خبرگزاری فارس ـ اراک؛ «مریم محمدی» دانشجوی دانشگاه شریف و فعال حوزه اندیشه اسلامی است که اخیرا به همراه جمعی از دانشجویان با مقام معظم رهبری دیدار کرد.
نخبه فرهنگی استان مرکزی که دانشجوی کارشناسی مهندسی متالوژی دانشگاه صنعتی شریف است تاکنون سه بار توفیق دیدار با مقام معظم رهبری را داشته است که در آخرین دیدار خود با آقا به عنوان یکی از دانشجویان نخبه فرهنگی به ایراد سخنرانی پرداخت.
یکی از محورهای سخنرانی این فعال حوزه اندیشه اسلامی پیرامون موضوع «زنان و نشریات» بود که در گفتوگوی قبلی فارس با وی اینجا بخوانید، پیرامون آن بحث و گفتوگو شد، از دیگر نکاتی که این فعال دانشجویی به آن تأکید داشت، در خصوص موضوع خانواده و جوانان بود که طی گفتوگو با خبرنگار فارس به سوالات پاسخ داد که در ادامه میخوانیم.
فارس: به عنوان فعال حوزه اندیشه اسلامی نحوه صحبت کردن با جوانان در رابطه با مسائل اعتقادی چگونه باید باشد؟
محمدی: به عنوان فعال حوزه اندیشه اسلامی در خصوص نحوه صحبت کردن با جوانان در رابطه با مسائل اعتقادی معتقد هستم یکی از مسائل بسیار مهم در این حوزه ادبیات سازی است، ما یک سری مفاهیم عمیق و والا و کاربردی و دوست داشتنی داریم که وقتی به کتابهای مختلف فلسفه اسلامی یا بحثهای اندیشه اسلامی سر میزنیم واقعاً انسان از مفاهیم آنها لذت میبرد، بنابراین ما چنین چیزهایی را داریم و خلع اندیشهای و محتوا نداریم و طوری نیست که دست ما از محتوا کوتاه باشد اتفاقاً دست ما از محتوا پر است.
فارس: خلع ما کجاست؟ و چه چیزی مانع انتقال درست محتوا به جوانان میشود؟
محمدی: خلع مهم ما در ادبیات انتقال این مفاهیم به جوانان است، یعنی ما یک چیز خوبی داریم که نمیتوانیم آن را به خوبی ارائه کنیم و به ادبیات جوانان و دانشجویان نزدیک نیست چراکه دانشجو یک ادبیات و فضای خاصی برای خود دارد و با مثالهایی ارتباط میگیرد و در اتمسفر خاصی زندگی میکند و باید بدانیم ما چقدر به این اتمسفر نزدیک هستیم که این محتوا را درونی سازی به این افراد منتقل کنیم..
به طور مثال وقتی از مسئله توحید برای جوانان صحبت میکنیم دانشجو فکر نکند یک مطلب تئوری کلیشهای که هر ساله در کتابهای دینی تکرار میشده و حالا دوباره تکرار میشود را به آنها انتقال میدهیم، در حالی که توحید یک ابزار برای زندگی و یک مقوله برای خوب زندگی کردن و خدایی زندگی کردن است.
ما چون به فضای زندگی، دنیا و اتمسفر دانشجو نزدیک نیستیم نمیتوانیم مفهوم توحید را اینگونه مطرح کنیم که «خدایی یکی است» نمیخواهم بگویم جمله غلط است بلکه میگویم جمله کافی نیست، در دنیای امروز که هر کسی یک تزی ارائه میکند و هر کسی سعی میکند افکار را به سمت خود جلب کند و هر تربیونی فعال شده و سعی دارد ذهنیتها را تغییر دهد این مفهوم نمیتواند کافی باشد هر چند اصل توحید هم تنها به این معنا نیست، ما مقوله به اسم توحید داریم که قرار است زندگی ما را زیر و رو کند و دنیای ما را متحول کند ولی چون ادبیات آن را نساختیم و به فضای دانشجویی نزدیک نیستیم توحید را تقلیل میدهیم به این جمله که خدا یکی است.
