به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، بر اساس گزارش جهانی ریسک‌های مجمع جهانی اقتصاد در سال ۲۰۲۳، تغییرات آب‌وهوایی شدید به‌عنوان دومین خطر بزرگ جهان در دو سال آینده و سومین خطر بزرگ در ۱۰ سال آینده رتبه‌بندی شده است. بزرگترین خطر در ۱۰ سال آینده به عنوان یک شکست در کاهش تغییرات آب‌وهوایی است.
اکثریت مردم جهان به گرمایش و تغییرات اقلیمی تفاوت دقیقی ندارند و تصور می کنند اگر دمای زمین چند درجه گرمتر یا سردتر باشد تاثیر زیادی بر زندگی روزمره نمی تواند داشته باشد. حقیقت این است که این تفکر درست نیست.
گرمایش زمین مبحث بسیار جدی است که مورد توجه جمعی زیادی از مردم جهان نیست. گرمایش زمین می تواند زندگی تک به تک افراد این کره خاکی را از متمول ترین تا فرودست ترین تحت تاثیر قرار دهد. گرمایش زمین هر چند هنوز در نقطه توجه ساکنان جهان نیست ولی بزرگ ثروتمندان دنیا را به خود متوجه کرده است .
مسابقه طراحی و ساخت و تولید خودروهای برقی یکی از نشانه های توجه بزرگ ثروتمندان جهان به گرمایش زمین است که هر ثانیه بیشتر نفس انسان ها و حیوانات را به خطر می اندازد.
گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی با سرعت بالایی در حمله به گوشه به گوشه این زمین خاکی است، سرعتی که با خطاهایی که در گذشته انجام دادیم ما را در این نبرد تا امروز شکست خورده نشان می دهد و اگر در هر کشوری برایش تدبیری جدی اندیشیده نشود می تواند تمام اقشار آن جامعه و حیات وحش و محیط زیست آنها را به بدبختی و مرگ و نابودی بکشاند.
واقعیت این است که در عصر یخبندان دما ۶ درجه از دمای کنونی زمین سردتر و در زمان دایناسورها دمای زمین ۴ درجه گرمتر از دمای کنونی زمین بود. در آن زمان تمساح در آبهای دایره قطبی براحتی زندگی می کردند.
تغییرات دمایی کوچک زمین، می تواند تاثیرات بسیار عمیقی بر شرایط زندگی زمینی ها بگذارد. بنابراین جلوگیری از گرم شدن زمین تلاشی برای نجات حیات در زمین است.
با توجه به تحقیقات علمی در مورد اثرات بالقوه تغییرات اقلیمی در ایران، این احتمال وجود دارد که ایران در سال های آینده با چالش ها و مخاطرات مختلفی روبرو شود.
برخی از این اثرات شامل افزایش خشکسالی، موج گرمای شدیدتر، کمبود آب، بیابان زایی و افزایش سطح دریاها در امتداد سواحل جنوبی آن شود. برای مقابله با این چالش ها، دولت باید اقدامات متعددی انجام دهد.
به عنوان مثال، می‌تواند سرمایه‌گذاری در منابع انرژی تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و بادی، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، بهبود شیوه‌های مدیریت آب، ترویج کشاورزی پایدار و اجرای سیاست‌هایی برای حفظ منابع طبیعی را در اولویت قرار دهد.
همچنین می تواند برای افزایش آگاهی عمومی در مورد تأثیرات تغییرات آب و هوا و تشویق افراد و مشاغل به اتخاذ شیوه های پایدارتر کار کند.
دامداری بزرگترین تولید کننده گازهای گلخانه ای در صنعت کشاورزی است. متان تولید شده ۲۸ برابر دی اکسید کربن در گرم شدن زمین موثر است و اکسیدهای نیتروژن ۲۶۵ برابر دی اکسید کربن در گرم شدن زمین تاثیر دارند. تولید سالانه متان و اکسیدهای نیتروژن معادل تولید ۷ میلیارد تن دی اکسید کربن یا ۸۰ درصد گازهای گلخانه ای صنعت کشاورزی است. اگر روش‌های جدیدی در دامداری مورد استفاده قرار نگیرد این عدد رو به افزایش خواهد بود.
