سی و چهارمین نمایشگاه کتاب تهران با رشد چشمگیر فروش نسبت به دوره پیشین همراه بود اما در عین حال افزایش شدید قیمت کتاب باعث شده که تعداد تماشاگران در نمایشگاه کتاب نیز به مراتب بیش از دوره پیشین باشد.
به گزارش «تابناک»؛ نمایشگاه بین المللی کتاب تهران از بیستم اردیبهشت شروع شد و امروز سی ام اردیبهشت، آخرین روز این دوره از نمایشگاه است. پس از شیوع کرونا و راه اندازی نمایشگاه مجازی، این فرم از برگزاری به این رویداد افزوده شد و با از سرگیری نمایشگاه فیزیکی از دوره پیشین، این بخش نیز برقرار ماند که این رویه در دوره کنونی نیز برقرار ماند. فروش بیش از 870 هزار عنوان کتاب و 96 میلیارد تومان در این دوره در نمایشگاه آنلاین در کنار بیش از 281 میلیارد تومان فروش در نمایشگاه فیزیکی از گردش مالی قابل توجه این دوره از نمایشگاه حکایت میکند.
ساختار نمایشگاه فیزیکی اما همچنان دستخوش تغییر محسوسی نشده و برخی از استانداردها در این دوره نیز اعمال نشده است. یکی از استانداردها که هم از تراکم جمعیت میکاهد، هم فشار حمل و نقل کتاب بر ناشران را کاهش میدهد و هم زحمت حمل کتاب را از خریداران میکاهد، تغییر نمایشگاه کتاب از یک فروشگاه به یک نمایشگاه است. به تعبیر سادهتر همانگونه که در نمایشگاههای صنعتی، تجهیزات صنعتی به تعداد تقاضا آورده نمیشود، بلکه یک نمونه آورده میشود و خریدار با بررسی نمونه، سفارش خرید میدهد، باید در نمایشگاه کتاب نیز چنین رویهای رایج شود و از حالت فروشگاه خارج شود.
در شیوه استاندارد، انتظار میرود خریداران کتاب پس از مشاهده کتب در غرفهها، انتخاب عناوین و پرداخت مبلغ، کتاب را در همان روز از طریق پیک در آدرسی که میدهند، دریافت کنند و دیگر لزومی به آوردن انبار بزرگی از کتاب به مصلی و انتقال آنها توسط مشتریان نباشد؛ به خصوص آنکه فاصله میان بخش مسقف مصلی با پارکینگ و درهای ورودی قابل توجه است و برای خریدارانی که تعداد قابل توجهی کتاب تهیه میکنند، طی این مسیر همواره با دشواری همراه بوده است.
از میان 5000 ناشر فعال، 2700 ناشر در این دوره از نمایشگاه مطبوعات حضور یافتند تا میزبان جمعیت عظیمی باشند که به مصلی امام خمینی(ره) آمدند؛ جمعیتی که اگرچه مطابق آمارها خرید کتاب در میان آنها کم نبود اما حتی یک ارزیابی میدانی نیز این واقعیت را آشکار میکرد که بیشک شمار تماشاگران در میانشان بیش از دوههای پیشین است. تماشاگرانی که میتوانستند در زمره خریداران باشند اما رشد چشمگیر قیمت پشت جلد کتابها، مانع از آن شده که در میان این گروه قرار بگیرند. کاهش محسوس دسترسی عمومی به بنهای کتاب نیز به این روند دامن زد.
با توجه به رشد قیمت کاغذ و هزینه تمام شده قیمت کتاب، ناشران نیز تخفیفهای قابل توجهی برای کتابها در نظر نگرفته بودند و خرید کتاب از نمایشگاه به لحاظ هزینه تمام شده، تفاوت معناداری با خرید کتاب در کتاب فروشیها نداشت و تنها مزیتش تجمیع همه عناوین در یک ظرف برای خریداران پرتعداد کتاب است. این در حالی است که در این فرآیند عملاً درصد توزیع کننده و درصد کتاب فروشی از هزینه تمام شده حذف میشود و انتظار میرود این درصدها به عنوان میزان تخفیف نسبت به قیمت پشت جلد کتابها در همه کتب لحاظ شود و به بخشی از مقررات نمایشگاه برای دورههای آینده تبدیل شود.
