گردهمایی ادبی فرهیختگان قشقایی در باغِ سیبِ «آی‌ِ درنا»/ «رحیمی‌رضایی» شاعری که تخلصش را از روح استعمارستیزِ صولت‌الدوله وام گرفت

خبرگزاری فارس شنبه 30 اردیبهشت 1402 - 20:29

به گزارش خبرگزاری فارس از شیراز، مراسم رونمایی از کتاب شعر «آلماباغی» به معنای باغ سیب اثری از محمد رضایی‌رحیمی با حضور فرهیختگان فرهنگی و ادبی ایل قشقایی از جمله منوچهر کیانی، محسن رجایی‌پناه، نازلی اسکندری، سهیلا نادری، استاد صفری و درنا کاظمی‌دوست مدیر انتشارات آی‌درنا و جمعی از فرهیختگان و اهالی فرهنگ و هنر و علاقه‌مندان به حوزه ادبیات همراه شد.

در این مراسم که شماری از هنرمندان، شاعران برجسته، پژوهشگران و اهل قلم از ایل قشقایی در آن حضور داشتند، منوچهر کیانی از مفاخر ایل قشقایی، نویسنده، محقق و پژوهشگر شاخص، سخنانی در باب فرهنگ و ادبیات قشقایی ایراد کرد و برخی شاعران ایل نیز اشعاری را خوانده و گروه موسیقی سنتی استاد قاسم طیبی نیز قطعاتی را اجرا نمودند.

گفتنی است محسن رجایی‌پناه، حسین حیدری، محمد رحیمی و خانم‌ها اسکندری و نادری دره‌شوری مدیریت گردهمایی و محفل ادبی و هنری را برعهده داشتند.

پس از رونمایی از کتاب آلماباغی که توسط انتشارات آی درنا به چاپ رسیده، سه هدیه ارزنده نیز توسط نادر نامداری به سه تن از شاعران حاضر در مراسم اهدا شد.

کتاب و مطبوعات همچنان علاقه‌مندان خاص خود را دارند

محسن رجایی‌پناه پژوهشگر شاخص ایل قشقایی به عنوان سخنران و مجری اصلی این برنامه در این گردهمایی خاطرنشان کرد: در این کتاب، شاعر رسالت خود را از هر لحاظ به خوبی و به زیبایی هر چه تمام‌تر انجام داده و علاوه بر اینکه اشعار بی‌نقص و پر مغز سروده شده‌ شاعر توانسته به کلمات و واژه‌هایی که در زبان قشقایی رو به انقراض بوده‌اند با به‌کارگیری مناسب در شعر، جان تازه‌ای ببخشد.

منوچهر کیانی نیز در سخنرانی خود با اشاره به ارزش کتاب و فرهنگ کتابخوانی، از تلاش‌های نویسنده این کتاب تقدیر و تشکر به‌‌عمل آورد و به تمجید و تحسین اشعار زیبایش پرداخت.

وی گفت: هرچند به دلیل گسترش فضای مجازی و نیاز به تبادل فوری اطلاعات به نظر می‌رسد کتاب و کتاب‌خوانی رونق سال‌های پیشین را ندارد اما هنوز آثار بدیع و نوآوری‌های شاعران قشقایی که غالبا بیانگر فرهنگ و آیین و آداب و‌ سنن ایل قشقایی به عنوان یکی از ایلات بزرگ ایران زمین و فراز و فرود این ایل تاریخ‌ساز هست، همچنان علاقه‌مندان خاص خود را دارد.

نویسنده این کتاب محمد رحیمی نیز ضمن تشکر از استاد صفری بابت ویراستاری کتاب، از انتشارات آیِ‌درنا بابت چاپ کتابش تقدیر نمود و کتابش را به ایل قشقایی تقدیم کرد.

درباره الماباغی

آلماباغی به معنای باغ سیب در قطع وزیری در 272 صفحه توسط انتشارات آیِ‌درنا به مدیریت درنا کاظمی‌دوست به چاپ رسیده که این نشر با وجود چاپ کتب در زمینه‌های متعدد فرهنگی، ادبی، تاریخی، هنری، عمده شهرتش را مرهون چاپ کتاب به زبان قشقایی است و سال گذشته نیز چاپ و نشر کتاب دستور آموزش ویولن قشقایی از استاد مسلم روشن‌راد (بنیانگذار سبک نوین آموزش ویولن و کمانچه قشقایی) را برعهده داشت.