از بین رفتن جنگل‌های جهان سالانه ۱/۶ میلیارد تن دی اکسید کربن به دی اکسید کربن اتمسفر اضافه می کند. در جهان حدود یک میلیارد گاو برای گوشت و فرآورده های لبنی در حال پرورش هستند. متان متصاعد شده از سیستم گوارشی این گاوها برابر با ۲ میلیارد تن دی اکسید کربن در سال است که ۴ درصد گازهای گلخانه ای تولید شده در جهان است.
مشکل متصاعد شدن گازهای گلخانه ای از سیستم گوارشی مختص به گاو نیست و تمام نشخوارکنندگان مثل گوسفند، بز، آهو و شتر همین مشکل را دارند. گذشته از گازهای سیستم گوارشی نشخوارکنندگان، فضولات آنان نیز حاوی گازهای قوی گلخانه ای است که عمدتا اکسیدهای نیتروژن، مقداری متان، سولفور و آمونیاک است.
تقریبا نیمی از گازهای گلخانه ای مربوط به فضولات مربوط به فضولات خوک است و مابقی از فضولات گاو است. فضولات حیوانی رده دوم تولید کننده گازهای گلخانه ای در صنعت کشاورزی بعد از گازهای سیستم گوارشی هستند.
محققان راههای زیادی برای کم کردن گازهای گلخانه ای تولید شده توسط نشخوارکنندگان را آزمایش کرده اند مانند واکسینه کردن آنها یا اضافه کردن مواد غذایی مخصوص که بتواند تولید گاز های گلخانه ای آنها را محدود کند ولی تمام این تلاش‌ها شکست خورده اند. تنها آزمایشی که اخیرا موفقیت آمیز بوده است، ترکیبی است به نام نیترواوکسی پروپانل -۳ است که توانسته گاز متان متصاعد شده از گاو را تا ۳۰ درصد کاهش دهد ولی مشکلات اجرایی این کار هنوز اجازه نداده که این کار در مقیاس تجارتی به انجام برسد. ولی دلایل زیادی وجود دارد که امید به کم کردن گازهای گلخانه ای نشخوارکنندگان را زیاد می کند. تکنولوژی‌های جدید در حال شکل گرفتن هستند.
اصلاح نژادی دام‌ها راه دیگری است که مد نظر قرار گرفته شده چرا که آزمایشات ثابت کرده که بستگی به محل زندگی گاوها میزان تولید گازهای گلخانه ای آنها متفاوت است. بعنوان مثال گاوهای پرورش یافته در آمریکای جنوبی ۵ برابر بیشتر از گاوهای پرورش یافته در آمریکای شمالی متان تولید می کنند. این مقدار برای گاوهای پرورش یافته در آفریقا بیشتر است.
اصلاح نژادی دام‌ها راه دیگری است که مد نظر قرار گرفته شده چرا که آزمایشات ثابت کرده که بستگی به محل زندگی گاوها میزان تولید گازهای گلخانه ای آنها متفاوت است. بعنوان مثال گاوهای پرورش یافته در آمریکای جنوبی ۵ برابر بیشتر از گاوهای پرورش یافته در آمریکای شمالی متان تولید می کنند. این مقدار برای گاوهای پرورش یافته در آفریقا بیشتر است.
راه دیگر برای کم کردن تولید گازهای گلخانه ای جلوگیری از اسراف مواد غذایی و خصوصا گوشت است. در اروپا، کشورهای صنعتی آسیا و مناطق جنوب صحرای آفریقا بیش از ۲۰ درصد غذا به دور ریخته می شود. در آمریکا مقدار دورریز غذا حدود ۴۰ درصد است. جلوگیری از اسراف غذا نه تنها به حل مشکل گرسنگی در جهان کمک می کند، بلکه از تولید ۳/۳ میلیارد تن متان که از غذاهای فاسد شده تولید می شوند جلوگیری می کند.
خبرنگار : آزاده مختاری
