به گزارش ایرنا، «جو بایدن» پس از تبلیغات گسترده‌ای که علیه سیاست‌های رئیس جمهوری سابق این کشور در قبال مسائل سیاست خارجی از جمله خروج از برجام به راه انداخت، نه تنها گام ملموسی را در جهت جبران آن‌ها برنداشته که برای اصلاح آن شروطی را تعیین کرده و به اصطلاح باج سبیل می‌خواهد.
او در خصوص لغو تحریم‌ها علیه ایران و بازگشت آمریکا به توافق هسته تاکید کرده که کشورش تا زمانی که ایران به غنی‌سازی اورانیوم پایان ندهد، اقدامی نخواهد کرد. این در حالیست که آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا نیز در اظهاراتی تکراری از ایران خواسته تا عمل به تعهدات برجامی خود را از سرگیرد تا آمریکا نیز اقدامی مشابه انجام دهد.
او می‌گوید: اگر ایران پایبندی به تعهدات خود در توافق هسته‌ای را از سر گیرد، ما نیز چنان خواهیم کرد و آن زمان با همکاری متحدان و شرکایمان تلاش می‌کنیم تا به توافقی قوی‌تر و طولانی‌تر دست یافته و همچنین مسائل دیگری مانند برنامه موشکی ایران را مطرح کنیم.
در همین حال طرف‌های اروپایی برجام که دو سال با وعده جبران خسارت‌های ناشی از خروج آمریکا از برجام، ایران را از ترک این توافق منصرف کردند، سیگنال‌های مبهمی را ارسال می‌کنند. هایکو ماس وزیر امور خارجه آلمان از توافق بزرگتر با ایران سخن گفته که مسائل موشکی و تحولات خاورمیانه را شامل شود. امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه خود را میانجی صادق معرفی کرده و خواستار مشارکت رژیم سعودی و صهیونیستی در مذاکرات برجام شده است.
«رودنی شکسپیر» تحلیلگر مسائل سیاسی در انگلیس روز پنجشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا در لندن گفت؛ آمریکا با خروج از برجام و اروپا هم با تعلل در اجرای تعهداتش، از روی عمد توافق هسته‌ای را نقض کردند و هر دو طرف غیر قابل اعتماد هستند.
وی یادآور شد: بر اثر تحریم‌های یکجانبه آمریکا در دو سال گذشته میلیاردها دلار به اقتصاد ایران خسارت زده شده، [سردار] قاسم سلیمانی و محسن فخری‌زاده دانشمند اتمی ایران ترور شدند و هزاران ایرانی به دلیل عدم دسترسی به دارو جان خود را از دست دادند.
این تحلیل گر مسائل سیاسی تاکید کرد؛ تا زمانی که آمریکا و اروپا خسارت هایی را که به ایران زده‌اند جبران نکنند هیچ اعتمادی وجود نخواهد داشت. دولت آمریکا باید بابت ترور مقامات ایران خسارت مالی پرداخت کند، هرچند که هیچ خسارتی جبران اقدام تروریستی را نمی‌کند. با این حال آمریکا باید بابت ترور مقامات ایرانی یک عذرخواهی کامل به ایران بدهکار است.
طرفی که از توافق خارج شد باید اولین گام را بردارد
«پیتر فورد» سفیر اسبق انگلیس در سوریه معتقد است که آمریکا به عنوان اولین طرفی که از برجام خارج شد باید گام نخست را بردارد. او در گفت وگو با ایرنا بیان داشت: اما رفتار دولت جو بایدن جدیت آن‌ها را درباره بازگشت به برجام زیر سئوال می‌برد. آن‌ها به این نکته توجه ندارند که این آمریکا بود که با خروج از برجام این توافق را نقض کرد و به تعهداتش درباره لغو تحریم‌ها عمل نکرد. به این ترتیب ایران نتوانست از مزایای وعده داده شده در این توافق بهره‌مند شود.
وی خاطر نشان کرد: کاملا روشن است طرفی که از توافق خارج شده باید اولین گام را بردارد.
فورد ادامه داد: امیدوار بودیم که اتحادیه و تروئیکای اروپایی برای بازگشت برجام به ریل اصلی، گام‌های عملی بردارند اما با این اوصاف بعید به نظر می‌رسد. پیشنهاد مکرون درباره مشارکت اسرائیل و عربستان سعودی، جدیت او را در این مساله زیر سئوال می‌برد.
وی تصریح کرد که با اقدامات تحریک آمیز طرف‌های مقابل، نمی‌توان ایران را به دلیل کاهش تعهدات برجامی مقصر دانست. مضاف بر اینکه اگر آمریکا به توافق هسته‌ای بازگردد، تهران باید خود را برای تقاضای جدید واشنگتن درباره توان موشکی و سیاست‌های منطقه‌ای آماده کند.
بازگشت گام به گام آمریکا به برجام برای جلب اعتماد
گیم سنگوپتا سردبیر دفاعی نشریه ایندیپندنت معتقد است که آمریکا باید گام‌های را در راستای بازگشت به برجام بردارد تا به ایران نشان دهد که نسبت به این توافق جدی است. یکی از راه‌ها این خواهد بود با تسهیل اعطای وام از سوی صندوق بین المللی پول و رفع تحریم‌های ترامپ علیه تعاملات تجاری اروپا و ایران به اقتصاد این کشور کمک کند. آمریکا همچنین می‌تواند ساختار ارسال تجهیزات دارویی به ایران را ساده تر کند و در کل برخی از تحریم‌ها علیه ایران را رفع کند.
او ضرب‌الاجل قانون لغو تحریم‌ها را که به موجب آن، همکاری‌های ایران با آژانس در صورت ادامه تحریم‌های آمریکا محدود می‌شود و همچنین انتخابات سال آینده ریاست جمهوری ایران را دو تاریخ مهم در تحولات مرتبط با برجام برشمرد و گفت: شاید دولت بایدن می‌خواهد منتظر بماند تا پیش از هرگونه اقدامی، شکل جدید سیاست ایران را پس از این دو تحول مشاهده کند.
با این حال حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب که سیاست‌های کلی نظام را تبیین می‌فرمایند، سیاست قطعی جمهوری اسلامی را اینگونه اعلام کرده‌اند: ایران هنگامی به تعهدات برجامی خود بازخواهد گشت که آمریکا همه تحریم‌ها را در عمل و نه در حرف یا بر روی کاغذ، لغو کند و این لغو تحریم‌ها مورد راستی‌آزمایی ایران قرار گیرد. این، سیاست قطعی و غیرقابل برگشت جمهوری اسلامی و مورد اتفاق همه مسئولان است و هیچکس از آن عدول نخواهد کرد.
