علل کمبود مرغ؛ از«ستکا» تا ناترازی قیمت‌ها

خبرگزاری فارس شنبه 27 خرداد 1402 - 09:32

به گزارش خبرگزاری فارس از زنجان، موضوع بود و کمبود و نبود مرغ در مغازه‌های سطح شهر مربوط به امروز دیروز نمی‌شود، طبق اذعان مسوولان کمبود مرغ کشوری است، چرا که پیش‌تر مدیرکل دفتر بازرسی و نظارت بر کالاهای اساسی وزارت جهاد کشاورزی از مردم به دلیل کاهش عرضه مرغ و افزایش قیمت این کالای اساسی در هفته‌های گذشته عذرخواهی کرد.

در روزهای اخیر طبق اعلام تنظیم بازار کشور قیمت گوشت مرغ برای مصرف کنندگان ۷۳ هزار تومان مصوب شده است، اما این در حالی است که به گفته برخی فعالان این صنف این قیمت مصوب شده در برخی استان‌ها اجرا نمی‌‌شود.

موضوع یکی بود یکی نبود مرغ از یک سو و عرضه این محصول با قیمت‌های متفاوت از سوی دیگر این روزها بازار مرغ را به چالش بزرگ تبدیل کرده است که مصرف کننده، عرضه کننده و تولیدکننده و همه و همه از وضعیت بازار ناراضی هستند.

بنابراین از مسوولان این‌ انتظار می‌رود که برای تامین مرغ مورد نیاز مردم و برای ثبات قیمت این محصول با توجه به افزایش نهاده‌های دامی در کوتاه مدت اقدامات لازم را انجام دهند تا در بلند مدت برای حمایت از تولیدکنندگان شرایط به حالت پایدار بازگردد.

استان زنجان که به عنوان قطب تولید مرغ در کشور به حساب می‌‌آید و با وجود یدک کشیدن عنوان قطب تولید، با کمبود عرضه مرغ مواجه است و مردم در این شهر دچار مشکلاتی شده‌اند، از یک سو هم مرغ فروشان زنجانی که خرید و فروش مرغ مورد نیاز را به صورت نقدی از سامانه «ستکا» خرید می‌کردند، این روزها مرغ از این سامانه هم در حال پر کشیدن است.

در این راستا خبرنگار خبرگزاری فارس به پیرامون مسایل مربوط به بازار مرغ و همچنین مشکلات مربوط به خرید نقدی از طریق سامانه ستکا را با سید ناصرموسوی، رئیس اتحادیه مرغ، تخم‌مرغ و ماهی‌فروشان استان زنجان پرداخته است که مشروع آن در ادامه می‌آید.

فارس: در حال حاضر ارزیابی رئیس اتحادیه مرغ، تخم‌مرغ و ماهی‌فروشان استان زنجان از وضعیت مرغ در بازار زنجان چیست؟

وضعیت بازار مرغ یک وضعیت کشوری است و این بازار تنها مختص زنجان هم نیست، منتهی هر از چند گاهی این مشکل خودش را نشان می‌دهد و زنجان هم به طبع از این وضعیت مستثنا نیست، البته ما یک مقدار خودمان هم پیاز داغش را زیاد می‌کنیم.

قیمت مرغ در برخی استان‌ها متفاوت است

فارس: چطور؟

ببینید اخیرا طبق اعلام تنظیم بازار کشور قیمت گوشت مرغ برای مصرف کنندگان ۷۳ هزار تومان مصوب شده است اما متاسفانه این مصوبه در تهران تصویب می‌‌شود، ولی خودشان چندان تمایلی به اجرای آن ندارند‌، چون که قیمت این کالا در تهران متفاوت است، چرا که شنیده‌ها حاکی از آن است که در یک منطقه‌ای قیمت ۹۰ تومان و جای دیگر با ۸۵ هزار تومان به دست مصرف کننده می‌رسد.

ولی در خود زنجان مسوولان مربوطه اذعان دارند که باید مو به مو این مصوبه اجرا شود، قیمت مرغ در استان با توجه به اینکه استان‌های همجوار مثل همدان، آذربایجان شرقی، غربی، قزوین، گیلان، البرز و تهران تحت تاثیر این استان‌ها قرار می‌گیرد، واقعیت این است که این مصوبه در این استان‌ها اجرا نمی‌شود و قیمت این کالای اساسی بدون استثنا بالاتر از ۷۳ تومان عرضه می‌شود.

