به گزارش خبرگزاری صدا و سیما آقای دکتر هادی البرزی کارشناس و پژوهشگر سواد رسانه‌ای با رادیو فرهنگ در برنامه صبح به وقت فرهنگ در خصوص چگونگی مدیریت کودکان نسبت به آسیب های احتمالی فضای مجازی گفتگو کرده است.
سوال: پدر و مادر‌ها چطور مدیریت کنند نسبت به آسیب‌های احتمالی فضای مجازی، خیلی‌ها صحبت از کنترل کردند، خیلی‌ها گفتندبچه‌ها به حرف ما گوش نمی‌دهند خیلی‌ها گفتند بچه‌ها خودشان بهتر از ما می‌دانند برخی هم اشاره کردند که باید با کارشناس‌ها در این زمینه صحبت کنیم راهنمایی‌های درست بگیریم و فرهنگ سازی و آموزش بشود در این زمینه ما صحبت‌های شما را می‌شنویم که در این زمینه اساساً چه کار‌هایی می‌شود انجام داد تا ما اون آسیب را مدیریت کنیم؟
البرزی: فضای مجازی در کنار همه فرصت‌هایی که برای ما فراهم کرده می‌تواند در واقع تهدید‌هایی را هم داشته باشد بنابراین مثل هر موضوع دیگری که در واقع یک دوگانه فرصت و تهدید را دارد فضای مجازی هم این را دارد در مورد بحث خانواده‌ها و فرزندانشان ما در فضای مجازی با یک حوزه‌ای مواجه هستیم که می‌تواند سبک زندگی فرزندان ما و نوجوانان تحت تاثیر قرار بگیرد در این فضا بالاخره وقت زیادی از وقف فرزندان ما یا باگوشی همراه شان هستند و یا با فضای مجازی و فضای اینترنت یا دارند در واقع بازی می‌کنند در این فضا و انواع بازی‌ها را استفاده می‌کنند یکی از کار‌هایی که در واقع خانواد ه‌ها در این حوزه می‌توانند انجام بدهند این است که در واقع بازی‌هایی که بچه‌ها دارند استفاده می‌کنند و در این فضا مشغول هستند بازی‌های باشد که اولا ًمرتبط با سن و اون تقسیم بندی که هست باشد یعنی شما در این فضا مواجه با این هستید که ممکن است فرزندان ما از بازی‌های استفاده کنند که در واقع بزرگتر از سن اون‌ها باشد و این می‌تواند روی زندگی اون‌ها تاثیر بگذارد مثلا ًفکر کنید یک بچه ۵ تا ۶ ساله یک بازی مثلاً ۱۲ ساله را انجام بدهد ممکن است در این بازی خشونت باشد ممکن است در ذهن فرزند ما تاثیر بگذارد پس یکی از این موضوعات این است که ببینیم این بازی سنخیت با سن فرزند ما دارد یا ندارد این یکی از نکاتی است که معمولا ًما نسبت بهش غفلت داریم و نمی‌دانیم که فرزندان ما در این موبایل هایشان دارند چه بازی را انجام می‌دهند دومین موضوع این است که پدر و مادرباید همراه باشند با فرزندانشان به ویژه فرزندان کوچکترشان بین ۵ تا ۱۰ سال اون‌ها این اجازه را می‌دهند که همراهی صورت بگیرد ببینند این‌ها از چه بازی‌هایی استفاده می‌کنند می‌توانند با هم بازی کنند و در انتخاب بازی به فرزندانشان در واقع کمک کنند یعنی یک نکته‌ای که ما داریم این است که بعضی موقع فرزند ما در فضای مجازی تنهاست و در واقع غوطه ور شده در این فضا و ما هیچ خبری از این فرزند ما نداریم
سوال: این معیار بازی خوب چیست موضوع این است که والدین خیلی وقت‌ها نمی‌دانند که معیار یک بازی خوب چه هست و چطور می‌توانند تشخیص بدهند که این بازی برای فرزندشان خوب است یا نیست؟
البرزی: ببینید یک نکته‌ای که وجود دارد این است که ما بازی می‌کنیم تا سرگرم بشویم، اما باید حواسمان باشد که در این سرگرمی چه آموزشی به فرزند ما داده می‌شود آیا در کنار اون آموزش منفی صورت می‌گیرد و یا حتی در واقع اون یک چیز خوبی هم یاد می‌گیرد ما در تقسیم بندی رسانه‌ای که انجام می‌شود می‌گویند رسانه‌ها ۳ کار انجام می‌دهند یا آموزش می‌دهند یا اطلاع رسانی می‌کنند یا سرگرم می‌کنند، اما وقتی ما با این مواجه می‌شویم که وقتی که فرزند ما سرگرم است به لحاظ سبک زندگی به لحاظ آموزشی که برایش صورت می‌گیرد در واقع اون آموزش مناسبش نیست و ممکن است ناهنجاری را ایجاد کند این بازی به درد فرزند ما نمی‌خورد و نکته بعدی میزان زمانی است که فرزندان ما در این فضا دارند می‌گذارند یعنی باید حتماً زمان بندی شود شما در واقع وقتی که می‌خواهید فرزندتان مشغول اونجا باشد و ما به کار‌های خودمان برسیم و در واقع نمی‌دانیم چه اتفاقی می‌افتد ممکن است که یک زمان زیادی را در واقع