فارس: روش درست صحبت کردن با جوانان پیرامون این موضوعات چیست؟
محمدی: ما باید به دنیای جوانان و دانشجویان نزدیکتر شویم و ادبیات متناسب با خود آنها را استخراج کنیم و الآن میبینید بازیگرانی به لحاظ محتوایی حرفشان شنیده میشد که میتوانند مثالهای خوبی را بیان و متناسب با فضای جوانان یک سری مسائل را مطرح کنند طوری که درد دانشجو را بفهمند و از همانجا مطالب را ارائه کنند.
ما باید به دنیای جوانان و دانشجویان نزدیکتر شویم و ادبیات متناسب با خود آنها را استخراج کنیم
مسئلهای دیگری که در این زمینه مطرح است تقابل و ارائه حرف ما در کنار مکاتب، ادیان و اندیشههای فکری است و اینکه بتوانیم شبهات جوانان را پاسخ دهیم که به اعتقاد بنده در این حوزه نیز ضعف داریم، دانشجو شبههای را در فضای مجازی و تربیونهای دانشگاه و غیره میشنود و خود فرد که به دنبال حل این شبهه نمیرود و متأسفانه مسئله جدی است که بچهها به لحاظ محتوایی و مطالعاتی خیلی منفعل هستند و دچار رکود و خمیدگی شدهاند که این یک چالش بسیار جدی است که در جای خود باید به آن پرداخته شود اما ما هم خود را در جایگاه مواجه شدن و پاسخگویی به شبهات قرار نمیدهیم.
بحثهای روز بسیار زیاد است مثلاً از بحثها و شبهات اقتصادی گرفته تا بحثهای کلان علمی که آیا اصلاً ما علم اسلامی داریم یا خیر؟ تا اینکه شما یک مسئله جزئی و رو بنایی را که آیا حقوق زنان باید با مردان مساوی باشد یا خیر؟ در حالی که اینها شبهات بسیار قدیمی هستند ولی هنوز در ذهن جوانان و دانشجوی ما حل نشده است و ما این مطالب را ارائه نکردهایم و این مطالب تنها در کتاب باقی مانده است و در فضایی که دانشجو سخن متضاد به این معارف اسلامی دارد هیچگونه ورودی نداشتهایم و شبهات را برطرف کنیم، هرچند فرد با کمی تفکر متوجه سطح پاسخگویی به آن شبهه میشود لذا در حوزه ارائه نکات محتوای اصیل اسلامی خوب عمل نکردیم و ادبیات سازی نداشتهایم و در نقطه مقابل آن در مقام پاسخ به شبهات نیز به خوبی نتوانستهایم با دانشجویان ارتباط برقرار کنیم و حرف خود را به آنها انتقال دهیم.
فارس: در حوزه دانشجویی شرایط چگونه است؟
محمدی: در حوزه دانشجویی هم خلعهای بسیاری وجود دارد که سبب میشود نتوانیم این فضا را پیش ببریم، مثلاً دانشجو به روزمرگی دچار شده و آرمانهای بلند ندارد و به نظر من نظام مسائل دانشجو خیلی تنزل پیدا کرده است، در قسمتی از متن خود در ارائه به مقام معظم رهبری به این مطلب پرداختیم که در ذهن دانشجوها نظام مسائل واقعی وجود ندارد و سطح مسائل دانشجویی نهایتاً به «زن، زندگی، آزادی» خلاصه میشود که یک مطلب بسیار سطحی است در حالی که اگر شما قصد مقابله با نظام را دارید باید درست، اندیشهای و با اساس مقابله کنید نه اینکه مقابله سطحی داشته باشید، واقعاً سطح مطالبات، سطح دغدغهها و مسائل بسیار سطحی شده است و ما نتوانستهایم نیازهای اصلی را به بدنه دانشجویی و جامعه تزریق کنیم، یک وقتهایی وجود داشت که توانستیم این کار را انجام دهیم.