در قسمتی از این کتاب  شاعر شوریده و شیدای ایل، در فراق ایلش این‌گونه با دل خویش نغمه خوانی می‌کند:

بسکی چکدینگ ایل فیراغی اوره گیم

اولدونگ قوررو آلما باغی اوره گیم

کاش گله یدی باش اولایدی آیرولوق

سن اولایدینگ ائل قوناغی اوره گیم

مجموعه شعر «آلما باغی»حاوی گلچینی از لطیف‌ترین اشعار ترکی در قالب‌های مرسوم در ادبیات  قشقایی و حاصل ۳۷ سال تلاش و حضور مستمر شاعر در عرصه شعر و شاعری است.

حسب حال شاعر آلما باغی از زبان وی

آن طور که از متن شناسنامه‌ام پیداست در دهم شهریور ماه 1347 در طایفه‌ی رحیمی از ایل قشقایی، چشم به دنیا گشودم. خوب به یاد دارم که دوران شیرین کودکی و سال‌های ابتدایی تحصیلم را در دامان پرمهر ایل سپری کردم.

دوران راهنمایی و دبیرستان در شهر آباده از شهرهای ییلاقی تحصیل نمودم. در سال 1369 از دانشگاه شهید باهنر کرمان در رشته کامپیوتر فارغ التحصیل شدم. دوران مقدس و خاطره‌انگیز سربازی در قرارگاه مهندسی خاتم الانبیاء در بوشهر طی شد و در سال 1372 در اداره ثبت احوال استان بوشهر در جمع صدیق و تلاشگر پاسداران حریم هویت و تابعیت پذیرفته و در آذر ماه 1400 بازنشسته شدم.

از همان ابتدای نوجوانی به شعر و شاعری عشق می‌ورزیدم. ایل مملو از مناظر بدیع شاعرانه و سراسر شور و شعر و غزل بود. سرانجام حال و هوای الهام‌بخش ایل و زنان و مردان زحمت‌کش و صادق و مظلومیت بچه‌های معصوم ایل احساسم را زخمی کرد و بذر شعر در مزرعه وجودم پاشید. از آن زمان بود که نتایج غلیان‌های گاه گاه روحم را به صورت شعر بر صفحه کاغذ می‌آوردم. اولین شعرم را به‌طور جدّی در سال 1364 سرودم که با نام قویما لیلی هنوز خاطرات آن سال‌ها را در دفترم  پاس می‌دارد.

در شعر، خودم را صولت صدا می‌زنم. این تخلص را تحت ثأثیر مجاهدت‌ها و رشادت‌های سردار سرافراز و ایلخان کبیر ایلم شهید صولت‌الدوله قشقایی و روح استعمارستیزش برای خود برگزیدم. همواره تلاشم بر این بوده است که بهترین و لطیف‌ترین حرف‌ها و کلماتم را در قالب شعر برای امروز و فردای ایلم کنار بگذارم. توانسته یا نتوانسته‌ام نمی‌دانم.

کتابی که پیش‌رو دارید حاصل سال‌ها حضور مستمر و تلاش در عرصه شعر و شاعری است. کوشش کرده‌ام تا رنگین‌کمانی از لطیف‌ترین اشعارم را که هم از نظر موضوع و محتوا و هم از نظر قالب (کلاسیک و نوین) و هم از لحاظ رعایت هجابندی مرسوم در ادبیات ترک، گلچین شده‌اند تقدیم شما خوبان نمایم.

 آلماباغی از زبان مدیر نشر «آی‌درنا»

 درنا کاظمی‌دوست مدیر انتشارات آی درنا نیز در خصوص این کتاب گفت: در این مراسم از کتابی رونمایی شد که نویسنده‌ آن ما را با جادوی کلام خود و با کلماتش به میان ایل می‌برد.

وی افزود: آری آلما باغی ما را برد به میان ایلی به وسعت مهربانی و عشق که قلب مردمانش از چهارمحال بختیاری و اصفهان گرفته تا کهگیلویه و بویراحمد، از فارس تا بوشهر و دشتستان به عشق وطن می‌تپد؛ ایلی با زنان و مردانی سرشار از غیرت و جوانمردی و وفاداری به نام قشقایی؛ و امروز زبان شعر قرار است راوی لحظات تلخ و شیرین زندگی ایلی شود، از کوچ چشم‌نواز ایل گرفته تا  آداب و رسوم ایل با همه تلخ و شیرینی‌هایش.

درنا کاظمی دوست افزود: شعر استاد محمد رحیمی رضائی، ترجمان و راوی یک عمر زیستِ شاعرانه و عارفانه و روایتگر دورانی سرتاسر شور و هیجان، تلخ و شیرین و فراز و نشیب در معاصر است که با گره خوردن احساس شاعر با عشق و ایمان، ایل و فامیل، طبیعت و میهن، آداب و سُنن، عقاید، علایق و سلایق، همه و همه در کنار هم طرزی نو و در عین حال اصیل و بومی به خود گرفته است.

