عصر ایران ؛ نهال موسوی - چند روز قبل خبری مبنی بر ممنوع‌الکاری* 5 خواننده موسیقی اعلام شد که با جنجال زیادی همراه بود و طبیعتا بعد از انتشار بازتاب زیادی در پی داشت.
بهمن بابازاده (فعال حوزه موسیقی) در توییتی نوشته بود: «رضا صادقی، محسن یگانه، امیر مقاره (ماکان بند)، بابک جهانبخش و امید حاجیلی ممنوع‌الکار شده اند. گفته شده علاوه بر ممنوع‌الکاری، تعدادی از این چهره‌ها از جمله رضا صادقی و امیر مقاره ممنوع‌الخروج نیز شده‌اند.»
در پی انتشار این خبر محمد معتمدی (خواننده) در یک استوری در صفحه اینستاگرامش به بهمن بابازاده تاخت و نوشت: «خبر ممنوع‌الکار شدن تعدادی از هنرمندان موسیقی ایران در فضای مجازی کذب و شایعه است. این‌ونه شایعه سازی‌ها موجب بدتر شدن اوضاع نابسامان موسیقی کشور می شود. [...] همیشه منبع خبر را جویا شوید.» البته معتمدی چند ادعا هم در زمینه بهمن بابازاده مطرح کرده که به هرحال نظر شخصی اوست.
باز در همین این ارتباط خبرگزاری رکنا ادعا کرد: محسن یگانه گفته او ممنوع‌الکار نیست ولی چند ساعت بعد محسن یگانه در صفحه اینستاگرامش پستی منتشر کرد و عکس خبرگزاری رکنا را هم گذاشت و نوشت: «من اصلا مصاحبه نداشتم با کسی! متاسفانه کنتور هم نداره انگار!!! همینقدر ول…» در واقع به شکلی سربسته ادعای خبرگزاری رکنا را رد کرد ولی صراختا هم نگفت ممنوع‌الکار است یا خیر؟ برخی اما همین نوشته را دال بر ممنوع‌الکاری او دانستند.
محمد مهدی اسماعیلی وزیر ارشاد، در مصاحبه‌ای مفصل این قضیه را خبرسازی خواند و گفت: «شبکه رسانه‌ای ما باید بررسی کند که چطور امکان دارد تصمیمی که گرفته نشده است، به یک‌باره رسانه‌ای و درباره آن بحث می‌شود. این موارد مقررات خاصی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دارد، ترتیب‌های روشنی داریم که بر اساس آنها بررسی می‌شود و اگر مشکلی باشد به افراد اعلام می‌شود و اصلا مخفی نیست.
مشخص است که اگر برای کسی در این زمینه مشکلی پیش بیاید، جهت برگزاری کنسرت او موافقت نمی‌شود. حال درباره جوسازی‌های رسانه‌ای، دیروز از همه بخش‌ها خواستم به اینگونه شایعه‌سازی‌های رسانه‌ای پایان دهند. اجازه ندهیم که افرادی با انگیزه‌های مختلف ایجاد التهاب کنند. حوزه فرهنگ و رسانه قواعد روشنی دارد و متولی آن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
مثل هر صنف دیگری ممکن است اگر کسی جایی تخلفی کرده باشد، طبق مقررات به آن رسیدگی می‌شود؛ حال اگر به جمع‌بندی برسند، به خود فرد اعلام می‌شود و در کارهایش تاثیر دارد. اینکه یک نفر اعلام کند و کلی خبر ایجاد کند جز شایعه‌سازی چیز دیگری نیست و من از اساس این نوع خبرسازی‌ها را رد می‌کنم. هنردوستان حتما موارد اینچنینی را از طریق اعلام رسمی وزارت فرهنگ و نهادهای متولی در این حوزه دنبال کنند.»
اما بعد از این گفته‌های وزیر ارشاد رضا صادقی به صراحت در صفحه اینستاگرامش از ایشان جواب خواست: «لطفا خیلی واضح و رسمی بفرمایید در رسانه ها که بنده در حال حاضر ممنوع الکار و ممنوع الخروج هستم یا خیر؟! تا تکلیف بنده و رسانه های بقول شما فرافکن مشخص بشه ...»
البته قبل از این درخواست موقعیت خود را تشریح کرد و نوشت: «آقای وزیر محترم پاسخگوی فرهنگ عرض سلام ؛ مصاحبه ای از شما رو دیدم که تلویحا و صرفا شفاها از هنرمندان و خوانندگان برای بار چندم حمایت کردید و باز فرمودید ممنوع الکاری و ... فرافکنی برخی رسانه هاست و چیزی باشه همان موقع رسما اعلام می شود.
بنده به شخصه رسانه ها رو همواره حامی و همراه وصدای مردم و هنرمندان دیدم اما اگر حرفشان صحیح نیست که هست از شما خواهش می کنم بدون هیچ رودربایستی به بنده در رسانه ها پاسخ بدید که اگر بنده ممنوع الکار نیستم پس چرا جلوی فروش بلیط شهر سمنان گرفته شده و هیچ کس پاسخگو نیست؟!