فرزند ما در اونجا تلف کند وبه کار‌های خودش نرسد و از تکالیف درسی اش هم حتی جا بماند حتی ما در بعضی از کشور‌ها در واقع اینقدر فرزندان غرق فضای اینترنت شدند و حتی در کشور ما کارشان به درمانگاه‌ها کشیده می‌شود برای اینکه بتوانند جدایی بی اندازند بین این‌ها و فضای مجازی نیاز به درمان پیدا می‌کنند این فضا یک فضای فرهنگی را ایجاد کرده که بعضی موقع می‌تواند ضمن اینکه وقت فرزندان ما را به بطالت بگذارند آموزشی هم به اون‌ها ندهد شما از بازی خوب پرسیدید بازی خوب بازی است که مطابق با فرهنگ ایرانی اسلامی ما باشد اکثر بازی‌های داخلی که تولید می‌شود بالاخره خیلی فرزندان ما از اون‌ها آگاهی ندارند و در اپلیکیشن‌ها این‌ها ارائه نمی‌شوند باید خانواده‌ها یک آگاهی پیدا کنند از این بازی‌ها و ما رسانه‌ها هم باید این‌ها را معرفی کنند یک نکته‌ای که وجود دارد این است که ما خیلی وقت‌ها ما این بازی‌ها را نمی‌شناسیم علیرغم اینکه برای این‌ها هزینه‌های زیادی می‌شود و بالاخره فناوران کشور خودمان این‌ها را ساخته اند بنابراین یک نکته‌ای که وجود دارد هم دستگاه‌ها و هم رسانه‌ها هم باید دست به دست هم بدهند که اون تولیدات رسانه‌ای مناسب به خانواده‌ها معرفی شوند، چون شما می‌دانید که کتاب‌هایی هم که در غرب نوشته نسبت به بلوغ زودرس در کودک در تبلیغات رسانه‌ای هشدار‌های خودشان را دادند که ما اگر محتوایی را استفاده کنیم برای فرزندان خودمان از اون‌ها آگاهی نداشته باشیم ممکن است تبعات زیادی در بزرگسالی اون‌ها در واقع داشته باشد بنابراین به طور کلی معیار‌های بازی خوب معیار‌هایی است که در واقع سبک زندگی ما را دچار مشکل نکند و به بزرگسالی فرزندان ما آسیب نزند.
سوال: و اینکه پدر و مادر در فضای واقعی برای فرزند زمان بگذارند و به قول قدیم‌ها می‌گفتند که بچه‌ها قبلا ًمی رفتند در حیاط و کوچه‌ای بازی می‌کردند اینقدر خسته بودند که می‌آمدند استراحت می‌کردند و می‌خوابیدند وقتی هیچ فعالیت جسمی به واسطه نوع زندگی شهری وجود ندارد به طبع به این سمت کشیده می‌شوند و خیلی‌ها هم همانطور که اشاره کردید از سرگرمی فرزندان در گوشی یک منفعتی می‌برند اونی که سه ساعتی بچه با اون کاری ندارد یکی از موضوعاتی که یکی از شنوندنگان در مورد مصاحبه اش در بخش نخست برنامه اشاره کردند و نکته قابل تاملی هم است گفته اند که یک نوع سیاستگذاری برای بزرگسال و بچه اعمال می‌شود در واقع در فضای مجازی تفکیکی قائل نمی‌شوند و حالا استفاده از سیم کارت‌های نوجوانان رایج است می‌خواهم ببینم این سیاست گذاری چقدر تاثیر دارد سیاست گذاری که در اثر فرهنگ سازی باشد نه در اثر باید و نباید لحظه‌ای و همین اکنون و همین لحظه
البرزی: نکته درستی را فرمودید در خیلی از کشور‌ها مثلاً سیم کارت کودک با سیم کارت بزرگسال متفاوت و نحوه دسترسی اش به محتوی فرق می‌کند در مورد سیاست گذاری که انجام می‌شود ما یک بخشی از این سیاست گذاری سیاست گذاری تولید محتوی است که در واقع در تولید محتوی در رده‌های سنی مختلف در فضای مجازی ما چه کار کردیم یعنی در کشور ما چه اتفاقاتی افتاده و دستگاههای مختلف چه نقشی داشتند اینکه ما در معرض فضای مجازی، کودک، بزرگسال، نوجوان با یک نوع محتوی در واقع مواجه می‌شود نکته خیلی درستی است که محتوا‌ها متفاوت نیست ما نیاز داریم که دستگاههای فرهنگی به این موضوع بی اندیشیند، اما نباید به این نکته هم غافل بشویم که الان محتوای خوب هم کم نیست یعنی خیلی جا‌ها محتوی خوب تولید می‌شود، اما در دسترس قرار نمی‌گیرد یعنی اون جا‌هایی که باید هدایت کنند مردم را به سمت محتوا‌های خوب شاید این کار را انجام نمی‌دهند در واقع فضای مجازی تبدیل شده به یک اقیانوس بزرگی که هر کسی در بخشی از اون قرار دارد و برای اینکه بتواند هدایت فرهنگی صورت بگیرد دستگاه‌ها هم افزا باید با هم عمل کنند و در واقع این فضای مجازی را بتوانند کنترلش کنند با توجه به رده سنی، مسئولیتی، جنسیتی، میزان سواد و آگاهی مخاطبان بتوانند با یک دسته بندی بهشون ارائه بدهند.