تولیدکنندگان تمایل ندارند که به ما مرغ عرضه کنند

از آنجایی که ما می‌خواهیم با قیمت ۷۳ هزار تومان عرضه شود، به طبع مرغداران استان ما خیلی تمایل ندارند که به این قیمت بعرضه کنند، چرا که کیلویی ۱۰ تومان هم برایشان ۱۰ تومان است! یعنی در تولید انبوه و بالاتر به فرض 100 تن  و 200 تن مبالغ قابل توجهی می‌شود، بنابراین خیلی از تولیدکنندگان تمایل ندارند که به ما عرضه کنند و ما آن هم با قیمت ۷۳ تومان به دست مصرف کننده بدهیم و اگر تولیدکنندگان بتوانند راه درروی پیدا کنند دوست دارند جنسشان را با قیمت بالاتر بفروشند به همین دلیل مسوولان ما دخالت می‌کنند و به تبع اگر بتوانند جلوگیری می‌کنند

فارس: یعنی به چه شکل جلوگیری می‌شود؟

خب توافق می‌کنند که همان با قیمت ۷۳ هزار تومان عرضه شود.

فارس: چطور به توافق رسیدند؟

 در این دوره توافق کردند که مرغداران و تولید کنندگان با قیمت ۷۳ تومان مصرف استان را تامین کنند و از آنجایی که ما قطب تولید این کالا در کشور هستیم مازاد را به هر قیمتی که استان‌های دیگر می‌خرند، صادر کنند.

کمبود مرغ با وجود راه‌اندازی سامانه ستکا

فارس: با این شرایط نظارت جهاد کشاورزی به چه صورت است؟

جهاد کشاورزی برای اینکه از بدو تولید مرغ تا مصرف نظارت کند حدود ۴ یا ۵ ماه پیش سامانه‌ای به نام «ستکا» را راه‌اندازی کرد و اعلام کرد که باید خرید و فروش مرغ از صفر تا صد در استان زنجان در سامانه ستکا انجام بگیرد.

به هر حال این سامانهراه‌اندازی شد و در وهله نخست منطقی بود، چرا که حاکمیت می‌خواست آمار داشته باشد و ما هم تبعیت کردیم، اما متاسفانه بعد از گذشت ۴، ۵ ماه از راه‌اندازی مجددا با کمبود مرغ در استان مواجه هستیم.

خرید و فروش از سامانه ستکا به مثابه بازار بورس می‌ماند

فارس: چرا؟

اخیرا حدود یک ماه پیش عوامل متعددی در کمبود مرغ در کشور دست به دست هم دادند، ما در کل کشور با کمبود جوجه‌ریزی در ماه‌های قبل مواجه شدیم و تولید کاهش یافت و الان به مرحله‌ای رسیدیم که با کمبود مرغ مواجه هستیم.

خب در پی این کمبودها اعلام کردند که باید خرید و فروش مرغ از سامانه ستکا انجام بگیرد و ما را الزام و اجبار کردند که به صورت نقدی خرید کنیم. این مدل خرید و فروش به مثابه بازار بورس بود، به طوری که به مرغ فروشان به فرض اعلام می‌شد که راس ساعت ۴ خرید نقدی از طریق سامانه امکانپذیر است و باید راس همان ساعت همه مرغ فروشان آنلاین می‌شدند خرید خودشان را انجام می‌دادند. 

مرغ به اندازه کافی در ستکا وجود ندارد

فارس: یعنی همه مرغ‌فروشان مقدار مرغی که می‌خواستند را می‌توانند از سامانه خریداری کنند؟

ما در استان زنجان ۶۰۰ تا ۷۰۰ عامل فروش مرغ داریم، در شهر زنجان در حدود ۲۰۰ مرغ فروش فعال داریم که در حال حاضر هر روز باید نیاز خود را از سامانه ستکا خریداری کنند.

مرغ فروشان ساعت ۷ وارد سامانه می‌شوند و خریدشان را انجام می‌دهند، چون مرغ به اندازه کافی در سامانه ستکا نیست یک رقابت غیرمنصفانه و ناسالم، نه به لحاظ قیمت، بلکه به لحاظ وزن مرغ در زمان خرید اتفاق می‌افتد.

