به گزارش
خبرگزاری صداوسیما، جمال حسین زاده دبیر انجمن صنایع فرآورده‌های گوشتی در برنامه مجله کشاورزی رادیو اقتصاد درباره مشکلات تولیدکنندگان فرآورده های دامی گفتگو کرد .
سوال: مقدمه‌ای بفرماییددر خصوص تولید فرآورده‌های گوشتی و نهاده‌هایی که بعد از برداشته شدن یارانه‌ها از این نوع کالا مشکلاتی را برای تولید کنندگان بوجود آورد؟حسین زاده: تولید فرآورده‌های گوشتی در کشور حدود ۶۰۰ هزار تن در سال است که این نوسانی که در این سال‌ها داشته تا زیر ۵۰۰ هزار تن رسیده در سه سال گذشته، دلیلش هم این هست که با افزایش قیمت مواد اولیه، به طبع افزایش قیمت تمام شده کالا‌های تولیدی فرآورده‌های گوشتی و کاهش قدرت خرید مردم موجب شده که تقاضا برای محصولات مان کم بشود. یکی از دلایل کاهش تولید این هست. بحث دوم هم بحث تامین خود مواد اولیه هست. با توجه به این که قیمت تمام شده گوشت و گوشت قرمز و گوشت مرغ نوسان داشته به دلیل حذف یارانه‌ها و آزادسازی قیمت‌ها و از طرفی هم قیمت گذاری‌های دستوری که متاسفانه با اطلاعات کامل انجام نمی‌شود باعث می‌شود که زنجیره با وقفه مواجه بشود. یعنی در کالا‌های که مستحضرید برای تولید گوشت مرغ از مرحله جوجه ریزی باید برنامه ریزی بشود وقتی تولید کننده می‌بیند که قیمتی که برایش می‌گذارند صرف نمی‌کند میزان جوجه ریزی اش را کاهش می‌دهد یا بعضی‌ها یا توان ادامه فعالیت ندارند و اصلا جوجه ریزی انجام نمی‌دهند دو ماه بعد کمبودش در بازار خودش را نشان می‌دهد یعنی آن روز که این قیمت گذاری دستوری انجام می‌شد چه بسا اثری هم روی بازار نداشته باشد و کسانی که این کار را می‌کنند خیلی هم رضایت داشته باشند که آقا ما توانستیم قیمت را تثبیت کنیم، دو ماه بعد که مثل همین ماه گذشته و فکر می‌کنم تا ۲۰-۳۰ روز دیگر همین روند ادامه داشته باشد با کاهش عرضه مرغ مواجه هستیم، چون از دو ماه پیش تولیدش با وقفه مواجه شد، این دو تا دلیل هست که باعث کاهش تولید شده یکی در ارتباط با تامین مواد اولیه است، یکی هم در ارتباط با کاهش قدرت خرید مصرف کننده‌ها.
