تمکین یکی از وظایف قانونی زوجه میباشد، بنابراین چنانچه زن ناشزه شود و بدین خاطر مرد خواستار طلاق همسر ناشزه خود شود، دیگر شرط تنصیف دارایی در حق زن قابل اجرا نخواهد بود.
3- حتما مرد باید متقاضی طلاق باشد، به عبارت دیگر مطابق قانون طلاق به اراده مرد میباشد، پس چنانچه وی بخواهد از این حق قانونی خود استفاده نماید و خود را از قید و بند زندگی مشترک رهاکند ناگزیر به تمکین از شرط تنصیف دارایی خواهد بود.
البته این اشکال وارد است که دربسیاری ازطلاقها زن متقاضی طلاق میباشد و دلیل طلاق هم سوءرفتار یا عیوبی است که در مرد است که موجب عسر و حرج زن شده و ادامه زندگی با مرد را برای وی با رنج و مشقت توام ساخته و زن اقدام به طلاق میکند و از این شرط نمیتواند استفاده کند لذا میتوان شرط موصوف را به گونهای تنظیم کرد که شامل این مورد هم بشود.
4. معیار ارزیابی اموال در شرط تنصیف دارایی تا نصف اموال یا معادل آن میباشد یعنی میزان و مبدا محاسبه نصف دارایی یا معادل آن، از کمترین اموال زوج تامیزان پنجاه درصد آن است.
5. ملاک اموالی است که زمان زوجیت به دست آمده است پس زوجه این امکان را نخواهد داشت تا هر مالی از زوج را برای خود و در راستای این شرط مطالبه کند. پس شرط تنصیف دارایی فقط مختص به دارایی میباشد که در زمان زوجیت حاصل شده باشد لذا اموالی را که زوج پیش از ازدواج داشته است یا به وی ارث رسیده است را نمیتوان در راستای اجرای این شرط به زوجه داد.
6. باید اموال هنگام طلاق موجود باشد. پس شامل اموالی که به دلایل مختلف مثل تلف شدن یا مفقود شدن یا سرقت یا.... از بین رفته نمیشود.
۷. جمع بین شرط تنصیف دارایی با اجرتالمثل زوجه (یا حله بدل از آن) وفق رای وحدت رویه شماره15-۷۷۹/5 /1398هیات عمومی دیوان عالی تنافی و تعارضی ندارد.