داخلی سازی ۷۰ درصدی مواد اولیه تولید تایر

آقای مصطفی تنها در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار تحریریه صنعت خبرگزاری صدا و سیما گفت: در شرایط تحریمی، سالانه حدود ۲۸۰ هزار تن تایر در کشور تولید می‌شود و هر سال به نسبت سال قبل، تولید این صنعت با افزایش ۵ تا ۷ درصدی همراه است.

وی افزود: مشکلی عمده‌ای که در صنعت تایر وجود دارد، نحوه تعاملی است که دستگاه‌های نظارتی با این صنعت دارند؛ نخست اینکه در سال ۹۷ به صورت ناگهانی صادرات تایر ممنوع اعلام شد که با این کار، بازار‌های صادراتی که در شمال آفریقا، غرب آسیا و کشور‌های همسایه به وجود آمده بود را از دست دادیم و اکنون که دوباره اجازه صادرات تایر داده شده به دست آوردن مجدد این بازار‌ها کار ساده‌ای نیست.

 

سخنگوی صنعت تایر ادامه داد: با وجود اینکه صنعت تایر یک رنجیره تولید است و پالایشگاه ها، معادن کشور و پتروشیمی‌ها هم در این رنجیره سهیم هستند، اما همه فشار‌های قیمتی که مراجع قیمت گذاری و ستاد تنظیم بازار، اعمال و تکلیف می‌کنند فقط روی تایر است و با مجموعه تولید کار ندارند و در شرایطی که قیمت نهاده‌های تولید مدام در حال افزایش است قیمتی که به ما ابلاغ می‌شود با قیمت تمام شده تولید، همخوانی ندارد و بعضا برای تولیدکنندگان تایر صرفه اقتصادی ندارد مثلا سال گذشته میانگین سود کارخانه‌های تایر از ۳ درصد تجاوز نکرد که این فاجعه است، زیرا جذب سرمایه گذاری‌های جدید و تامین سرمایه را با اشکال مواجه می‌کند.

 

تنها گفت: حمایتی که دولت از این صنعت می‌کند این است که واردات بعضی از تایر‌ها مثل رینگ‌های ۱۳ -۱۴-و ۱۵ که پر مصرف است را ممنوع اعلام کرده است؛ این تایر‌ها معمولا در خودرو‌های سنتی مثل پژو استفاده می‌شود.

 

 

سخنگوی صنعت تایر افزود: در شرایط تحریمی، تامین مواد اولیه تایر و انتقال پول به کشور مبدا، مشکلی دیگری است که می‌توان به آن اشاره کرد؛ فروشندگان مواد تا پول نگیرند مواد تحویل نمی‌دهند، اما با همه این مشکلات، توانستیم ثبات تولید را حفظ کنیم. 

 

تنها گفت: متاسفانه از بهمن ماه گذشته، ارز مورد نیاز این صنعت به صورت قطره چکانی به تولید کنندگان تخصیص داده می‌شود و همین امر باعث افت تولید شده است. صنعتگران این حوزه با وجود همه مشکلات، توانستند بسیاری از مواد اولیه تایر که در گذشته وارد می‌شد را در داخل تولید کنند به طوریکه هم اکنون فقط ۳۰ درصد مواد از خارج تامین و ۷۰ درصد در داخل تولید می‌شود.

وی با بیان اینکه اصلی‌ترین چالش این صنعت، تخصیص ارز مورد نیاز است تا تولید متوقف نشود افزود: به طور میانگین ماهانه حدود ۲۵ میلیون دلار نیاز ارزی این صنعت است که از بهمن ماه گذشته ۲۳ میلیون دلار برای این صنعت تخصیص داده شده، اما فقط ۳ میلیون دلار آن اجرایی و به دست فروشندگان و تامین کنندگان مواد رسیده و کارخانجات در این مدت روند تولید را با ذخایر شان ادامه داده اند تا تولید متوقف نشود. 

 

تنها اضافه کرد: در تولید تایر ۹۰ - ۸۰ مواد مختلف باهم ترکیب می‌شوند که بعضی از این مواد به صورت گرمی اضافه می‌شوند، البته برخی از مواد ذخیر شده، تاریخ مصرف دارند که در صورت سررسید تاریخ انقضاء، دیگر نمی‌شود از آن‌ها استفاده کرد و یا اگر یکی از مواد تشکیل دهنده تایر تمام شود عملا تولید متوقف می‌شود که این موارد هم تولید کنندگان را نگران می‌کند. 

 

وی گفت: ظرفیت اسمی سالانه تولید تایر در کشور حدود ۴۰۰ هزار تن است، اما همه ظرفیت قابل بهره برداری نیست و حدود ۳۰۰ تا ۳۲۰ هزار تن تولید می‌شود.

 

سخنگوی صنعت تایر افزود: هم اکنون ۱۰ کارخانه در این حوزه فعال و دارای طرح‌های توسعه‌ای متفاوت هستند یعنی بعضی از کارخانجات ما تنوع محصولاتشان را بیشتر کرده اند به طور نمونه قبلا فقط تایر سواری تولید می‌کردند، اما با توجه به نیاز کشور تایر باری و تایر‌های مورد استفاده در ماشین آلات معدنی و راه سازی هم تولید می‌کنند، اما همه این فعالیت‌ها منوط به این است که بتوانند تسهیلات ارزی دریافت کنند و اگر این تسهیلات به موقع تخصیص داده نشود طرح موفق نمی‌شود البته بانک‌ها هم مشارکت و حمایت چندانی از این طرح‌ها ندارند.