سوال: یک زمانی شاید فرآورده‌های گوشتی یکی از ارزان‌ترین غذا‌ها بودند و خیلی مردم می‌رفتند سراغ آن، ولی الان اینگونه نیست، بهرحال غذای گرانی محسوب می‌شود اگر که البته بخواهند در رستوران‌ها خریداری بکنند که خیلی بیشتر، چون محاسبه می‌شود طبح و سرو و این‌ها و همه این‌ها اضافه می‌شود و اگر که برای خانه هم بخواهند خریداری بکنند آن هم خیلی قیمت ارزانی ندارد. فکر می‌کنید راهکار چیست، این صنعت بهرحال راه افتاده و الان هم در کشورمان دارد فرآورده‌های خوب با کیفیت خوبی دارد تولید می‌شود، یک جایی در خبر‌ها خواندم که آن مقدار حجم نیتراتی که اضافه می‌کنند در ایران نسبت به خیلی از کشور‌ها کمتر است بنابراین می‌توانیم بگوییم که سالمتر هم هست به سمت سالمتر شدن این فرآورده‌ها دارند پیش می‌روند، چه کار باید کرد که این صنعت زمین نخورد و بتواند به راهش ادامه بدهد؟
حسین زاده: چند تا سوال مطرح فرمودید من یکی یکی سعی می‌کنم پاسخ بدهم. در ارتباط با بحث قیمت بالای فرآورده عرض می‌کنم بالای ۷۵ درصد قیمت تمام شده محصولات فرآورده‌های گوشتی را قیمت مواد اولیه اش تشکیل می‌دهد و تابعی از قیمت گوشت و قیمت مرغ است. اتفاقی که ظرف سال‌های اخیر دو سال اخیرعمدتا افتاده این است که به دلیل همین افزایش قیمت در مواد اولیه، محصولات فرآورده‌های گوشتی با ۷۰ درصد گوشت بیشتر، ۷۰ درصد و ۸۰ درصد و ۹۰ درصد افت بالای ۵۰ درصد تولیدشان پیدا کرده است یعنی در واقع تقاضا برایش کم شده و تولید کم شده است. برعکس روی سایر محصولات که با گوشت کمتری تولید می‌شود ۴۰ درصد و ۵۵ درصد، ۶۰ درصد این کاهش خیلی کمتر است، یعنی حول و حوش ۱۰-۱۲ درصد ما کاهش تولید در فرآورده‌های گوشتی با گوشت کمتر داریم و اتفاق دیگری هم که افتاده ما یک زمانی ۵۰ درصد تولیداتمان از گوشت گوساله تولید می‌شد، ۵۰ درصد از گوشت مرغ، الان اتفاقی که افتاده تولید با گوشت قرمز به زیر ۲۰ درصد افت کرده یعنی تولیدمان حدود ۸۰ درصدش با گوشت مرغ هست و ۲۰ درصد آن گوشت گوساله، یعنی در واقع این‌ها جایگزین شدند و با گوشت قرمز محصولات کمتر تقاضا دارند.
سوال: به تبع گران شدن گوشت قرمز؟
حسین زاده: بله دقیقا، مطلب دیگر در ارتباط با صنعت فرآورده‌های گوشتی و این که این صنعت فعال شده، متاسفانه ظرف چند سال گذشته اصلا توسعه‌ای در این صنعت اتفاق نیفتاده، بلکه برعکس یکسری از همکاران از روند فعالیت شان کم کردند و بعضی هایشان هم تعطیل شدند، ما ۱۹۱ شرکت تولید کننده فرآورده‌های گوشتی ثبت شده داریم که الان حدود ۱۴۰ شرکت شان فعال هستند و ۵۰ شرکت دیگر فعالیت ندارند بخاطر همین مسائلی که از ابتدای عرایضم خدمت شما عرض کردم. نکته بعدی که فرمودید در ارتباط با بحث کیفی هست، نیتریت سدیم که یک ماده نگهدارنده است و در خیلی از غذا‌های طبیعی مثل سیب زمینی، کرفس و سایر محصولات کشاورزی هم به صورت طبیعی وجود دارد، ماده نگهدارنده‌ای است که جلوگیری از یکسری بیماری‌های خطرناک مثل بوتولیسم را در فرآورده‌های گوشتی انجام می‌دهد و در دنیا استاندارد این ۲۰۰ پی پی ام است و در مملکت ما حول و حوش ۱۲۵ پی پی ام مجوزی است که وزارت بهداشت درمان می‌دهد و آنچه که مورد مصرف شرکت‌های فرآورده‌های گوشتی هست حدود ۵۰ درصد استاندارد جهانی است از یک بعدی شاید مثبت باشد، ولی اگر مصرف نشود خطرات بیشتری مصرف کننده را تهدید می‌کند، این را حدود ۵۰ درصد استاندارد جهانی را وزارت بهداشت درمان ما مجوز می‌دهد که مصرف بشود.
