نادیا زکالوند: در کشورهایی که تزریق واکسن کرونا شروع شده است، افراد بسیاری پس از دریافت مرحله اول و دوم واکسن خود، واکنش‌های حساسیت پوستی از خود بروز دادند. در واقع بازوی آنها دچار واکنش‌های حساسیتی شد که پزشکان آن را «پدیده بازوی کوید۱۹» می‌گویند. اما علت این واکنش‌ها به تزریق واکسن چیست؟
بنابه گفته متخصصان بهداشت و سلامت، وقتی فردی واکسن کوید۱۹ دریافت می‌کند، سیستم ایمنی بدن او به‌منظور مقابله با پروتئین ویروسی، فعال می‌شود.
در حقیقت هنگام تزریق واکسن کرونا، مقدار بسیار کمی از ویروس کوید۱۹ که مضر نیست به بدن تزریق می‌شود تا بتوان فعالیت سیستم ایمنی بدن را تحریک کرد. وقتی این سیستم شروع به دفاع از بدن در برابر ویروس می‌کند، مقاومت کلی بدن در برابر ویروس کوید۱۹ افزایش می‌یابد و فرد پس از آن دچار علایم ویروس کرونا و عوارض مهلک آن نمی‌شود.
اما بازوی برخی از افراد که محل تزریق واکسن است، ۷ تا ۱۰ روز پس از تزریق واکسن، دردناک، قرمز و متورم می‌شود که این وضعیت تا چند روز با آنهاست. این علایم در تمام افراد مبتلا یکسان نیست. شدت آن در برخی ضعیف‌تر و در برخی دیگر قوی‌تر است. افرادی که دچار عوارض جانبی شدید این واکسن می‌شوند، علاوه بر درد و تورم، به تب و لرز، خستگی و سردرد هم مبتلا می‌شوند..
بنابه توضیح متخصصان بهداشت و سلامت، دلیل این واکنش آزادسازی گذرای واسطه‌های التهابی، مانند سیتکوین، در بدن است که موجب قرمزی و تورم در محل تزریق روی بازو که نزدیک گره‌های لنفاوی است می‌شود.
آیا درد بازو پس از دریافت واکسن طبیعی است؟
بنابر نظر مراکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها در آمریکا، دردناکی بازو یکی از عوارض جانبی واکسن کوید۱۹ است که دور از انتظار نبوده و احتمال آن می‌رفته است. در آزمایش‌های بالینی واکسن «جانسون‌اندجانسون» کوید۱۹، بیشتر داوطلبان شرکت‌کننده در این آزمایش‌ها درد و تورم بازو را تجربه کرده بودند. این وضعیت در بررسی‌های واکسن‌ها فایزر و مدرنا هم رخ داده بود و هنگام آزمایش‌های این دو واکسن، به‌ترتیب ۸۳ و ۸۴ درصد از داوطلبان آزمایش دچار درد و تورم در بازو شده بودند.
درد بازو پس از تزریق واکسن کوید۱۹ منحصر به این واکسن نیست. بسیاری از افراد پس از تزریق واکسن آنفلوآنزا دچار چنین واکنش‌هایی شدند. بنابراین درد بازو پس از دریافت واکسن کوید۱۹ مانند آن است و جای هیچ نگرانی ندارد. این مشکل معمولا پس از یک تا دو روز برطرف می‌شود.
همچنین اگر روی بازو و محل تزریق اندکی کبود شد، احتمالا سوزن سرنگ، رگ‌های بسیار نازک خونی زیر پوست را پاره کرده که موجب خونریزی کم و کبودی و کمی درد بیشتر می‌شود. این نوع کبودی معمولا تا دو هفته بعد از تزریق برطرف می‌شود.
چه موقع باید به دلیل درد بازو به پزشک مراجعه کرد؟
درد بازو پس از تزریق هر نوع واکسن، طبیعی است اما اگر فردی دچار واکنش‌های شدید شود، طبیعی نیست. در این واکنش‌ها، فرد ممکن است دچار تهوع و استفراغ، تورم صورت، کرخت شدن انگشتان دست و پا شود.
همچنین اگر کسی پس از تزریق علایم زیر را بروز داد، باید نزد پزشک برود:
* تب بالا
تب بالا خطرناک است و باید خیلی زود به آن رسیدگی شود.
* اگر فرد پس از دریافت هر نوع واکسن کرونا، دچار واکنش‌های حساسیتی مانند تنگی‌نفس، گرفتگی صدا، خس‌خس سینه، کهیر، رنگ‌پریدگی، ضعف جسمانی، تپش قلب بالا و سرگیجه شد باید به‌سرعت به مراکز درمانی مراجعه کند.
* اگر عوارض جانبی پس از چند روز فروکش نکرد یا شدت این عوارض پس از ۲۴ ساعت افزایش نشان داد باید نزد پزشک رفت.
چگونه می‌توان عوارض جانبی واکسن را تحمل کرد؟
اگر پس از دریافت هر نوع واکسن کوید۱۹، احساس درد و ناراحتی کردید می‌توانید با مصرف داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن و استامینوفن از درد آن بکاهید.
برای کاهش درد اقدامات زیر را انجام دهید:
* ابتدا یک پارچه کرطوب و خنک و تمیز بردارید و در محل تزریق قرار دهید.
* بازویتان را حرکت و ورزش بدهید.
اگر هم به تب خفیف مبتلا شدید:
* مقدار زیادی مایعات بنوشید.
* لباس نازک به تن کنید.
توصیه‌های کلی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها چیست؟
بنا به گفته متخصصان مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها در آمریکا:
* عوارض جانبی هر نوع واکسن کوید۱۹، ممکن است مانند واکسن آنفلوآنزا باشد و توانایی روزمره را تحت تاثیر قرار دهد، اما این عوارض باید پس از چند روز برطرف شوند.
* اکثر واکسن‌های کوید۱۹ را باید دو بار تزریق کرد تا بدن را در برابر ویروس کرونا ایمن کنند. بنابراین اگر بار اول دچار عوارض جانبی این واکسن شدید، نگران نباشید و تزریق دوم را هم انجام دهید، مگر اینکه پزشک تزریق دوم را منع کرده باشد.
* ایمن شدن بدن پس از تزریق واکسن معمولا مدت زمانی طول می‌کشد. در واقع یک تا دو هفته پس از تزریق واکسن وقت لازم است تا بدن در برابر ویروس کرونا مقاوم شود. بنابراین بعد از تزریق واکسن هم لازم است تمام پروتکل‌های بهداشتی رعایت شود.
کلام آخر اینکه، با وجود اینکه میلیون‌ها نفر از مردم دنیا در حال تزریق واکسن‌های کوید۱۹ هستند، پزشکان همچنان مراقب واکنش‌های احتمالی دیگر به این واکسن‌ها هستند تا اگر واکنشی غیرطبیعی در فردی مشاهده کردند، جلوی ادامه تزریق واکسن را بگیرند.
۴٧۴٧
