به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه «گفتگوی سیاسی» رادیو گفتگو با موضوع افول آمریکا به روایت سیاست‌مداران این کشور؛ از ترامپ تا ژنرال مارک میلی رئیس ستاد ارتش این کشور و با حضور قاسم علی‌دوستی کارشناس مسائل بین‌الملل به روی آنتن رفت.
قاسم علی‌دوستی با بیان اینکه امروز در شرایط پسا افول آمریکا قرار داریم، گفت: بحث در خصوص افول هم در شرق و هم در غرب یک فرض اثبات شده است و حتی کارشناسان خود آمریکایی هم به آن اذعان دارند.
وی با اشاره به این موضوع که هر نقطه اوجی به معنای افول هم است، اظهار کرد: بعد از اوج، جایی برای صعود وجود ندارد و در نتیجه باید شاهد افول بود؛ زمانی که رقابت و رقیبی وجود ندارد خودبه‌خود افول اتفاق می‌افتد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل از تغییرات «تکتونیک» از ۵۰۰ سال پیش به این سمت در حوزه سیاست بین‌الملل و معماری جدید مباحث فرهنگی و اقتصادی گفت و بیان کرد: نخستین تغییر مربوط به قرن ۱۱ یعنی ظهور تمدن غربی و رشد آن تا اواخر قرن ۱۹ است. در این بازه زمانی غرب تمدن خود را غالب کرد و آمریکایی‌ها به قدرت بسیار بزرگی تبدیل شدند.
وی افزود: دومین تغییر با فروپاشی شوروی همراه بود؛ زیرا آمریکا توانست فضا را در دست بگیرد و تبدیل به یک ابرقدرت بلامنازع شود. آمریکا در آن بازه زمانی تلاش کرد گفتمان لیبرال دموکراسی را در جهان غالب کند. تغییر دیگری که در جهان شکل‌گرفته است، افول این کشور است.
علی‌دوستی در مصاحبه با رادیو گفتگو مولفه‌های دخیل در روند افول آمریکا و کاهش هژمونی این کشور را برشمرد و گفت: یکی از مولفه‌های این روند رفتار خود آمریکا بود؛ آمریکایی‌ها برای استقرار نظام لیبرال دموکراسی متوسل به‌زور شدند و باتوجه‌به مقاومت‌هایی که انجام شد، این توسل به‌زور عمق پیدا کرد. یکی از مهم‌ترین مقاومت‌ها، ظهور انقلاب اسلامی ایران بود؛ زیرا هر نوع حرکت و سیاست آمریکا در سطح منطقه را خنثی کرد.
وی ظهور قدرت‌های جدید را عامل دیگری برای کاهش و ازبین‌رفتن هژمونی آمریکا در سطح جهان دانست و بیان کرد: روس‌ها به‌واسطه عقبه تاریخی و تمایل آن‌ها برای قدرت‌گیری در جهان، به مقابله با هژمونی آمریکا پرداختند. روس‌ها یک خلأ ژئوپلیتیکی دارند و آن هم عدم دسترسی به آب‌های آزاد است و به همین جهت به دنبال جداسازی کریمه و دون باسک از اوکراین بودند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل به رویکرد و نظریات مرکز «ریچارد هاوس» اشاره کرد و افزود: این مرکز اذعان دارد که دنیای امروز یک‌دنیای بی‌قطبی است و این فضای جدید تهدیدات پیش‌رونده‌ای برای آمریکا دارد و باید آن را مدیریت کند. در فضای بی‌قطبی دیپلماسی پیچیده است؛ زیرا ائتلاف، اتحاد و دشمنی شرایط متفاوتی را نسبت به مقاطع گذشته دارد و هیچ‌گاه نمی‌توان به‌صراحت اعلام کرد یک کشور مؤتلف همیشگی یا دشمن همیشگی است.
وی اشاره کرد: در شرایط پسا قطبی، ماهیت، ویژگی‌ها و توزیع قدرت از گذشته متفاوت است و جریان جدیدی در جهان شکل می‌گیرد. در این شرایط قدرت‌ها الزاماً بر جهان مسلط نیستند و همه بازیگران در دنیا اثر می‌گذارند. در حقیقت هر قدرتی که اطلاعات و ارتباطات فائق بیاید، قدرت بزرگ جهانی محسوب می‌شود و این شامل بازیگران جهانی و منطقه‌ای هم می‌شود؛ زیرا اطلاعات در دنیای امروز پراکنده است.