دانشجو به روزمرگی دچار شده و آرمانهای بلند ندارد و به نظر من نظام مسائل دانشجو خیلی تنزل پیدا کرده است
یک زمان گفتیم که «انرژی هستهای حق مسلم ماست» که به نظر من این یک دغدغه اصیل مبنایی بوده که توانست به دانشگاه و بدنه عام جامعه انتقال پیدا کند و حرف همه مردم شده انرژی هستهای حق مسلم ماست، این یک سیستم نیازسازی و ارائه اولویتها به ذهنیات جامعه و افکار عمومی است و الآن ما این مسئله را نداریم، یعنی نیازهای جامعه بهواسطه تربیونهای خارج از جامعه و خارج از جمهوری اسلامی ساخته میشود چراکه عمده نیازها ساخته میشود و نیازهای مختلف داریم و حال کدام نیاز برای ما اولویت، مسئله و دغدغه شود کاری است که رسانهها بسیار در آن اثر دارند و این نیازسازی برای مخاطب اصلاً وجود ندارد چه قشر فرهیخته و بدنه دانشگاهی باشد که نیازهای اصلی را مطالبه کند و چه عموم مردم باشد.
فارس: به نظر شما چرا دغدغه جوانان تنزل پیدا کرده و دغدغههای برخی از دانشجویان سطحی شده است؟
محمدی: یکی از دلایل اساسی اینکه دغدغههای دانشجوها سطحی شدند و یک فضای عمقی ندارند و مسئله ذهنی آنها تنزل پیدا کرده این است که هیچ برنامهای برای ذهنیتهای دانشجویی و بدنه مردم نداریم و اینکه این قشر الآن به چه موضوعی فکر کنند خوب است، این موضوع که به چه فکر کنند بسیار مهم است و الآن به وسیله شبکههای خارجی، ماهواره، اینستاگرام و غیره مدیریت میشود و این شبکهها میگویند که یک جوان ایرانی به چیزی فکر کنند و جوان ایرانی در یکسری جاها قوه تشخیص خوبی ندارد و به چیزی استدلال میکند که این شبکهها استدلال میکنند، چراکه وقتی نسبت به یکسری از مسائل خالی از ذهن باشید جوانه اولیه که در ذهن شما کاشته میشود آن هویت اصلی شما را تشکیل میدهد لذا این یک مسئله بسیار مهم است که نیاز است به آن پرداخته شود و نباید تنها دغدغه ما پاسخگویی به نیازها باشد نباید اجازه دهیم زن، زندگی، آزادی بیاید بعد بگوییم این مسئله بد است لذا باید یک اقدام آفندی داشته باشیم و نباید در حوزه فرهنگی همیشه پدافندی عمل کنیم و این محقق نمیشود مگر اینکه ما به نظام نیاز سازی به آدمها خوب فکر کنیم و به نظر میآید این یک اولویت فرهنگی است.
فارس: به نظر شما با توجه به وجود خانوادههای آسیب دیده در جامعه، چه طور باید از دل این خانوادهها جوانان آینده ساز بیرون بکشیم؟
محمدی: اتفاقا یکی از دغدغههایی که بسیار وجود داشت و نتوانستیم در متن ارائه خدمت مقام معظم رهبری به آن بپردازیم مسئله خانوادهای آسیبدیده است، اگر الآن واقعیت جامعه را نگاه کنیم به نظر من یکسری خانوادههایی داریم که به لحاظ فرهنگی، اقتصادی و اتمسفری که در خانواده وجود دارد دچار آسیب هستند، مسئله اقتصادی در صمیمیتی که در خانواده وجود دارد و فضای تربیتی که در خانواده ایجاد میشود، تاثیر دارد.
خانواده مهمترین بستر تربیتی ما در فضای انسانی است و اگر قرار است شما یک انسان درست تربیت کنید مهمترین رکن آن خانواده است و حالا این خانواده به نوعهای مختلف در جامعه فعلی چه به لحاظ اقتصادی و چه لحاظ فرهنگی و رسانهای مورد خدشه قرار میگیرد.
در صدا و سیما و شبکههای داخلی نیز در مواردی عنصری فردی و عنصری که چیزهای دیگری باید به رشد آن کمک کنند بازنمایی میشود لذا در این فضا خانواده دچار آسیب شده است و نه برنامهای برای آموزش والدین داریم و نه برنامهای برای کمک فکری به والدین داریم.
