بررسی سفره‌های آب زیر زمینی برای حل چالش‌های زمین‌شناسی

صدا و سیما دوشنبه 01 خرداد 1402 - 11:26
عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز در تحقیقی به بررسی روش تخمین جریان تبادلی بین مجاری و ماتریکس در آبخوان‌های کارستی پرداخته است .

بررسی سفره‌های آب زیر زمینی برای حل چالش‌های زمین‌شناسیبه گزارش خبرگزاری صدا و سیما، به نقل از روابط عمومی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور (INSF)، مطالعات زمین‌شناسی و زیستی جزو اولویت‌های این صندوق برای حمایت است و از این رو طرح‌های زیادی در قالب‌های مختلف و در این زمینه به سامانه صندوق ارسال شده که پس از گذراندن مراحل، مورد حمایت نیز قرار گرفتند.
ضرغام محمدی دکتری تخصصی و کارشناسی ارشد خود را در رشته زمین‌شناسی - آبشناسی (هیدرولوژی) از دانشگاه شیراز کسب کرد و همچنین کارشناسی رشته زمین‌شناسی - محض از دانشگاه بیرجند دارد.
آبخوان‌ها یا سفره‌های زیر زمینی، قسمتی از پوسته زمین است که سوراخ‌ها یا خلل و فرج سنگ‌های آن از آب مملو و اشباع شده باشد. معمولاً منافذ و سوراخ‌های سنگ‌ها بر اثر بارندگی‌های ممتد از آب پر و با رسیدن به سطح غیرقابل تراوشی مانند سنگ‌های رسی در همان‌جا متوقف و به شکل چشمه‌سار‌های مختلفی در سطح زمین آشکار می‌شود.
متناسب با خارج شدن آب از این چشمه‌ها سطح آب‌های زیرزمینی افت می کند و پایین می‌رود. قاعدتاً سطح آب‌های زیرزمینی در فصل‌های مرطوب بالا می آید و برعکس در فصل‌های خشک پایین می‌رود، ولی هیچگاه از سطح معینی بالاتر یا پائین‌تر نخواهد رفت.
آقای محمدی درباره این طرح گفت: مطالعه آبخوان‌های کارستی به دلیل ناهمگنی ذاتی در خصوصیات هیدرولیکی و شرایط جریان آب‌زیرزمینی پیچیدگی فراوانی دارد چرا که آبخوان‌های کارستی دارای ماهیت تخلخل دوگانه در جریان آب زیرزمینی هستند.
وی ادامه داد: این آبخوان‌ها بیشتر دارای تخلخل دو یا سه‌گانه هستند به‌طوری‌که حداقل وجود تخلخل زمینه‌ای (Matrix) و مجرایی (Conduit) از شرایط پایه‌ای این آبخوان‌هاست.
عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز بیان کرد: در بسیاری از موارد ارتباط هیدرولیکی بین تخلخل زمینه‌ای و مجرایی در این آبخوان‌ها وجود دارد و البته جریان تبادلی نیز تأثیر مستقیم بر روی شرایط جریان آب‌زیرزمینی در آبخوان‌های کارستی دارد.
آقای محمدی افزود: همچنین جریان تبادلی در گسترش آلاینده‌ها در آبخوان‌های کارستی مورد توجه قرار گرفته است. با این حال تغییرات زمانی و مکانی جریان تبادلی در آبخوان‌های کارستی به‌طور کامل شناخته شده نیست. به همین دلیل این تحقیق در راستای ارزیابی میزان و نحوه اثرگذاری جریان تبادلی بر روی هیدروگراف چشمه‌های کارستی انجام شد.
این محقق و پژوهشگر در ادامه گفت: این تحقیق در جستجوی دست‌یابی به روشی کاربردی در برآورد میزان جریان تبادلی در آبخوان‌های کارستی انجام شده است و برای انجام این تحقیق در مرحله اول از مدل‌های مفهومی فرضی در آبخوان‌های کارستی و سپس از داده‌ها و اطلاعات موجود از آبخوان‌های کارستی در مقیاس صحرایی استفاده شد.
آقای محمدی خاطر نشان کرد: ارزیابی روش رایج برآورد میزان جریان تبادلی در شرایط مختلف هیدروژئولوژیکی در آبخوان‌های کارستی و ارزیابی اثرگذاری جریان تبادلی در هیدروگراف چشمه‌های کارستی از اهداف انجام این طرح بود

منبع خبر "صدا و سیما" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.