بسته ویدیویی «تابناک» مجموعهای از ویدیوها عمدتاً متکی بر گزارشها و تحلیلها و ویدیوییهایی درباره دیگر موضوعات فرهنگی، اقتصادی و... است که تماشایش را از دست دادهاید؛ نگاهی دوباره و متفاوت به آنچه در این بستر میتوان فرا گرفت.
شواهد تاریخی که چند دهه بعد از شکست آلمان در جنگ جهانی کشف شد، نشان می داد که هیتلر در روزهای پایانی جنگ شدیدا بیمار بوده است و احتمال میرود، تصمیمات او در مراحل پایانی جنگ تحت تاثیر این بیماری بوده باشد؛ هرچند شاهدین عینی ادعای دیگری دارند.
لحظه انفجار تنها نبردناو انگلیسی در جنگ جهانی
اچاماس برهم یک نبردناو نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا از کلاس ملکه الیزابت بود که توسط اژدر یکی از یوبوتهای آلمانی غرق شد. نبردناوها کشتیهای بسیار بزرگ با قدرت آتش بالا بودند که دیگر از صحنه نظامی اقیانوسها خارج شدند، اما در زمان خود نشان دهنده برتری سیاسی و نظامی کشور خود به حساب میآمدند. غرق شدن "اچاماس برهم" ضربه سنگینی به نیروی دریایی بریتانیا در جنگ جهانی دوم بود، تا حدی که هیات دریایی بریتانیا، تمام اخبار غرق شدن آن را سانسور کرد تا از این طریق خبر غرق شدن آن را از آلمانیها مخفی کنند و جلوی تخریب روحیه بریتانیاییها را بگیرند. پس از چند هفته تاخیر تنها اقوام درجه یک خدمه از جریان مطلع شدند، اما این خبر همراه با تذکر برای حفظ اطلاعات بود. بعد از ادعاهای مکرر توسط رادیوهای آلمانی نهایتا در ۲۷ ژانویه ۱۹۴۲ غرق شدن آن رسما از طرف هیات دریایی بریتانیا اعلام شد. ویدیوی لحظه انفجار این نبردناو را در «تابناک» میبینید.
خاکسپاری امیلیانو زاپاتا قهرمان مکزیک
امیلیانو زاپاتا سالازار معروف به امیلیانو زاپاتا، رهبر و موسس ارتش آزادی بخش جنوب بود. او به خاطر نقش موثر خود در جریان انقلاب به یکی از قهرمانان ملی مکزیک تبدیل شده است. یک انتخابات مساله دار در سال ۱۹۱۰ دلیل اصلی شروع انقلاب مکزیک بود. پیش از آن در دوران حکومت پورفیریو دیاس مردم از جمله زاپاتا از فساد و زمین خواری او ناراضی بودند. اختلاف در انتخابات باعث شد، زاپاتا با رقیب دیاس یک سیاستمدار به نام فرانسیسکو مادرو همکاری کرده و دولت دیاس را سرنگون کند، اما بعدها به دلیل ناتوانی مادرو در اداره دولت روابط آن دو به تیرگی گرایید و زاپاتا از او جدا شده و حرکت خود را برای اصلاحات ارضی از سر گرفت او تا آخر عمر دست از مبارزه برنداشت. نهایتا بعد از سالها فرار از دست دشمنان و مخالفان خود در سال ۱۹۱۶ در یک نقشه پلید بعد از تظاهر به این که میخواهند در حرکت او با همراه شوند، او را به شهر چینامکا دعوت و ترور کردند. بدن بیجان زاپاتا به شهر کواوتلا برده شد تا مرگ زاپاتا ثابت شود. گفته میشود به مردانی که زاپاتا را کشتند، تنها نیمی از آنچه به آنها وعده داده شده بود پرداخت شد. فیلم زنده باد زاپاتا بر اساس سرگذشت وی ساخته شده است.