چرا هیچ زیرساخت بهینه و درستی در زمینه کمک به خانواده نیست به این لحاظ که ارتقاء پیدا کند و در مقابل این همه عامل تخریبکننده؛ زیرساختهای تقویتکننده داشته باشیم
الآن چند درصد عموم جامعه مشاوران امین در دسترس دارند به عنوان مثال مادری با فرزند خود به مشکل برخورده است و نیاز به مشاوره دارد و یک اتفاق روتینی است که ممکن است در هر خانوادهای وجود داشته باشد چرا هیچ زیرساخت بهینه و درستی در زمینه کمک به خانواده نیست به این لحاظ که ارتقاء پیدا کند و در مقابل این همه عامل تخریبکننده؛ زیرساختهای تقویتکننده داشته باشیم.
لذا همین مسئله مشاور جزو مسائل سادهای است و آموزشی که باید به والدین ارائه شود، چرا هیچگونه آموزشی وجود ندارد به طور مثال زمانی که فردی ازدواج میکند به طور کلی رها میشود و اگر خود فرد در این زمینه دغدغه داشته باشد و خیلی به فکر باشد کتابی را میخواند و جلسهای را شرکت میکند در حالی که عمده خانوادههای ما با توجه به وضعیت اقتصادی کشور تنها میتوانند به مسئله معیشت فرزندان خود برسند بنابراین چرا نباید از سوی نهادهای دولتی و فرهنگی یک آموزش مناسب وجود داشته باشد؟
در جامعه فعلی یکسری خانوادههای آسیبدیده وجود دارد که در بستر این خانوادهها لاجرم افرادی تربیت میشوند، ما چه برنامهای داریم که این بچه کمتر تحت تاثیر خلعهایی که در خانوادهاش وجود دارد قرار بگیرد؟ بسیاری از افرادی که در جنبشهای اخیر فعالیت داشتند و جزو عناصر مخرب بودند به لحاظ خانوادگی قوام داشتند و دچار خلع و آسیب بودند، چه برنامهای برای این افراد داریم و چرا این افراد در جامعه به رسمیت شناخته نمیشوند و هیچ تریبونی ندارند؟
بسیاری از افرادی که در جنبشهای اخیر فعالیت داشتند و جزو عناصر مخرب بودند به لحاظ خانوادگی قوام داشتند و دچار خلع و آسیب بودند، چه برنامهای برای این افراد داریم و چرا این افراد در جامعه به رسمیت شناخته نمیشوند و هیچ تریبونی ندارند؟
سؤال اینجاست نیاز اصلی این قشر از جامعه چه هست و چرا کسی به فکر برطرف کردن این نیازها نیست؟ وقتی فردی در خانوادهای بزرگ میشود که مادر خانواده سرپرست خانوار است و یا پدر خانواده معتاد است و یا به لحاظ فرهنگی دچار آسیب هستند و مشکلاتی بین پدر و مادر وجود دارد؛ این حقیقت وجود دارد که چنین افرادی به لحاظ روحی دچار آسیب هستند و ما چهکاری میتوانیم انجام دهیم که بخشی از این آسیبها ترمیم شود؟ چراکه این افراد قشری از جامعه ما هستند لذا این یک مسئله بسیار مهم است که اخیراً دغدغه این مسئله را داریم که خانوادههای آسیبدیده کجای برنامههای فرهنگی مملکت ما قرار دارند.
فارس: سخن پایانی؟
محمدی: یکی از مباحث و مشکلات ما بحث مد و پوشاک است که در کشور ما یک مسئله رها شده است و الآن هزینه بیحجابی بسیار کمتر از هزینه محجبه بودن است و یک پوشش نرمال درست و حسابی در دسترس زنان نیست، این مسئله متولی زیاد دارد اما متأسفانه دلسوز ندارد.
چرا کسی به این مسئله توجه ندارد و فکر نمیکند؟ آیا مافیایی پشت این قضیه است؟ اگر خانمی قصد خرید چادر داشته باشد باید دسته چک همراه داشته باشد و جدا از چادر در حد یک پوشش نرمال هم اصلاً موجود نیست اما اگر بخواهد یک یا دو درجه پایینتر بیاید میشود چیزی که سه الی چهار روز بگردد و آن را هم با قیمت بالا پیدا کند، لذا برای داشتن یک مملکت اسلامی این یک مسئله بسیار ساده است که نمیدانم چرا به آن توجه نمیشود.
پایان پیام/