چرا از بیست اردیبهشت تمام فعالیتهای من رو متوقف کردن و جوابی هم از کسی نگرفتم؟
بنده با دفتر موسیقی تماس گرفتم و جواب درستی در تایید یا رد ندادن و گفتن پیگیر میشن و به همین دلیل من دو هفته سکوت کردم که موضوع بررسی بشه که جوابی نگرفتم...
و امروز مواجه شدم با بیان اینکه کل مطلب شایعه است و و و … لطفا خیلی واضح و رسمی بفرمایید در رسانه ها که بنده در حال حاضر ممنوع الکار و ممنوع الخروج هستم یا خیر؟! تا تکلیف بنده و رسانه های بقول شما فرافکن مشخص بشه ...»
از طرفی دیگر هم امید حاجیلی هم اعلام کرد: که او مدتهاست ممنوع الکار است و تمام پیگیری‌های او از دفتر موسیقی، معاونت هنری و حراست وزارت ارشاد بی نتیجه بوده است. (البته این پست در فضای مجازی منتشر شد ولی در صفحه اینستاگرام خود امید حاجیلی هم اکنون چنین پستی وجود ندارد و شاید پاک کرده باشد)
امیر مقاره (ماکان بند) هم از اتفاقات دیگری گله کرد و در یک استوری اعلام کرد که چرا کسی که به من توهین کرده ممنوع الکار نمی‌شود و ...
خوب ببینید که چه هرج و مرجی برپاست. بعد از تمام این اتفاقات باید یک پرسش ساده را مطرح کرد مشکل از کجاست؟ چرا چنین جار وجنجالی به راه افتاده است؟ چرا یک شخص با یک توییت می‌تواند چنین وزارت ارشاد را به چالش بکشد که وزیر خود شخصا توضیح دهد و همه این اتفاقات را یک خبرسازی بخواند؟
مشکل از اینجاست که در سیستم کار و ممنوع الکاری هنرمندان - در این مورد بخصوص خوانندگان - هیچ ضابطه مشخصی وجود ندارد و هر از گاهی به هر دلیلی یک شخص ممنوع الکار می‌شود. اگر در سیستم وزارت ارشاد نظم، ضابطه و قانون زوشنی وجود داشت آن موقع بسیار ساده هر کسی می‌توانست تشخیص دهد که آیا ادعاهای مطرح شده درست است یا غلط؟ راست است یا دروغ؟ جوسازی است یا واقعیت دارد و ...
بنابراین باید وزارت ارشاد شفاف و صریح پاسخگو باشد تا با هر ادعا و هر حرفی کار به اینجا نکشد و هیچ کسی نتواند با یک توییت چنین جنجالی به راه اندازد.
وقتی که از طرف وزارت ارشاد به شکل مشخص اعلام نمی‌شود که چه اشخاصی و به چه دلیلی ممنوع الفعالیت یا ممنوع الکار هستند بازار این حدس و گمان‌ها هم داغ می‌شود.
مشکل از نبودن یک سیستم مشخص ضابطه‌مند و پاسخگو در ارتباط با فعالیت هنرمندان است. بهتر است از همین امروز شروع کنید و وزارت ارشاد جواب پرسش‌های صریح رضا صادقی را بدهد تا تکلیف همه مشخص شود، هم خواننده و هم مخاطب و هم بقیه.
نظر شخصی و امید همیشگی بنده این است که هیچ هنرمندی ممنوع الکار نشود ولی به جای پرداختن به منبع شایعه، خبرسازی و ... (که قطعا عمل درستی نیست) سیستمی راه اندازی کنید و راه حلی اتخاذ کنید که از بوجود آمدن چنین موقعیت نامشخص و مه آلودی جلوگیری کند.
------------------------------
*توضیح عصر ایران دربارۀ اصطلاح «ممنوع‌الکار»: عصر ایران و نویسنده آگاه‌اند که واژۀ «کار» فارسی است و بدین اعتبار «ال» عربی نمی‌پذیرد اما مشکل این است که «ممنوع‌الفعالیت» به جای ممنوع‌الکار هم منظور را نمی‌رساند. چرا که کار همان فعالیت نیست. بنابراین در توصیف ماجرا یا باید از همین ممنوع‌الکار استفاده می شد یا مثلا تعابیری چون "ممنوع –کار" یا "ممنوع از کار."
با احترام به ملاحظات ادبی و دستوری در نهایت همان "ممنوع‌الکار" ترجیح داده شد تا وافی به مقصود باشد چرا که حالا دیگر بخشی از واژگان فارسی است و همان گونه که کلماتی مانند "تحکیم" یا "انقلاب" به رغم شکل عربی در فارسی به معنی دیگری به کار می‌رود ممنوع‌الکار هم به رغم ظاهر عربی عملا فارسی شده است!
اصلا به گمان ما بهتر آن است که خود "ممنوع‌الکاری" برچیده شود تا دیگر نیاز نباشد آن را به کار ببریم ولو به صورت ممنوع‌الفعالیت یا ممنوع از کار یا ممنوع – کار چرا که هم مطابق قانون اساسی انسان در انتخاب شغل آزاد است و هم در اعلامیه جهانی حقوق بشر که ایران نیز بدان ملتزم و متعهد است بر آن تصریح شده است.
پس امید که ممنوع‌الکار یا ممنوع از کار یا ممنوع-کار یا ممنوع‌الفعالیتی نداشته باشیم تا بحث دربارۀ واژه هم درنگیرد!