سوال: باز هم به راهکار‌ها بپردازیم، شما که دستی بر آتش دارید بفرمایید که چه کار باید انجام داد که همچنان مردم خریدار فرآورده‌های گوشتی باشند این صنعت ادامه پیدا کند با کیفیت خوب و بتواند حتی رقابت بکند بامحصولات خارج از کشور و حتی بتوانیم به مرحله صادرات برسیم؟
حسین زاده: ما مهم‌ترین نکته‌ای که به برنامه سرکار بر می‌گردد، بحث نهاده هاست و اگر نهاده‌ها به صورت درست قیمت گذاری بشود و تولید کننده‌ی مواد خام مثل دامدار و مرغدار بتوانند روند عادی فعالیت شان را داشته باشند نوسان شوک به ایشان نخورد، بازار یک سیکل آرامی را طی می‌کند وقتی که این شوک می‌خورد به قیمت تمام شده شان به این که تولید بکنند یا نکنند، می‌روند در این رنج، متاسفانه روند تولید آن‌ها که به وقفه می‌خورد روند تامین مواد اولیه شرکت‌های فرآورده‌های گوشتی هم این شوک به آن وارد می‌شود و ما تقریبا ۲۵ روز گذشته شرکت هایمان نه مرغ در بازار گیرشان می‌آمد نه گوشت، گوشت به دلیل افزایش قیمت، مرغ به دلیل کمتر عرضه شدن و تعزیراتی شدن آن. اگر این دخالت‌های دستوری دولت و قیمت گذاری‌ها یک کم عاقلانه‌تر انجام بشود و مواقعی که ضرورت ندارد وارد نشوند، روند فعالیت دست خود بخش خصوصی باشد قطعا با این قدر تولید کننده‌ای که هم در تامین مرغ و گوشت مملکت حضور فعال دارند، سالیان سال است در این بخش سرمایه گذاری و فعالیت می‌کنند و این قدر تولید کننده فرآورده‌های گوشتی، اصلا امکان این که کسی بیاید گرانفروشی بکند، افزایش قیمتی داشته باشد، نخواهد بود، و این دخالت‌ها هر چه کمتر بشود روند عادی فعالیت استمرار خواهد داشت.
سوال: گاهی این دخالت‌ها بخاطر متعادل نگهداشتن قیمت دربازار هست اگر که بخواهیم هیچ نظارتی نباشد و هیچ دخالتی نباشد که همین طوری قیمت‌ها سر به فلک می‌زند و واقعا مردم نمی‌توانند خریداری کنند گاه وقتی وارد این موضوع می‌شوند و یک قیمت‌هایی را معین می‌کنند، مردم می‌توانند بروند و اقلامی که نیاز دارند از جمله فرآورده‌های گوشتی و یا مرغ یا هر چیز دیگری را خریداری کنند اگر به حال خودش رها شود که نمی‌شود.
حسین زاده: یک واقعیتی وجود دارد آن هم قیمت تمام شده است وقتی که این قیمت تمام شده یعنی. ببینید تولید کننده غذا در دنیا هیچ وقت به کوتاه مدت نگاه نمی‌کند، ما شرکت‌هایی داریم که در روز ۴۰ تن، ۵۰ تن محصولی را تولید می‌کنند که سرانه مصرف هر نفر صد گرم است، شما ببینید با چه تعداد مصرف کننده در روز این‌ها ارتباط دارند و این نیست که اگر امروز ما یک مصرف کننده ناراضی از خودمان داشته باشیم، فردا هم بتوانیم باز ۴۰ تن، ۵۰ تن محصول به او عرضه کنیم. ما در واقع خودمان برای بقای خودمان مجبوریم که روز به روز به کارمان فکر بکنیم یعنی هر روز باید محصول با کیفیت با قیمت مناسب در اختیار مصرف کننده مان بگذاریم و به قدری رقابت شدید هست که هیچ تولید کننده‌ای امکان این که بتواند.
سوال: اگرچه که دولت هم باید به فکر باشد بهرحال از ابتدای موضوع سعی بکند که مشکلات را از سر راه تولید کننده بردارد تا قیمت در انتها متعادل به بازار برسد. این فرمایش شما هم صحیح است.
پایان