اجازه بدهید مصداقی توضیح بدهم، خرید مرغ از سامانه ستکا را به بازار اولیه و ثانویه تقسیم کردند، به فرض من به عنوان مرغ فروش راس ساعت ۷ وارد سامانه می‌شوم، در بازار اولیه سهم مختصری به مرغ فروشان اختصاص داده‌اند و مرغ فروشان در این بازار بدون رقابت خرید می‌کنند.

اما در برخی نقاط شهر زنجان مثل سبزه‌میدان، جاده شهرک و چند نقطه فروشگاه‌ها روزانه ۵۰۰ تا ۶۰۰ کیلو فروش دارند، خب  این مرغ فروشان باید مازاد ۵۰ یا 100 کیلو سهمیه اولیه‌‌ای که به آنها اختصاص داده‌اند را از بازار دوم خریداری کنند، منتهی عرضه بازار دوم در عرض ۳۰ ثانیه تمام می‌شود، چرا که همه گوشی به دست سر ساعت ۷ برای وارد شدن به سامانه هجوم می‌برند.

۱۰ یا ۲۰ مرغ فروش نفری ۱۰۰ کیلو بخواهند مرغ مازاد از بازار ثانویه خرید کنند یک سری می‌توانند خرید می‌کنند، اما یک سری هم دست از پا درازتر برمی‌گردند و سرگردان می‌شوند و منتظر می‌مانند تا فردای دیگر وارد سامانه شوند، در حالی که در این شرایط اقتصادی یک روز کاری خود را از دست می‌دهند.

برای ما خرید نقدی از سامانه ستکا خیلی مشکل‌ساز شده است و بارها هم به مسوولان گفته شده است که این روش درست نیست ولی اصلاح نشده است.

فارس: منظورتان این است خرید و فروش از ستکا برداشته شود؟

اگر به این وضعیت باشد و ادامه پیدا کند باعث درد سر خواهد شد، من معتقدم یا باید کالا باشد که عرضه شود و فروشندگان بتوانند کالای خودشان را خرید کنند و اگر نباشد و بدین شکل پیش برود، من اعتقاد دارم که باید خرید و فروش مرغ از این سامانه جمع‌آوری شود، تا شاهد دردسرهای بیش از این نباشیم.

خرید و فروش مرغ در ستکا دچار مشکل شده است

فارس: پس می‌توان حدس زد که این سامانه به اهدافی که داشته نرسیده است؟

تا این لحظه که با شما مصاحبه می‌کنم واقعا انتظاراتی که از این سامانه داشتیم برآورده نشده است، حتی اتحادیه طی دو نامه به آقای حسنی، رییس سازمان جهاد کشاورزی ارایه کرده است و اذعان کردیم که این سامانه موفق نشده است به اهداف پیش‌بینی شده برسد و برای ما مشکلات فراوانی به وجود آورده است.

فارس: آقای موسوی چطور ما به عنوان قطب تولید مرغ در کشور به حساب می‌آییم ولی حتی نمی‌تواتیم مرغ شهر زنجان را تامین کنیم گره کار کجاست؟

اتفاقا یکی از سوالات ما از رییس سازمان جهاد همین است، وقتی ما خودمان قطب تولید مرغ در کشور هستیم و نیز می‌خواهیم قیمت مصوب شده را اجرا کنیم، چرا ما به اندازه مصرف‌مان به بازار تزریق نمی‌کنیم و مرغ مازاد به خارج از استان ارسال می‌شود و ما با مشکل کمبود مرغ دست و پنجه نرم می‌کنیم.

دلیل کمبود مرغ در زنجان ارسال آن به استان‌های دیگر است

فارس: یعنی مرغ مازاد ما چون به خارج از استان ارسال می‌شود با کمبود آن مواجه هستیم؟

بله دقیقا و این بی‌تاثیر نیست، البته ما معتقدیم مازاد نیست، بلکه نیاز استان خودمان است، ببینید یکی از گلایه‌های ما از مسوولان استان این است که وقتی می‌گوییم بخشنامه که با قیمت ۷۳ تومان ابلاغ شده است، اگر واقعا این بخشنامه قابل اجرا است چرا استان‌های دیگر اجرا نمی‌کنند و اگر قابل اجرا نیست چرا مصوب می‌شود؟ نمی‌شود که در این رابطه در زنجان به صورت جزیره‌ای عمل شود.