تست الاسدی روی سربازان آمریکا
ال اس دی امروز به عنوان یک مخدر شناخته میشود، اما پیش از آنکه این دارو از آزمایشگاههای سری سیآیای خارج و تبدیل به یک قرص روانگردان بازاری شود، طی یک عملیات سری به نام «امکی-اولترا» از سال ۱۹۵۳ تا ۱۹۶۴ توسط سیآیای روی صدها نظامی و غیر نظامی بی خبر آزمایش میشد. پیش از آنکه اسناد و مدارک این عملیات منتشر شود، افرادی که راجع به آن حرف میزدند، دیوانه شمرده میشدند. اما حقیقت این بود که سیآیای با روشهای غیر اخلاقی چون فریب مردم غیرنظامی توسط فاحشهها یا مامورین عملیاتی که مخفیانه دارو را در نوشیدنیهای مردم میریختن بدون اطلاع مردم روی آنها آزمایشهای دارویی انجام میدادند. آزمایش ایاسدی توسط سیآیای بر این باور شروع شد که چین، روسیه و کره شمالی از الاسدی برای شست و شوی مغزی سربازان آمریکایی استفاده میکنند و سیآیای نمیخواست، از غافله عقب بماند. این ویدئوی محرمانه که سالها بعد منتشر شد، یکی از این آزمایشها را به تصویر کشیده است.
تصاویری از زندگی و اعدام موسولینی
موسولوینی دیکتاتور ایتالیا یکی از چهرههایی است که به اندازه هیتلر مورد توجه قرار نگرفته است. سخنرانی بنیتو موسولینی در ۲۶ مارس ۱۹۳۹ در ایتالیا در توضیح دلایل اختلافات با فرانسه و تحریک مردم به جنگ. در این سخنرانی است که میزان تسلط و احاطه یک دیکتاتور به افکار شسته شده مردم روشن میشود. مردمی که به زندگی مرفه، افتخار و پاداش قاطعانه و با صدایی رسا "نه" میگویند و اطاعت و فرمانبرداری بدون مرز و کور خود را با افتخار تقدیم هوسهای زورگویانه یک دیکتاتور میکنند. بنیتو موسولینی ۴:۱۰ بعد از ظهر روز ۲۸ آوریل کنار در ویلا دلموند پشت به دیوار به ضرب گلوله اعدام شد؛ بدون افتخار، بدون دادگاه، بدون اینکه جمعیتی شاهد اجرای این حکم باشند. سپس جنازه او و چند تن از فاشیستهای اعدام شده به جنوب میلان برده شده و همانجایی که ۱۵ پارتیزان در آگوست ۱۹۴۴ در آنجا اعدام شده بودند رها شد. بدن پارتیزانها برای دید عموم در همانجا رها شده بود. خیلی زود مردم زیادی دور اجساد جمع شدند، مردم به جنازهها تف کردند، شلیک کردند، به آنها لگد زدند و روی آن ادرار کردند. چهره موسولینی از شدت ضربات ترکیب خود را از دست داده بود. اجساد آنها به گیره قصابی بسته و سر و ته ساختار فلزی نیمه ساخته یک پمپبنزین آویزان شد. از زمان قرون وسطی سر و ته آویزان کردن اجساد مردم خاطی در ایتالیا، نمادی از شرارت شخص اعدامی به حساب میآمده است. اما در این مورد، دلیل این کار حفاظت اجساد موسولینی و سایرین از دست مردم عصبانی و خارج از کنترل بود. ویدیو این واقعه را در تابناک ببینید.
سخنرانی مارتین لوترکینگ: رویایی دارم
مارتین لوتر کینگ جونیور رهبر جنبش حقوق مدنی آمریکاییهای آفریقاییتبار بود. نام او هنگام تولد مانند پدرش مایکل کینگ بود، اما کینگ پدر، نام خود و پسرش را بعد از سفری به آلمان تغییر داد. اینجا بود که او انتخاب کرد به یاد اصلاح طلب آلمانی مارتین لوتر خوانده شود. او که در یک خانواده متوسط در آتلانتا جورجیا به دنیا آمده بود، در نتیجه سختگیریهای پدرش ابتدا لیسانس جامعه شناسی و سپس در اثر تمایلات مذهبی و رهبری فرقه باپتیست توسط پدر و پدربزرگش در رشته علوم دینی تحصیل کرد؛ و دکترای نظام الهیات گرفت. سخنرانی معروف مارتین لوتر کینگ در گردهمایی بزرگ طرفداران تساونی حقوق سیاهپوستان و سفیدپوستان که به سخنرانی رویایی دارم مشهور شده. در ۲۸ اوت ۱۹۶۳ در برابر بنای یادبود لینکلن در واشنگتن دی سی ایراد شد. رویایی دارم یکی از مهمترین و مشهورترین سخنرانیهای تاریخ آمریکاست. ترجمه این سخنرانی را در سالروز ترور مارتین لوتر کینگ در تابناک ببینید.