مدیر انتشارات آی درنا در پایان گفت: در اشعار استاد رحیمی رضایی صولت و صلابت در کنار احساسی خاص، ظریف و طریف، عارفانه و عاشقانه در جوار هم قرار گرفته و علاوه بر این، شاعر در احیای فرهنگ اصیل ایلی و زنده نگاه داشتن زبان زیبای قشقایی نیز کوشیده است و در سطر سطر اشعارش می‌توان ردپای فرهنگ اصیلی ایلی را دید و شاعر با ظرافت و هوشی سرشار توانسته از مساله‌ای به ظاهر عادی یعنی کوچ ایل، حماسه‌ای عظیم بسراید و سازی خوش‌نوا بنوازد.

درنا کاظمی‌دوست افزود: اشعار خوش‌ نقش و نگار استاد محمد رحیمی رضائی برای ما تداعی‌گر قالی خوش نقش و نگار قشقایی است که یکجا همه زیبایی‌ها را در خود دارد. قالی، گبه و گلیم‌هایی که نقشۀ آن نه بر روی دار و دیوار بلکه در گوشه گوشۀ ذهن بافندگان آن با آن دست‌های پینه بسته و زحمتکششان نقش بسته است و پود و تارها با دستان هنرمند دختران ایل در هم تنیده می‌شوند و گره می‌خورند آنگونه که تارهای موسیقی اصیل ایل نت به نت ساخته می‌شوند.

آری قالی و گلیم‌های ریزبافت و ظریف قشقایی که مرزهای بَر و بوم‌مان ایران عزیز را درنوردیده و اینک آوازه‌ای جهانی دارند همانند نام مشاهیرمان که اینک جهان به نام بردن از آن‌ها به خود می‌بالد همانند استاد محمد بهمن‌بیگی معلم بزرگ ایران و صولت الدوله قشقایی ایلخان و سردار دلیر ایل که نامش لرزه بر اندام استعمارگران می‌انداخت، یا عالِم ایل جهانگیرخان قشقایی که نامش عالمگیر شد، ماذون قشقایی و کمی معاصرتر فرهاد و فرود با نای و نوای هنرمندانه و دستان تردست‌شان و مشاهیر  و مفاخر بی شمار دیگر.

مدیر انتشارات آی درنا در پایان با بیان اینکه انتشارات آی درنا و شماره تماس 09178732411 پذیرای چاپ و نشر اشعار شاعران علاقه‌مند به فرهنگ و ادبیات ایران‌زمین است افزود: در آلماباغی همه ایل با شکوه و جلالش سکانس به سکانس تداعی می‌شود و جهانی را می‌توان در یک گوشه یکجا دید؛ علاوه بر این، آلما باغی، باغی است که عطر و طعم سیبش هم برای مخاطب کهن، تازگی دارد و هم نسل نو از چیدن ثمر آن بهره کافی خواهد برد.

درباره ایل بزرگ و حماسه‌ساز قشقایی

ایل قشقایی علاوه بر اینکه خدمات بسیاری به فرهنگ و ادب و موسیقی و هنر و صنایعی چون مواد غذایی و لبنی و صنعت گردشگری و صنایع دستی این مرز و بوم نموده در بزنگاه‌های مختلف وفاداری و ایثار خود را به رخ همگان کشیده که از جمله آن مبارزه با استعمار بریتانیا و دفاع جانانه از وطن است که در تاریخ نامش را جاودانه نموده و استعمار انگلیس همواره از شنیدن نام عشایر جنوب به ویژه ایل قشقایی لرزه بر اندامش می‌افتد.

علاوه بر آن تقدیم 3330 شهید والامقام در دفاع از مرزهای میهن اسلامی ایران در برهه‌های مختلف به ویژه در دوران دفاع مقدس نشانگر روح حماسی و سلحشور و بیگانه‌ستیز این ایل بزرگ است که حدود نیمی از این تعداد یعنی 1500 شهید گرانقدر متعلق به استان فارس است و سال گذشته نیز کنگره‌ای در همین خصوص در استان فارس برپا شد و جا دارد متولیان امر و فعالان فرهنگی در معرفی تاریخ سراسر افتخار این ایل بزرگ، آداب و رسوم، موسیقی و شعر و مفاخر آن به نسلهای جدید بکوشند.

پایان پیام/ ف

منبع خبر "خبرگزاری فارس" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.