شما فرض کنید یکی از روستاهای ابهر با تاکستان فاصله‌اش با شهرهای زنجان ۱۰ دقیقه باشد، کسی که مرغ را در تاکستان با قیمت ۸۵ هزار تومان می‌فروشد به فاصله ۱۰ دقیقه این طرف مرغ با قیمت ۷۳ تومان در اختیار مصرف کننده قرار می‌گیرد، خب طبیعی است در این بین یک اتفاقاتی رخ می‌دهد.

ما هر چقدر هم مرغ به بازار تزریق کنیم چون قیمت‌ها متفاوت است، قاعدتا این امکان وجود دارد درز داشته و به استان‌های دیگر ارسال شود با این وضع هم نمی‌توانیم که دور استان زنجان را دیوارکشی‌ کنیم.

حتی میانگین مصرف گذشته هم به بازار تزریق نمی‌شود

فارس: از طرف شما نظارتی صورت نمی‌گیرد؟

بازرسی بر عهده سازمان جهاد کشاورزی و اتاق اصناف است، اتحادیه مرغ فروشان  برای انجام این کار نه امکانات و نه نفر و نه در قانون پیش‌بینی شده است، ولی بازرسان ما قاعدتا کنترل‌های لازم را دارند و این را هم نمی‌توانیم ادعا کنیم که مرغ ما نشتی دارد،  به هر حال در گذشته در استان ما یک میانگین مصرفی بوده، که به اعتقاد من همین میانگین مصرف را در حال حاضر نمی‌توانیم به بازار تزریق کنیم.

فارس: در گذشته میزان مصرف روزانه چقدر بود؟

مصرف زنجان در حالت عادی حدود ۲۵ تا ۳۰ تن بود ولی در حال حاضر این میزان مرغ تزریق نمی‌شود.

فارس: الان چه مقدار روزانه تزریق می‌‌شود؟

در حال حاضر روزانه متفاوت است، حدود ۲۰ تا ۲۵ تن، در بعضی روزها اگر خیلی خوشبینانه نگاه کنیم ۲۵ تن تزریق می‌شود، ولی تعداد روزهای که ۲۵ تن تزریق می‌شود خیلی کم است.

در ایام تعطیلات مرغی برای عرضه بیشتر نداریم

فارس: روزهای منتهی به پایان هفته هم به همین میزان تزریق می‌شود یا بیشتر است؟

این موضوع هم یکی از مشکلات ماست که به مسوولان جهاد اعلام شده است، ببینید ما از قبل در روزهای پنجشنبه هم فروش و هم سفارش بیشتری داشتیم، اگرمرغ فروشان ما در حالت عادی روزانه ۲۵ تن یا ۳۰ تن سفارش و فروش داشتند، روزهای پنجشنبه به ۴۰ تن می‌رسید، چون فردای آن روز که روز جمعه باشد تعطیل است و مردم تقاضای بیشتری دارند، این در حالی است که متاسفانه مسوولان جهاد ما این موضوع را هم لحاظ نمی‌کنند، چرا که ما باید در روزهای پنجشنبه نزدیک ۵۰ تن مرغ عرضه کنیم و این اتفاق نمی‌افتد و همین طور در ایام تعطیلات رحلت امام خلاء داشتیم و مرغی برای عرضه بیشتردر نظر گرفته نشده بود.

فارس: قاچاق هم می‌شود؟ البته قاچاق نه به معنای واقعی، بدلیل متفاوت بودن قیمت‌ها این امکان دارد که به استان‌های دیگر ارسال شود؟

خب من این موضوع را رد نمی‌کنم، به هر حال بازرس نظارتی ما اگر اطلاع پیدا کند برخورد می‌شود و حتما سهمی که برای واحد در نظر گرفته شده قطع خواهد شد، این در حالی است که با توجه به اینکه تفاوت قیمت وجود دارد، امکان دارد اتفاق بیافتد، ما منکر این موضوع هم نیستیم.

آن قدر هم که می‌گوییم قاچاق صورت می‌گیرد، اتفاق نمی‌افتد، چون مرغ‌فروشان ما مشتری‌های ثابت خودشان را دارند، حتی در بدترین وضعیت می‌خواهند مشتری‌های خودشان را حفظ کنند.

مصاحبه از سوسن رحمانی

پایان پیام/ ۷۳۰۲۱

منبع خبر "خبرگزاری فارس" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

بیشتر بخوانید