 

 

تنها همچنین درباره وضعیت تولید تایر باری هم گفت: دو نوع تایر باری در کشور تولید می‌شود؛ تایر باری بایاس که جزو تایر‌های سنتی محسوب می‌شود در این حوزه مازاد تولید وجود دارد، نوع دوم، تایر رادیال تمام سیمی است و ظرفیت تولید این تایر‌ها در کشور محدود است و کمبود تولید داریم.

 

وی اضافه کرد: در شرایط فعلی, ۳۹۸ هزار و ۷۲۲ حلقه تایر باری اتوبوسی رادیال تولید شده است البته کارخانه جدید تایر باری اتوبوسی رادیال هم راه اندازی شده که محصولات آن امسال وارد بازار خواهد شد ضمن اینکه هم اکنون حدود ۶۵ تا ۷۰ درصد مصرف کشور وارداتی است که با راه اندازی کامل کارخانه جدید التاسیس و کارخانه رازی اردبیل، ظرفیت تولید دو برابر خواهد شد.

 

تنها گفت: با راه اندازی کامل کارخانجات جدید، حدود یک سوم نیاز کشور به تایر از طریق تولید کنندگان داخلی تامین خواهد شد و فقط ۳۵ تا ۴۰ درصد در این زمینه کمبود خواهیم داشت که با اجرایی شدن بقیه طرح‌های توسعه ای، ظرفیت تکمیل می‌شود.

 

 

سخنگوی صنعت تایر، اصلی‌ترین چالش راهبردی این صنعت را نبود یک برنامه راهبردی و بلند مـدت وزارت صمت عنـوان کرد و گفت: جایگاه تایر در صنعت کشور و اقتصاد ملی، تعریف و حتی پیش بینی هم نشده است.

 

آقای تنها افزود: مشکل دیگری که در خصوص بحث‌های توسعه‌ای وجود دارد، صنعت خودروست؛ صنعت خودرو هم در عمل هیچ برنامه بلندمدتی ندارد تا از آن تبعیت شود؛ یعنی تولیدکنندگان و صنعت گران نمی‌دانند که در ۵ سال آینده چه خودرویی تولید خواهد شد تا تایر مورد نیاز صنعت خودرو تولید شود.

 

وی ادامه داد: نکته مثبتی در مقررات تولید خودرو وجود دارد که تایر را جز درصد ساخت داخل حساب نمی‌کنند ما بعضا در تامین تایر این خودرو‌ها نیز با مشکل مواجه هستیم، زیرا خودروسازان مونتاژی هم برنامه‌ی بلندمدتی ندارند تا تولیدکنندگان طبق برنامه آن‌ها تایر تولید کنند. 

 

تنها گفت: در صنعت تایر صادرات وجود دارد، اما محدود است، زیرا به دست آوردن بازار‌های صادراتی و رقابتی، و ورود به این بازار‌ها که رقبا تصاحب کردند کار راحتی نیست.

 

 

وی با بیان اینکه درخواست ما از مسئولین امر این است که صادرات فقط مختص تولیدکنندگان باشد نه کسانی که کارت بازرگانی دارند افزود: تولیدکنندگان در حوزه خودشان تخصص دارند بهتر می‌توانند محصولات را صادرات و بازار‌های رقابتی را مدیریت کنند بعضا مشاهده می‌شود که کسانیکه کارت بازرگانی دارند تایر‌ها را از سطح بازار جمع آوری و صادر می‌کنند بر این اساس اولا بازار‌های داخلی را برهم می‌زند و، چون آماری دقیقی توسط این افراد ارائه نمی‌شود ارز حاصل از صادر به کشور برگردانده نمی‌شود ضمن اینکه در این صنعت هرج و مرج ایجاد می‌شود.

 

سخنگوی صنعت تایر گفت: بیشترین صادرات تایر، در بخش تایر دو چرخ (دوچرخه و موتورسیکلت) است این نوع تایر بازار خوبی در آفریقا ایجاد کرده,، چون دچار مسائل ممنوعیت صادرات نشده و در غرب آفریقا مثل مالی تایر‌های ایرانی از شهرت‌های خوبی برخورداراست. اما تایر‌های خودرویی ما بیشتر به کشور‌های همجوار صادر می‌شود.

 

آقای تنها افزود: پتروشیمی‌ها مواد اولیه تولید تایر مثل پلیمر را از طریق بورس عرضه می‌کنند؛ در گذشته طبق توافقی که با پتروشیمی‌ها وجود داشت این مواد به صورت اعتباری به تولید کننده عرضه می‌شد، اما پتروشیمی تخت جمشید هفته گذشته اعلام کرد که فقط به صورت نقدی مواد عرضه خواهد کرد که چالش دیگری به مشکلات تامین مواد اولیه این صنعت اضافه شد

 

 

وی افزود: در کشور‌های پیشرفته و صنعتی، مواد اولیه‌ای که در ساخت تایر‌ها استفاده می‌شود با مواد اولیه‌ای که در ایران تولید می‌شود متفاوت است. یکی از اصلی‌ترین موادها، استفاده از اس پی آر یا کائوچو مصنوعی است؛ در کشور‌های صنعتی از کائوچو مایع، اما در ایران از کائوچو جامد در تولید تایر استفاده می‌شود، چون پتروشیمی‌های ما تکنولوژی تولید آن را ندارند حتی به دنبال آن هم نیستند که داشته باشند در نتیجه صنعت تایر نه می‌تواند این تحول را در ساختار تایر ایجاد کند و نه می‌تواند تجربه دانش در این زمینه را توسعه دهد این یکی از موانعی است که در راه ارتقاء نسل تایر‌های تولید در کشور وجود دارد.

 

سخنگوی صنعت تایر اضافه کرد: این طرح ظرفیت تولید حدود ۳۴۰ هزار حلقه تایر دارد البته امسال پیش بینی می‌شود امسال حدود ۱۳۰ هزار حقله تولید شود.