به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ به نقل از پایگاه اینترنتی ای بی پی لایو، زنان بیشتر از مردان مستعد ابتلا به بیماری آلزایمر هستند. بیماری آلزایمر یک اختلال عصبی پیشرونده است که به آرامی حافظه و مهارتهای تفکر فرد را از بین میبرد، توانایی مکالمه و واکنش به محیط را ضعیف میکند و فرد را از انجام سادهترین کارها باز میدارد. این بیماری با از دست دادن حافظه شروع میشود و شایعترین شکل زوال عقل است، اصطلاحی که برای توصیف از دست دادن عملکرد شناختی از آن استفاده میشود.
در بیماران مبتلا به آلزایمر، تودههای غیرطبیعی به نام پلاکهای آمیلوئید و دستههای درهم تنیدهای از الیاف به نام نوروفیبریلاری در مغز ایجاد میشود. بیماران مبتلا به آلزایمر از دست دادن ارتباطات بین نورونهای مغز را تجربه میکنند. به گفته مؤسسه ملی بهداشت آمریکا، آسیب اولیه در بخشهایی از مغز که مربوط به حافظه هستند، رخ میدهد و سپس بر مناطقی در قشر مغز تأثیر میگذارد که مربوط به استدلال، زبان و رفتار اجتماعی هستند.
-چرا زنان بیشتر از مردان در برابر بیماری آلزایمر آسیب پذیر هستند؟
زنان به دلیل عوامل متعددی از جمله تأثیرات بیولوژیکی، ژنتیکی و هورمونی نسبت به مردان در برابر شروع و پیشرفت بیماری آلزایمر آسیب پذیرتر هستند.
دکتر پراساد مدیر ارشد در موسسه نورولوژی اچ او دی در سخنانی اعلام کرد: "زنان دو سوم بیماران آلزایمر در جهان را تشکیل میدهند. این تفاوت را میتوان به عوامل متعددی از جمله تاثیرات بیولوژیکی، ژنتیکی و شیوه زندگی نسبت داد. "
او همچنین گفت یک عامل بیولوژیکی که به شیوع هر چه بیشتر آلزایمر در زنان نسبت به مردان کمک میکند، شامل این موضوع میشود که میانگین طول عمر آنها در مقایسه با مردان بیشتر است.
او همچنین گفت: "از آنجایی که سن بزرگترین عامل خطر برای ابتلا به بیماری آلزایمر محسوب میشود، افزایش طول عمر زنان بدین معناست که احتمال ابتلای آنها به این بیماری بیش از مردان است. "
دکتر پراساد گفت تغییرات هورمونی نیز در ابتلا به بیماری آلزایمر نقش دارد. او خاطرنشان کرد باور بر این است استروژن - هورمونی که به طور قابل توجهی در زنان در طول سالهای باروری دچار نوسان میشود و پس از یائسگی کاهش مییابد-، اثر محافظتی بر روی مغز دارد. بنابراین، کاهش سطح استروژن پس از یائسگی ممکن است به افزایش حساسیت و احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر کمک کند.
دکتر پراساد در توضیح نقش ژنتیک در نابرابری جنسیتی مرتبط با بیماری آلزایمر گفت: "ژن آپولیپوپروتئین ایی به ویژه اِی پی او ایی فور APOE-ε۴ یک عامل خطر ژنتیکی شناخته شده برای بیماری آلزایمر محسوب میشود. مطالعات نشان داده است در بدن زنان سطح بیشتری از APOE-ε۴ وجود دارد که خطر ابتلا به این بیماری را در آنها افزایش میدهد. "
دکتر پراساد افزود انتخاب سبک زندگی و عوامل اجتماعی نیز در شیوع هر چه بیشتر بیماری آلزایمر در زنان نقش دارد. همچنین زنانی که از اعضای خانواده خود که مبتلا به آلزایمر هستند مراقبت میکنند ممکن است شاهد استرس مزمن باشند که این موضوع به نوبه خود سلامت شناختی آنها را مختل کند.
او افزود: "ابتلا به چاقی و عوامل خطر قلبی عروقی همانند فشار خون بالا و دیابت در زنان بیشتر است که به عنوان عامل افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر شناخته شده است. افزون بر این، خانمها اغلب مسئولیتهای مراقبت از اعضای خانواده مبتلا به آلزایمر را بر عهده میگیرند، که این موضوع میتواند منجر به استرس مزمن در آنها شود و به طور بالقوه بر سلامت شناختی آنها تأثیر بگذارد. "
به گفته دکتر آنکیتا چاندنا، دانشیار مامایی و زنان در بیمارستان فوق تخصصی مکس در سخنانی اعلام کرد عوامل اجتماعی و محیطی همانند میزان تحصیلات ممکن است عامل نابرابری در میزان شیوع به بیماری آلزایمر باشد.
تفاوتهای آناتومیکی در جریان خون مغزی و تراکم پلاکهای آمیلوئید در مغز نیز به نابرابری جنسیتی در شیوع بیماری آلزایمر کمک میکند.
او همچنین گفت: "تفاوت در ساختار مغز بین زنان و مردان با افزایش شیوع بیماری آلزایمر در زنان مرتبط است. به عنوان مثال، رسوبات پروتئینی غیرمعمول معروف به پلاکهای آمیلوئید -که مشخصه بیماری آلزایمر است- با تراکم بیشتری در مغز زنان وجود دارد که آنها را در معرض خطر بیشتری قرار میدهد. افزون بر این، جریان خون به مغز در کار موثر مغز اهمیت دارد. برخی از مطالعات نشان میدهد جریان خون مغزی در زنان مسنتر در مقایسه با مردان کمتر است که این موضوع منجر به اختلال در عملکرد مغز در زنان با افزایش سن میشود. "
به گفته دکتر پراساد، پرداختن به نابرابری جنسیتی در بیماری آلزایمر نیازمند اتخاذ یک رویکرد جامع است که شامل ترویج سبک زندگی سالم همانند ورزش منظم، رژیم غذایی متعادل و مدیریت سلامت قلب و عروق میشود. او همچنین گفت: افزایش آگاهی درباره اهمیت تشخیص زودهنگام بیماری آلزایمر و درخواست مداخلات پزشکی میتواند منجر به تشخیص به موقع و در پیش گرفتن راهبردهای مداخلهای شود که ممکن است پیشرفت این بیماری تخریب کننده عصبی را کاهش دهد.
او همچنین گفت: "تحقیقات بیشتری برای درک بهتر فعل و انفعالات پیچیده بین بیولوژی، ژنتیک و عوامل سبک زندگی که در شیوع بیشتر بیماری آلزایمر در زنان نقش دارند، باید انجام شود. با به دست آوردن درک عمیقتر از این عوامل، میتوانیم راهبردهای پیشگیری هدفمند، روشهای تشخیص زودهنگام و درمانهای مؤثر را برای کاهش تأثیر بیماری آلزایمر و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا ایجاد کنیم. "
همانطور که متخصصان اعلام کردند تمرکز بر سلامت زنان پس از یائسگی، درک عوامل خطر ژنتیکی برای بیماری آلزایمر، بهبود سبک زندگی، مصرف یک رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم، نظارت بر عوامل خطر قلبی عروقی همانند فشار خون بالا و دیابت میتواند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری در زنان کمک کند.
