انتشار برای نخستین بار / عکس‌هایی از لحظه «آماده‌سازی محل دفن» و مراسم «تشییع» امام خمینی

• جاسم غضبانپور برای ما از تصویر پیوستن مردم از گوشه و کنار شهر به خیل جمعیت عزادار مرید امام(ره) صحبت کرد و اینکه تهران در آن روزها چه حال و هوایی داشت و مردم چطور با مرادشان خداحافظی کردند. در این گزارش تعدادی از عکس‌های او از آن روزها را منتشر کرده‌ایم. اغلب این عکس ها برای اولین بار در رسانه انتشار پیدا می‌کنند. ماجرای آن روزها را از زبان خود او بخوانید. بعد از شنیدن خبر رحلت امام، عکاسان جنگ در ساختمان ستاد تبلیغات در خیابان میرعماد جمع شده بودند. قرار شده بود دو نفر به جماران بروند، دو نفر به بهشت‌زهرا، دو نفر در شهر بچرخند و دو نفر هم در فضایی که بعداً مصلی در آن ساخته شد، مستقر باشند.

• هلیکوپتر از زمین‌های بایر و خالی، جایی که این روزها پایانه اتوبوسرانی آرژانتین مستقر شده، بلند می‌شد. من از دیدن آن سیل خودجوش جمعیت و حضور پرشمار مردم حیرت کرده بودم. با خودم فکر کردم این سیل عظیم را تنها با عکس‌های هوایی می‌شود ثبت کرد و سوار آن هلیکوپتر معروف شدم.

• عکس‌های هوایی زیادی از روز تشییع پیکر حضرت امام(ره) گرفتم و هر فریمی که عکاسی می‌کردم موج جمعیت واقعاً شگفت‌زده‌ام می‌کرد. یکی از جاهایی که جمعیت بسیار زیاد بود اتوبان مدرس منتهی به میدان هفت‌تیر بود.

• روز تشییع بهشت‌زهرا(س) آن قدر شلوغ بود که هیچ راهی برای رفتن به آنجا پیدا نمی‌کردیم. برای همین یک بار چند نفر پشت وانت سوار شدیم و از میان زمین‌های کشاورزی شهریار رفتیم تا جاده کرج و دور زدیم و برگشتیم. وقتی از ماشین پیاده شدیم کل لباس‌ها و سر و صورتمان خاکی شده بود.

• آن روزها تقریباً سوار هر وسیله‌ای که سر راهم قرار می‌گرفت، می‌شدم. اما بهترین وسیله‌ای که توانستم خیلی از کارهایم را با آن بکنم، موتورسیکلت بود.

• این کانتینر دقیقاً همان جایی گذاشته شده بود که محل دفن حضرت امام(ره) بود تا مردم نتوانند به محل دفن هجوم ببرند. بعدها هم سیصد چهارصد تا کانتینر آوردند و دور تا دور محل دفن را حفاظ گذاشتند.

• اینجا محل دفن حضرت امام(ره) است که برای خاکسپاری ایشان آماده می‌کنند. فکر می‌کنم ساعت یک یا دو شبی است که فردایش پیکر امام دفن شد. آن شب پاسداران و تعداد محدودی از کارکنان بهشت‌زهرا آمده بودند که کارها را بکنند.

• ما فکر می‌کردیم که بعد از مراسم خاکسپاری مردم بهشت‌زهرا را ترک می‌کنند، اما تا چند شب مردم مانده بودند و مراسم شام‌غریبان در سوگ رحلت رهبرشان برگزار کردند. این عکس‌ را هم شب اول یا دوم بعد از دفن امام(ره) گرفتم.

۲۱۲۲۰