به گزارش خبرگزاری فارس از شیراز، دلش با پهنه دشت و کوه و جنگل همراه است. با دویدن آهو، قلبش به تپش می افتد و با زخم‌های پرندگان، دردی عمیق به سینه‌اش می نشیند.
لحن آب و درخت را به خوبی می‌فهمد و با زمین و انفال الهی به گفتگو می‌نشیند. روزهای پرمخاطره را برای حفاظت از زمین و موجودات زنده‌اش، در دشت و بیابان سپری می کند و مقاوم در برابر متخلفان می ایستد.
با هر صدای شلیک گلوله، هراسان شده و خود را به محل می‌رساند. مبادا شکارچی متخلفی به حیوانات و پرندگان دست اندازی کند.
دیده‌بانان دشت، صحرا، کوه و جنگل که مراقبت از عرصه‌های طبیعی و موجودات زنده این عرصه را با هیچ چیز تاخت نمی‌زنند و همچون جان شیرین، به حفاظت از آنان می‌پردازند.
آری او محیط‌بان است. همان که در برابر همه اتفاقات ریز و درشت در طبیعت سینه سپر کرده، از مواجهه با شکارچیان متخلف تا مسیرهای صعب‌العبور، از تله‌های انفجاری تا آتش سوزی... چرا که او برای هدفی بزرگ، تمام مخاطرات را به دوش می‌کشد.
مواجهه متفاوت با شکارچی در منطقه شکار ممنوع
مهرزاد توکلی یکی از این محیط بانان است. محیط‌بانی که با شغلش الفتی دیرینه دارد.
یکی از مخاطرات شغل محیط‌بانی، رویارویی با شکارچیان متخلف است.
توکلی با اشاره به این موضوع می‌گوید: رویارویی با شکارچیان همگی خاطره است. خاطراتی تلخ و شیرین که بخش تلخ آن، مشکلات زیادی برای ما محیط‌بانان به وجود می آورد.
وی به نقل از خاطره‌ای می‌پردازد که نمایانگر زیرکی و کیاست او و همکارانش در غافلگیری شکارچیان است: در یکی از روزهای خدمت در منطقه شکار ممنوع، گزارشی از حضور شکارچی و صیاد زنده‌گیری پرندگان شکاری دریافت نمودم . با همکاران در اداره کل تماس گرفتم و موضوع را مطرح کردم و پس از حضور در محل با توجه به شرایط منطقه و محل استقرار متخلف، نزدیک شدن جهت دستگیری وی کار دشواری بود.
این محیط‌بان ادامه می‌دهد: بنابراین ناچار شدیم با خودروی شخصی و لباس مبدل در قالب تفریح کنندگان همچنین با ایجاد سر و صدا و شادی به سمت متخلف حرکت نموده، که در این هنگام شکارچی در محدوده شکار، خودش به سمت ما آمد و در دام محیط‌بانان گرفتار شد.
محیط‌بانی و مخاطرات پیش رو
یک محیط‌بان در طول خدمت خود با چالش‌ها و مخاطرات بسیاری روبه‌رو می‌شود در مسیر صعب العبور کوهستانی خطر واژگونی خودرو، پرتاب از صخره، تحمل سرما و گرما، برخورد با حیوانات درنده، ساعتها ماندن در شرایط سخت و دور از دسترس به هنگام خرابی وسیله نقلیه و از همه مهمتر رویارویی و متخلفین شکار که به خاطر فرار از مجازات قانونی، اقدام به درگیری مسلحانه با محیط‌بانان می نمایند.
اینها بخشی از خطراتی است که همسایه و هم‌سوی محیط‌بانان است برای حفاظت از حیات وحش.
اما مهرزاد توکلی و همکارانش که با این حوادث خو گرفته‌اند، وقتی که شب چادر سیاهش را بر گستره دشت می‌کشد، در آن تاریکی و بی‌قراری ستارگان، تنها به دغدغه ارزشمند خود می‌اندیشند که برقراری امنیت در پهنه های طبیعی و مراقبت از گونه های جانوری و... است.
تجهیزات افزایش یافته اما هنوز کافی نیست
توکلی در زمینه تجهیزات کار خود می‌گوید: به تازگی اقدامات خوبی در خصوص تجهیزات حفاظتی و انفرادی محیط‌بانان انجام شده اما هنوز کافی نیست چرا که شکارچیان نیز ابزار و ادوات شکار و تجهیزات انفرادی خوبی در اختیار دارند.
از دیگر چالش‌های شغل محیط‌بانی، نبود تناسب میان تعداد محیط‌بانان مستقر در هر منطقه با نیاز موجود در آن منطقه است.
توکلی در این زمینه بیان می‌کند: با توجه به وسعت مناطق، تعداد نیروهای یگان حفاظت با استانداردهای جهانی تناسب وجود ندارد، به طوری که سهم هر محیط‌بان در خصوص حفاظت از مناطق در استان فارس، 10 برابر استاندارد جهانی می‌باشد.
این محیط‌بان با اشاره خلأ قانونی حمایت از محیط‌بانان اظهار می‌دارد: با توجه به شرایط خاص شغلی که محیط‌بانان به تنهایی و یا 2 نفره در مناطق کوهستانی صعب العبور، بیابانی و جنگلی نسبت به انجام وظیفه خود اقدام می نمایند، اگر قانون از آنها حمایت نکند، منجر به محکومیت محیط بان و فرار مجرم از مجازات می‌شود.
توکلی می افزاید: این فرایند مجرمین را ترغیب به تکرار عمل مجرمانه خود نموده و انگیزه کار در محیط بانان کاهش می یابد.
تعداد محیط‌بانان با استانداردهای جهانی تناسب ندارد
مطابق استاندارهای جهانی به ازای هر 4 هزار هکتار در عرصه طبیعی، یک محیط‌بان برای حفاظت آن عرصه تعیین می‌شود. در حالی که در ایران به ازای هر 40 هزار هکتار، یک محیط‌بان وجود دارد و این مساله عرصه حفاظت از زیست بوم را برای محیط‌بانان ما دشوار کرده است.
در سطح استان فارس، 3 پارک ملی، 2 پناهگاه حیات وحش، 8 منطقه حفاظت شده و ۲۱ منطقه شکار ممنوع وجود دارد که برای حفاظت از این عرصه های طبیعی، نیاز به تلاش مضاعف دلاوران محیط‌بان است.
گزارش از : سمیه انصاری‌فرد
پایان پیام/ س
